برخورد اکثر مردم با اجبارهای زندگی ، موجب می شود که امکان ارضای نیازهای خودشکوفایی به طور قابل ملاحظه ای کاهش یابد ،زیرا محرومیت این افراد از نیازهای سطوح پایین آنها را مجبور می کند که به نیازهای اولیه رضایت دهند وبرنامه های خود برای رسیدن به ایده آل ها وخود شکوفایی را به تعویقاندازند.
۲-۳-مدل مفهومی تحقیق
۲ـ ۴ـ فرضیه های تحقیق
۱ـ به نظر می رسد بین سن دانشجویان و گرایش به پژوهش رابطه معنادار وجود دارد .
۲ـ به نظر می رسد بین جنسیت دانشجویان و گرایش به پژوهش رابطه معنادار وجود دارد .
۳-به نظر می رسد بین وضعیت تاهل دانشجو و گرایش به پژوهش رابطه معنادار وجوددارد.
۴- به نظر می رسد بین در آمد ماهیانه خانواده ی دانشجو و گرایش به پژوهش رابطه معنادار وجود دارد.
۵ـ به نظر می رسد بین رشته ی تحصیلی دانشجو و گرایش به پژوهش رابطه معنادار وجوددارد .
۶ـ به نظر می رسد بین مقطع تحصیلی دانشجو وگرایش به پژوهش رابطه معنادار وجود دارد.
۷-به نظرمی رسدبین میزان تحصیلات پدردانشجو وگرایش به پژوهش رابطه معنادار وجود دارد.
۸- به نظرمی رسدبین میزان تحصیلات مادردانشجو وگرایش به پژوهش رابطه معنادار وجود دارد
۹ـ به نظر می رسد بین علاقه به تحصیل و گرایش دانشجوبه پژوهش رابطه معنادار وجود دارد.
۱۰- به نظر می رسد بین شغل پدردانشجوو گرایش دانشجوبه پژوهش رابطه معنادار وجود دارد.
۱۱- به نظر می رسد بین شغل مادردانشجوو گرایش دانشجوبه پژوهش رابطه معنادار وجود دارد.
۱۲-به نظرمی رسدبین هزینه ی ماهیانه خانواده دانشجوو گرایش دانشجوبه پژوهش رابطه معنادار وجود دارد.
۱۳- به نظرمی رسدبین هزینه ی ماهیانه دانشجوو گرایش دانشجوبه پژوهش رابطه معنادار وجود دارد.
۱۴ـ به نظر می رسد بین پایگاه خانوادگی دانشجو و گرایش به پژوهش رابطه معنادار وجود دارد.
۱۵ـ به نظر می رسد بین دسترسی به امکانات مطالعه و گرایش به پژوهش رابطه معنادار وجود دارد.
۱۶ـ به نظر می رسد بین شرکت دانشجو در همایش ها و جشنواره های علمی -پژوهشی و گرایش به پژوهش رابطه معنادار وجود دارد.
۱۷ـ به نظر می رسد بین آشنایی دانشجو با روش تحقیق و گرایش به پژوهش رابطه معنادار وجود دارد.
۱۸ـ به نظر می رسد بین وجود مشاورین تحقیقاتی در دانشگاه برای هدایت دانشجویان و گرایش به پژوهش رابطه معنادار وجود دارد.
۱۹ـ به نظر می رسد بین عضویت در انجمن های علمی و پژوهشی دانشگاه در رشته ی مربوطه و گرایش به پژوهش رابطه معنادار وجود دارد .
۲۰- به نظرمی رسد بین ساعات مطالعه دانشجو درشبانه روزو گرایش به پژوهش رابطه معنادار وجود دارد .
۲۱- به نظر می رسد بین نوع منزل مسکونی خانواده دانشجو و گرایش به پژوهش رابطه معنادار وجود دارد.
۲۲- به نظر می رسد بین هزینه ی سالانه ی خرید کتاب دانشجو و گرایش به پژوهش رابطه معنادار وجود دارد .
۲-۵- مطالعات پیشین
هر مطالعه ضمن آنکه مبتنی بر مطالعات قبلی است . خود نیز مقدمه و پایه ای برای مطالعات بعدی است . هر قدر تعداد ارتباط ها و پیوندهای ممکن یک مطالعه با مطالعات پیشین و تئوری های موجود بیشتر باشد ، اهمیت و سهم آن در بسط دانش آدمی بیشتر خواهد بود. در مطالعات علمی معمولاً می توان موضوعات پژوهش را از لحاظ انتزاع در سطحی قرار داد که نتایج آن تعمیم پذیر باشد ، زیرا مسائل علمی خود بخود تا حدی دارای کلیت است .
