به زعم مکنی،کمپ و درور (۲۰۰۸) تکنیک های مختلف یادداشت برداری از فرآیندهای شناختی و راهبردهای مختلفی استفاده می کند. اورنستین(۱۹۹۴) نیز بیان می کند که یادداشت برداری یکی از چندین فرایند شناختی است که دانش آموزان به منظور تسهیل در یادگیری و بهبود عملکرد تحصیلی خود به آن نیازمند هستند.
همچنین به اعتقاد حق وردی، بیریا و کریمی(۲۰۱۰) از لحاظ تئوری، رابطه بسیار قوی بین یادداشت برداری وشناخت و یا حتی فرا شناخت وجود دارد. از جنبه شناختی یادداشت برداری درک مطلب و محصول یادگیری را نشان می دهد. از سوی دیگر، فراشناخت به زبان آموزان کمک می کند تا در فرایند یادگیری به شرکت کنندگان فعالی تبدیل شوند. راهبردهای فراشناختی فرایندهای مستمری هستند که کنترل فعالیت های شناختی را به عهده داشته و دستیابی به هدف شناختی را تضمین می کند.
۲-۱-۴٫ ارتباط یادداشت برداری با یادگیری و ضرورت آموزش این مهارت
در مورد ارتباط یادداشت برداری با امر یادگیری نیز نظرات متفاوتی ابراز شده است. مثلاً به اعتقاد مکنی، کمپ و درور(۲۰۰۸) توانایی یادگیری به مقدار زیادی به چگونگی مدیریت دانش بستگی دارد و احتمالاً یادداشت برداری می تواند یکی از راه های مفید مدیریت دانش باشد. مطالعات نیز نشان داده اندکه یادداشت برداری یک راهبرد یادگیری ارزشمند است(دی وستا وگری^۲،۱۹۷۳). همچنین روانشناسان یادگیری پیوسته به این نکته اشاره دارند که دانش آموزان حدود ۸۰% از زمان کلاس را به سخنرانی های معلم گوش میدهند و برای بهره مندی از این سخنرانی ها آنان اغلب از استراتژی یادگیری خودشان برای یادداشت برداری استفاده میکنند(کیورا،۲۰۰۲، نقل از مکنی،کمپ و درور۲۰۰۸).

__________________________________
۱-Barnett , Di Vesta & Rogozinski
۲-Di Vesta & Gray
اسلات و لونکا^۱(۱۹۹۹) نیز نشان دادند که یادداشت های گسترده و با کیفیت بالا به موفقیت دریادگیری موضوعاتی که خواهان پردازش مباحث در سطوح عمیق هستند ارتباط دارد.
بویل و ویشار^۲(۲۰۰۱) نیز گزارش کردند که بهبود مهارت های یادداشت برداری به درک مطلب و همچنین یاد آوری های کوتاه مدت و بلند مدت دانش آموزان کمک می کند. لی^۳ و همکاران (۲۰۰۷) یادداشت برداری را به اندازه راهبردهای بهبود یادگیری برای دانش آموزان مؤثر می دانند.
کوبایاشی( ۲۰۰۵) نیز عقیده دارد بسیاری از دانشجویان اثر مثبت فرایند یادداشت برداری در عملکرد یادگیری را باور دارند. همچنین اسپیرز و استون^۴ (۱۹۸۹) به این نکته اشاره دارند که موفقیت دانش آموزان در کلاس درس به طور فزاینده ای به توانایی آنها دریادداشت برداری وابسته است .بنابر تحقیقات استال،کینگ وهنک(۱۹۹۱) نیزیادداشت برداری در حین سخنرانی در کلاس درس بر موفقیت تحصیلی تمام دانش آموزان و دانشجویان مؤثر بوده است.
به گفته ون متر، یوکوکی، و پرسلی ^۵ (۱۹۹۴) دانشجویان در این موضوع اشتراک نظر دارند که عمل یادداشت برداری حضور و توجه درکلاس درس، درک و فهم موضوعات درسی آموخته شده و یاد آوری بعدی آنها را تسهیل می کند.
گیج و برلاینر( ١٩٨۴) نیز نتایج پژوهش هاى همبستگى مربوط به رابطه ى بین یادداشت بردارى دانش آموزان ازسخنرانى معلمان و نمرات آنان درآزمون مربوط به مطالب سخنرانى را مورد بررسى قرار داده وگزارش کرده اند، رابطه ى بین این دو متغیر، در همه ى پژوهش ها مثبت و قابل ملاحظه بوده است(سیف ،۱۳۸۷). به همین دلیل مه یر(۲۰۰۲) عقیده دارد که یادداشت برداری باید آشکارا در مدارس تدریس شود.
همچنین اورنستین(۱۹۹۴)، ایدسون^۶ ( ۱۹۸۴ )، باکوناس و هالی ^۷ ( ۲۰۰۱)، اسپیرز و استون (۱۹۸۹) وکیورا (۱۹۸۷) اعتقاد دارند که چون یادداشت برداری مهارتی بسیار مهم است، باید آن را به صراحت آموزش داد. به گفته اورنستین(۱۹۹۴) یادداشت برداری باید بخشی از برنامه درسی قرار گیرد.
