نوآوری در پیشبرد اهداف جامعه و صنعت برای شکوفایی خود و روی آوری به دانشگاه نیازمند زمینه سازی و بلوغ خاصی است که بدون آن ، چنین چیزی ممکن نمی شود . دانشگاه نیز برای جذب صنعت ، و رفع نیاز های دولت به توانمندی های خاصی نیاز دارد که در صورت بروز شکوفایی آن می تواند بر روی آوری صنعت و دولت ، امیدوار باشد . در نهایت امر، اتحاد و آمیختگی این سه نهاد است که به تأثیر پذیری و تأثیرگذاری متقابل از همدیگر، زمینه های رشد خود و توسعه جامعه را به دنبال می آورد. بنابراین دانشگاه ، صنعت و دولت سه رکن اساسی توسعه در هر جامعه ای محسوب می شوند و همکاری بین این سه ، شرط لازم برای موفقیت و شتاب بخشیدن به فرایند توسعه، به ویژه توسعه پایدار است.
صنایع اکثراً بعلّت انتقال تکنولوژی های پیشرفته در حلّ معضلات خود اطمینان کافی برای مرتفع شدن آنها توسط دانشگاه که بیشتر با جنبه های تئوری موضوعات سر و کار دارند ، نداشته و از طرف دیگر اساتید و متخصصین در دانشگاه نیز وجود مشکلات عدیده در صنایع را از ضعف در مدیریت و آشنا نبودن به روش های اصولی تحقیق و یا ضعف در مراکز تحقیق و توسعه تلقی کرده ودر این میان نیز دولت از سیاستهای روشن برای ایجاد هم آهنگی استفاده نمی نماید . لذا ، نیازهای متقابل این سه قطب و در نهایت تسریع فرایند توسعه ضرورت برقراری ارتباط دانشگاه ، صنعت و دولت را تعیین می کند.
۱-۴- اهداف مشخص تحقیق :
اهداف مشارکت دانشگاه ،صنعت و دولت پدیده ای است که از نظرگستره، ماهیت ساختارهای پشتیبان ونهادهای واسط در سه دهه گذشته در کشورهای در حال رشد بسیار اهمیت یافته است . همکاری سه رکن اساسی ( دانشگاه ها وسازمان های تحقیقاتی، بخش تولید و دولت)، در طیف وسیعی از مکانیزم های پیوندی ، برای توسعه تکنولوژی، فرایند نوآوری وتجاری سازی تحقیق وتوسعه بسیار مهم است . در اقتصاد های مبتنی بر دانش، دولت ها بر اهمیت موسسات آموزش عالی بعنوان بازیگران استراتژیک در توسعه ملی ومنطقه ای واقف اند و اعتبارات خاصی را برای خروجی های مشخص از همکاری های علمی و تکنولوژیک اختصاص می دهند و به منظور توسعه روابط دانشگاه و صنعت در ز مینه های مختلف، برنامه های اجرایی وسیستم های حمایتی وانگیزشی طرح می نمایند .
هدف اصلی
شناسایی شاخص های موثر بر ارتباط بین دانشگاه،صنعت و دولت با توجه به ساختارها ، الگوهای تعریف شده و با کمک پژوهش های گذشته و استفاده از تجربه خبرگان و سیاستمداران و مدیران و رتبه بندی ، تعیین سطح هریک از آنها با بهره گرفتن از تکنیک تحلیل فرایند سلسله مراتبی
اهداف فرعی
تعیین وزن هر یک از عوامل موثر بر ارتباط بین دانشگاه،صنعت و دولت
اولویت بندی این عوامل با بهره گرفتن از تکنیک تحلیل فرایند سلسله مراتبی
ارائه نتایجی جامع جهت تصمیم گیری در برخورد با این عوامل و رفع موانع ایجاد ارتباط
۱-۵ - سوالات تحقیق:
سوال اصلی:
شاخص ها و عوامل موثر بر ارتباط بین دانشگاه،صنعت و دولت چیست؟
سوال فرعی:
-
- تاثیر هریک از این عوامل در فرایند نوع ارتباط بین دانشگاه،صنعت و دولت داخلی چگونه است؟
-
- عوامل موثر بر ارتباط بین دانشگاه،صنعت و دولت از نظر خبرگان چه اولویت و رتبه ای دارد؟
۱-۶ – فرضیه های تحقیق:
تحقیق حاضر با توجه به هدف اساسی خود یعنی شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر ارتباط بین دانشگاه،صنعت و دولت با رویکرد تکنیک های تحلیل سلسله مراتبی به جای استفاده از فرضیات اساسی تحقیق از سوال اساسی تحقیق برای بررسی های خود استفاده نموده است.