پژوهشگر همواره باید در صدد پیدا کردن فرایندهای کلی و عمیق باشد و بین توجهی که به رویدادهای منحصر به فرد و به جنبه های عمومی مشاهده های خود معطوف می دارد ، نوعی تعادل و توازن بر قرار سازد . برای این منظور باید تفکر و تعمقی را که قبلاً درباره ی موضوع پژوهش صورت گرفته است بررسی کند. طرح مطالعه تازه را به گونه ای بریزد که با مطالعات پیشین ارتباط مستقیم داشته باشد. این امراز طریق بررسی نوشته ها ، ادبیات و نشریه های مربوط به موضوع پژوهش امکان پذیر است (هومن ، ۱۳۸۹ ، ص ۱۹۸ )
امور جاری زندگی شخصی و حیات اجتماعی ، مشکلات و علایق و تجربیات زندگی شخصی ، همه این مسائل قابل توجه منبعی است که سرشار از امکاناتی برای طرح های تحقیق اجتماعی است . به تبعیت از نظر سی رایت ـ میلز برای انکه طرح تحقیق با نیش جامعه شناسانه ترین باشد باید از منابع خویش در مرتبط گرداندن مسائل جامعه به تجربیات خود استفاده کرد.
علاوه بر تجربیات و نظر شخصی منابع فراوانی در انتخاب موضوع وجود دارد . تحقیقات اجتماعی لزوماً از تجربیات و علائق محقق بر نمی خیزد ، بلکه ممکن است از جستجوی منظم برای موضوع تحقیق سرچشمه گیرد ، برای یافتن موضوع باید به دنبال منابع بالقوه گشت ، یعنی تحقیقات منتشر شده محققان دیگر ، طرحهای تحقیق در حال اجرا . (بیکر[۲۸] ، ۱۳۸۶، ص ۱۰۱ و ۱۰۲ )
مطالعات خارجی:
استفانی[۲۹](۱۹۹۰) به بررسی تجربه پژوهشی دربین دانشجویان دکترای پرستاری پرداخت وعامل هایی که دراین پژوهش مورد سنجش قرارداد،عبارتندازآموختن ،فرایند انتخاب موضوع،کنترل ،ادغام وجزآن،یافته های پژوهش نشان داد که فرایندپایان نامه نویسی،تجربه ای تکاملی ورابطه ای است.مابروک وپیترز[۳۰](۲۰۰۰)به بررسی دیدگاه دانشجویان پیرامون تجربه پژوهشی پرداختند.یافته های پژوهش نشان داد که ۹۸درصدازدانشجویان بیان داشتند که می توانند تجربه پژوهشی خودرابه دیگران ارائه دهند.دررابطه بامسئولیت روزانه استادراهنما نیز۶۲درصدازدانشجویان براین باوربودندکه استادراهنمااین وظیفه راانجام می دهد.ازسوی دیگر،دانشجویان ارزشمندترین ویژگیهای استادراهنما رانیزتسلط موضوعی درارتباط باپژوهش ،علاقه مندی ،حضوروشکیبایی استادراهنما دانستند.(به نقل ازبهزادی وداورپناه ،۲۲۹:۱۳۸۸)
هامیلتون (۱۹۸۸)اظهارمی داردباافزایش سابقه ی کارتدریس ،میزان فعالیت های تحقیقاتی افزایش می یابد.هفرین[۳۱] وهامیلتون[۳۲](۱۹۸۸)کمبود وقت ومشغله زیادرابه عنوان موانع انجام پژوهش ذکرمی کنند.باتوجه به ساعات زیادتدریس اعضای هیئت علمی دانشگاهها به دلیل عدم تامین زندگی مادی آنان وناگزیربودن ازتدریس درمراکز مختلف،عوامل مذکورموانعی برسرراه تحقیق وپژوهش درآموزش عالی محسوب می شود.(به نقل ازعلمداری وافشون ،۳۱:۱۳۸۱)
مطالعات داخلی :
شاپور ظریفیان و سعید محمدی در مقاله سنجش گرایش دانشجویان به پژوهش و عوامل مؤثر بر آن (سال ۸۷ـ۸۶) با جامعه ی آماری ۳۵۰ نفر دانشجوی سال آخر که از میان آنها صد نفر به روش نمونه گیری طبقهای از رشته های مختلف انتخاب شده اند ، با بهره گرفتن از پرسشنامه بسته اطلاعات دانشجویان را گرد آوری نموده و میان میزان گرایش دانشجویان به پژوهش با میزان استفاده از منابع اطلاعاتی ، دسترسی به امکانات مناسب برای پژوهش ، نگرش استادان به پژوهش ، معدل ، نگرش به رشته ی تحصیلی ، حس کنجکاوی و خانواده همبستگی مثبت و معنی داری وجود داشته است . در این مقاله جهت آزمون فرضهای تحقیق از آزمون مقایسه میانگین و همبستگی پارامتری استفاده شده است .