او استدلال می کند که دانشجویان معمولا قادر به یادگیری مهارت یادداشت برداری به عنوان یک
_____________________________
۱-Slotte & Lonka
۲-Boyle &Weishaar
۳-Lee
۴- Spires & Stone
۵-Van Meter, Yokoi & Pressley
۶- Eidson
۷-Bakunas & Holley
محصول فرعی شناختی هستند. با این حال، بسیاری از دانشجویان انجام این مهارت ها را فرا نگرفته، یا خیلی دیر آن را یاد گرفته اند، تنها به دلیل اینکه به صراحت به آنها آموزش داده نشده است.
باکوناس و هالی (۲۰۰۱) نیز بیان می کنند که مهارت یادداشت برداری باید به همان شیوه ای که به دانش آموزان، نوشتن و یا مهارت های کامپیوتر تدریس می شود، آموخته شود. با این حال برخی از مربیان بر این باورند که آموزش مهارت های عمومی یادداشت برداری کافی نیست. در عوض آنها استدلال می کنند که معلمان باید استفاده از روش ها و یا راهبردهای خاص یادداشت برداری را برای استفاده در کلاس درس به دانشجویان آموزش دهند( اورنستین،۱۹۹۴).
۲-۱-۵ . فواید یادداشت برداری
۱- قابل استفاده کردن محتواى سخنرانى براى همیشه.
۲- ایجاد تمرکز در دانش جویان و فعال نگه داشتن آن ها در طول کلاس درس سیف،۱۳۸۷: ۴۸۹).
۲-۱-۶٫ مراحل یادداشت برداری
منگروم و استریچارت^۱(۲۰۰۹ )، بیلی^۲ (۲۰۰۳)، جونز و مورت^۳ (۲۰۱۰) یادداشت برداری را به سه مرحله به شرح زیرتقسیم کرده اند:
الف) قبل از کلاس
۱-آمادگی وآگاهی قبلی برای گوش دادن درکلاس .
۲-آمادگی برای یادداشت برداری و به همراه داشتن همه لوازم یادداشت برداری(جزوه نویسی).
۳-. به همراه داشتن کاغذ و خودکارکافی و مناسب. بهتر است از کاغذهای بزرگ (ترجیحاً برگه A4) و جدا از هم استفاده شود.
۴- مرور یادداشت های جلسه ی قبل.
۵- دور کردن عوامل مزاحم.
ب) حین کلاس :
۱- غلبه بر محیط: کلاس ممکن است خیلی پرسر و صدا، خیلی گرم، خیلی سرد، خیلی روشن یا خیلی تاریک باشد، باید بر این شرایط نامناسب غلبه کرد.
________________________
۱- Mangrum & Strichart
۲- Bailey
۳- Jones & Mort
۲- شرکت فعالانه در بحث و موضوع درس، سؤال کردن اشکالات و پاسخ دادن به سؤالات استاد.
۳- هدفدارگوش دادن : تشخیص این که دانشجو از کلاس چه چیزی را انتظار دارد و امید دارد که یاد بگیرد وگوش دادن به صحبت‌های استاد و دقت به مطالبی که وی بر روی آنها تاکید می کند.
۴- استفاده از روش های استاندارد یادداشت برداری.
۵- یادداشت موضوعاتی که با عباراتی نظیر” نکته مهم این است که …بطور خلاصه می توان گفت که… ” همراه باشد و یا مطالبی که استاد بر روی تخته می نویسد، همچنین یادداشت مطلبی که استاد چند بار تکرار می کند، احتمالا آن مطلب بسیار مهم است.
۶- یادداشت برداری به صورت خلاصه نویسی و با بهره گرفتن از واژه های شخصی از نکات مهم و اصلی و نه از تمام مطالبی که استاد می گوید و سپس مشخص کردن این نکات مهم با توجه به مواردی که به وسیله آهنگ صدا، حالات صورت و تکرار مطلب مورد تأکید قرار میگیرند و باید کاری کرد که یادداشت ها چنـین تأکیدهایی را منعکس نمایند.آهنگ صدا و مواردی از این قبیل، به سادگی فراموش میشوند ولی میتوان با بهره گرفتن از مدادهای رنگی، کادرها، شبرنگ ها، کشیدن خط زیر مطلب مهم و یا کشیدن دایره دورآن، گذاشتن علامت * درکنار آن، برداشت خود از آن ها را (به طوری که در هر صفحه یادداشت به صورت برجسته ایی خودنمایی کند) حفظ کرد.
۷- خالی گذاشتن پشت صفحه، تا صفحه به راحتی برگردانده شود. همچنین گذاشتن فضای خالی به هنگام یادداشت برداری بین مطالب برای نوشتن مطلب به زبان شخصی و افزودن آن به یادداشت‌ها. این روش کمک می‌کند تا با یکپارچه کردن مطالب فعلی با مطالب قبلی در سطحی ژرفتر مطلب را آموخت، همچنین گذاشتن فضای اضافی در یادداشت‌ها یافتن مطالب را به هنگام مطالعه آسانتر می‌کند.