۱-۷ - تعریف واژه ها و اصطلاحات فنی و تخصصی
دانشگاه،صنعت، دولت،توسعه ،فرایند تحلیل سلسله مراتبی
دانشگاه
دانشگاه، نهاد اجتماعی قوی است که در ایران حدوداً قدمت هشتاد ساله دارد.این نهاد در مراحل اولیه خود برای مدت طولانی تنها دارای فعالیت های آموزشی بود و مأموریت توزیع و اشاعه دانش را دنبال میکرد. اتزکویتز نشان داد که براساس دینامیک درونی دانشگاه و اثرات دنیای بیرون بر ساختارهای سیستم آکادمیک، دو انقلاب آکادمیک درجهان به وقوع پیوسته است .( اتزکویتز، ۲۰۰۰)
صنعت
واژه صنعت، از ریشه عربی صنع به مفهوم آفریدن و ساختن گرفته شده است و معادل آن در انگلیسی (Industry)به معنای ساختن است. فعالیت های صنعتی به عمده فعالیت هایی اطلاق می گردد که موجب تغییرفیزیکی، شیمیایی مواد و اجسام گردیده و درنهایت منجر به تولید محصولات جدید می گردد. برای ایجاد این تغییر ممکن است از ابزار و وسایل و ماشین آلات مختلف نیز استفاده شود(دانایی، ۱۳۸۵ ).
دولت
دولت در علم سیاست به معنی اجتماعی از مردم است که در یک سرزمین مشخص زندگی میکنند و از حکومتی برخوردارند که به وضع و اجرای قانون اقدام می کند و تحت سلطه حاکمیتی قرار دارند که استقلال و آزادی آنان را تضمین میکند. مفهوم دولت در معانی دیگری نیز به کار برده میشود. بسیاری از نویسندگان مفاهیم «دولت» و «حکومت» را به یک معنا به کار میبرند و در زبان عامیانه و رسانهها دولت معمولاً به معنی قوه مجریه یا هیئت وزیران است که این کاربرد از واژه دولت تنها به بخشی از حکومت اشاره دارد.گاهی نیز دولت به بخشی از حکومت اشاره دارد که شامل نهادهای مذهبی و نهادهای مدنی نمیشود. مثلاً کاربرد واژه دولت در اصطلاح سازمانهای غیردولتی به این مفهوم از دولت اشاره دارد.
توسعه
اصطلاح توسعه بصورت فراگیر پس از جنگ جهانی دوم مطرح شده است. واژه توسعه در لغت به معنای خروج از « لفاف» است. در قالب نظریه نوسازی، لفاف همان جامعه سنتی و فرهنگ و ارزشهای مربوط به آن است که جوامع برای متجدد شدن باید از این مرحله سنتی خارج شوند. در تعریف توسعه نکاتی را باید مد نظر داشت که مهمترین آنها عبارتند از اینکه اولاً توسعه را مقوله ارزشی تلقی کنیم، ثانیاً آن را جریانی چند بعدی و پیچیده بدانیم، ثالثاً به ارتباط و نزدیکی آن با مفهوم بهبود (Improvement ) توجه داشته باشیم.
فرایند تحلیل سلسله مراتبی
این روش مانند آنچه که در مغز انسان انجام می شود به تجزیه وتحلیل مسائل می پردازد وتصمیم گیرندگان را قادر می سازد تا تاثیرات متقابل وهمزمان بسیاری ازوضعیت های پیچیده ونامعین را تعیین کنند.