در تحقیقی دیگر توسط معصومه شمس (۱۳۷۴) تحت عنوان ، بررسی نگرش دانشجویان مراکز تربیت معلم به مطالعه و تحقیق ، نتایج نشان داده است که ۵۶ درصد از دانشجویان دختر و ۴۸ درصد از دانشجویان پسر وجود مجلات تخصصی و ادواری در کتابخانه مراکز را در ایجاد روحیه ی مطالعه و تحقیق در دانشجویان را امری کاملا مؤثر می دانند. آموزش روش تحقیق ، اختصاص جوایز ارزنده به دانشجویان ، چاپ نشریه ویژه مستقل ازکارهای تحصیلاتی و تحقیق دانشجویان ، شناساندن ابزار تحقیق و افزایش ساعات کار کتابخانه ، همکاری مسئولین مراکز ، وجود امکانات آموزشی مناسب ، مطابقت مجلات علمی مرتبط با رشته تحصیلی و تشویق دانشجویان به تحقیق و مطالعه از جمله روش های ترغیب و ایجاد روحیهی مطالعه و تحقیق عنوان شده است .
در بررسی عوامل مؤثر بر عدم گرایش به نگارش مقالات علمی از دیدگاه اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان ، توسط مسعود کورکی و دیگران (در سال ۸۶) عوامل مؤثر بر تربیت اولویت عبارت بودند از : مشغله زیاد در امور آموزشی ، تدریس و یادرمان با میانگین نمره ۱۶/۱± ۸۹/۳ ، موانع موجود در انجام پروژه های اصیل پژوهشی و گزارش نتایج به صورت مقالات با میانگین نمره ۹۳/۰ ± ۸۸/۳ ، طولانی بودن زمان ارائه تا چاپ مقالات در مجلات علمی فارسی با میانگین نمره ۰۷/۱ ± ۸۴/۳ و نداشتن تسلط کافی به زبان انگلیسی با میانگین نمره ۰۵/۱ ±۸۳/۳ ، سایر عوامل نیز به ترتیب اهمیت و تأثیر گذاری در اولویتهای بعدی قرار داشتند.
در مطالعه ای تحت عنوان موانع موجود در انجام فعالیت های پژوهشی از دیدگاه اعضاء هیئت علمی دانشگاههای شهر یاسوج ؛ یافته ها حاکی از اینست که موانع شخصی (کمبود وقت و مشغله زیاد) و (بیعلاقگی به امر پژوهش) به ترتیب بیشترین و کمترین مانع پژوهشی و موانع سازمانی (کمبود امکانات و تجهیزات لازم ) و محدودیت های اخلاقی در انجام پژوهش به ترتیب بیشترین و کمترین مانع پژوهشی از طرف اعضاء هیئت علمی عنوان شده بود. در این پژوهش ارتباط معنی داری بین نمره ی پژوهشی افراد و موانع شخصی و سازمانی پژوهش به دست آمده است (۰۵/۰ > p )
در بررسی عوامل مؤثر بر گرایش دانشجویان به پژوهش توسط دکتر ناصر جواهری زاده در سال (۱۳۸۶) که به روش توصیفی پیمایشی انجام شده است اطلاعات مورد نیاز به وسیله ی پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری و ۱۲ فرضیه با بهره گرفتن از آزمون ۲x و تحلیل عامل مورد بررسی قرار گرفته است که مشخص شده است ، عوامل : ۱ـ آشنایی با روش تحقیق ۲ـ علاقه وپیگیری استاد در جهت دهی به فعالیت های پژوهش دانشجویان ۳ـ عضویت در انجمن های علمی پژوهشی دانشگاه در رشته ی مربوطه ۴ـ نبودن جایگاه دقیق در دروس دانشگاهی برای پژوهش ۵ـ آشنا نبودن اساتید با پژوهش ۶ـ علاقه دانشجویان به پژوهش ۷ـ اهمیت دادن به پژوهش در دانشگاه از طریق تبلیغات مناسب و جشنواره های پژوهش دانشجویی ۸ـ کتابخانه و دسترسی آسان به اینترنت ۹ـ آشنا نبودن با تحقیق در دوران دانش آموزی ۱۰ـ بی علاقگی به رشته ی تحصیلی ۱۱ـ نبود آینده شغلی مناسب ۱۲ ـ وجود مشاورین تحقیقاتی در دانشگاه ، بر گرایش دانشجویان به پژوهش مؤثر است . همچنین تحلیل عاملی مشخص نمود که ۶ عامل : ۱ـ آشنایی با روشهای تحقیق ۲ـ نبودن جایگاه دقیق در دروس دانشگاهی برای پژوهش ۳ـ عضویت در انجمن های علمی پژوهش دانشگاه در رشته مربوطه ۴ـ وجود مشاورین تحقیقاتی در دانشگاه ۵ـ آشنا نبودن اساتید با پژوهش ۶ـ علاقه دانشجویان به پژوهش بیشترین سهم (۵۳/۶۴ واریانس ) را در بین عوامل ۱۲ گانه به خود اختصاص داده اند .
فصل سوم
مواد و روش ها
۳ـ روش شناسی پژوهش
۳-۱- روش پژوهش
۳-۲- جامعه ی آماری پژوهش
۳-۳- حجم نمونه وویژگی های آن
۳-۴- روش نمونه گیری
۳-۵- ابزارپژوهش
۳-۶- اعتبار وپایایی ابزار
۳-۷- نحوه ی تجزیه وتحلیل داده ها
۳ـ روش شناسی پژوهش:
۳-۱-روش پژوهش: تحقیق حاضردرسال تحصیلی ۹۲-۱۳۹۱ با رویکردتوصیفی تحلیلی وبااستفاده از روش کتابخانه ای (اسنادی)درفصلهای اول ودوم وجمع آوری اطلاعات بااستفاده ازروش پیمایشی (پرسشنامه بسته)صورت گرفته است.درتوضیح سوالات ومنابع پرسشنامه ذکراین نکته لازم است که پرسشنامه باالهام ازاهداف تحقیق ومدل وفرضیات تنظیم شده وهمچنین ازمنابع ومتون پیشین کمک گرفته شده است تاپرسشنامه ی محقق ساخته ی تحقیق حاضر تهیه وتنظیم گردد.
«مارش»برآن است که پیمایش دقیقا به معنای تکنیک خاصی درگردآوری اطلاعات نیست ،هرچندعمدتا از پرسشنامه استفاده می شود اما فنون دیگری از قبیل مصاحبه ی عمیق و مصاحبه ی ساختمند،مشاهده ،تحلیل محتوا وجز این ها هم به کار می روند. ویژگی های بارز پیمایش عبارتند از شیوه ی گردآوری داده ها وروش تحلیل آنها.(دواس[۳۳]،۱۳:۱۳۸۳)
زیاد بودن تعداد پاسخگویان دربیشتر بررسی های پرسشنامه ای وپردازش کمی اطلاعاتی که ازپرسشنامه استخراج خواهدشد،ایجاب می کند که پاسخ های بیشتر پرسشها از قبل پیش بینی شودوپاسخگویان پاسخهایشان رااجباراازمیان پاسخ هایی که صریحا به آنها پیشنهاد شده است انتخاب کنند.(کیوی وکامپنهود[۳۴]،۲۰۰:۱۳۸۵)
۳-۲-جامعه ی آماری پژوهش:
جامعه ی آماری تحقیق حاضرشامل کلیه ی دانشجویان سال تحصیلی ۹۲-۱۳۹۱دانشگاه آزاداسلامی جهرم با۲۹۲۵نفردانشجو اعم ازدوجنسیت زن ومرد ودرمقاطع متفاوت تحصیلی کاردانی ،کارشناسی وکارشناسی ارشد می باشند.این آمارپس طی مراحل اداری باهمکاری استاد راهنما ومسئولین محترم دفترآموزش وپژوهش وبخش آمارواطلاعات دانشگاه فراهم آمد.
۳-۳-حجم نمونه وویژگی های آن: برای به دست آوردن حجم نمونه بااستفاده ازفرمول برآوردحجم نمونهی کوکران باضریب اطمینان ۹۵درصدبه میزان ۳۲۷نفربرآورد شده است که برای اطمینان بیشتراین مقداربه ۳۵۰ نفرافزایش یافته است.روش محاسبه اینگونه بودکه پس ازمشخص شدن جامعه آماری تصمیم براین شدکه نمونه ای برآورد شودکه دقت اطمینان از۰۵/تجاوزنکند.پس دقت اطمینان یعنی dبرابر۰۵/تعیین گردید.باتوجه به ضریب اطمینان ۹۵٪انتخاب شده،مقدارtمعادل۹۶/۱رابرآوردومقدارpرابرابر۶/۰ومقدارq
طرح های پژوهشی انجام شده درباره بررسی عوامل اجتماعی- اقتصادی موثر بر گرایش دانشجویان ...