۱-۸ - روش شناسی تحقیق
روش تحقیق مجموعه ای از قواعد ابزار راه های معتبر و نظام یافته برای بررسی واقعیت ها کشف مجهولات و دستیابی به راه حل مشکلات است (عزتی ،۱۳۷۶).یکی از گامهای اولیه روش تحقیق گزینش الگوی تحقیق است هر گاه این انتخاب به گونه ای صحیح و متناسب با نوع تحقیق و هدفهای آن صورت پذیرد انجام دادن مراحل دیگر را تسهیل مینماید و درجه توفیق تحقیق را افزایش می دهد(محرابیان،۱۳۸۳).
انتخاب روش تحقیق یکی از مهمترین اصول معیارهای پژوهشی محسوب می شود، زیرا گزینش درست کمک نموده تا روش انجام هر کاری، با توجه به موضوع تحقیق و اهداف آن، محقق بتواند مناسب ترین روش را انتخاب کرده و به نتایج قابل قبولی دست بیابد(کریمی،۱۳۹۰، ص ۹۴). تحقیق را می توان تلاشی منظم و سازمان یافته ای دانست که برای بررسی مساله ای خاص به یک راه حل مناسب نیاز دارد. روش های تحقیق به شیوه های طراحی مطالعات پژوهشی و رویه های تجزیه و تحلیل داده ها اشاره دارد(سکاران، ۱۳۸۴، صص۷-۶).
در این رابطه هدف از انتخاب روش تحقیق آن است که مشخص گردد چه شیوه ای اتخاذ گردد تا اهداف تحقیق سریعتر، دقیق تر، آسان تر و کم هزینه تر محقق شود و این امر به هدف، ماهیت موضوع پژوهش و امکانات پژوهشگر بستگی دارد. به طور کلی روش های تحقیق در علم و فناوری را میتوان با توجه به دو ملاک، هدف تحقیق و نحوه گرد آوری داده ها تقسیم کرد (سر مد و همکاران، ۱۳۸۵، ص ۷۸).
تحقیق حاضر در تقسیم بندی تحقیقات برمبنای هدف از نوع تحقیقات کاربردی است و در تقسیم بندی از نظر ماهیت و روش از نوع تحقیق توصیفی موردی می باشد .با توجه به موضوع تحقیق ” تحلیل و شناسایی شاخصهای ارتباط دانشگاه،صنعت ودولت و اولیت بندی آن با تکنیکAHP ” از آنجا که این تحقیق در جستجوی دستیابی به یک هدف علمی است و اطلاعات مفیدی را درزمینه واقعیات موجودبدست می دهد برمبنای هدف از نوع تحقیقات کاربردی است که براساس قانون اصول و فنون که در تحققات پایه تدوین شده است برای حل مسائل اجرایی و واقعی بکار می رود.
پس از فراهم آوردن زمینه های تئوریک لازم به منظور ایجاد بینش و بصیرت کافی جهت انجام بهینه تحقیق، ضروری است تا به منظور حفظ انسجام و جلوگیری از پراکنده کاری و همچنین برقراری ارتباط مناسب با مخاطب در مورد فرایند جریان کار، یک چهارچوب مفهومی از فرایند کار ارائه شود.فرایند تحقیق در شکل (۱-۱) نشان داده شده است:
واکاوی ادبیات تحقیق و مرور متون علمی و تحقیقات قبلی و شناسایی عوامل و شاخصهای ارتباط دانشگاه،صنعت و دولت
نظر سنجی از خبرگان با بهره گرفتن از پرسشنامه ۱
شناسایی عوامل و شاخصهای ارتباط دانشگاه،صنعت و دولت در مصاحبه با متخصصان و خبرگان و مدیران
شناسایی عوامل نهایی شاخصهای ارتباط دانشگاه،صنعت و دولت با ارائه پرسشنامه به متخصصان و خبرگان
شناسایی عوامل نهایی شاخصهای ارتباط دانشگاه،صنعت و دولت و تنظیم درخت سلسله مراتب
تنظیم پرسشنامه مقایسه زوجی و نظر سنجی از خبرگان و متخصصان به روش AHP پرسشنامه ۲
تجزیه و تحلیل