- حمایت و تأکید مدیریت ارشد سازمان
- مرحله اجرای آزمایشی – نهادی
نظام ارزیابی عملکرد را در یک واحد یا بخش به صورت آزمایشی پیاده می کنند و پس از رفع نقاط ضعف و ایرادات احتمالی، آن را در فرایندهای رسمی سازمان به اجرا درمی آورند(مظفری مهر، ۱۳۸۸).
چ: مرحله به کارگیری نتایج مدیریت عملکرد
آنچــه به نظـام مدیـریت عملـکـرد مشـروعـیـت مــی دهـد و لـزوم آن در سازمان را بیان می کند به کارگیری نتایج حاصل از آن است، اگر از نتایج به دست آمده از مدیریت عملکرد به خوبی استفاده نشود، پس از مدتی بی تفاوتــــی و بـی‌اعتقادی بر نظام مستولی و اثرات بسیار نامطلوبی برای سازمان به دنبال دارد، بنابراین، استفاده از نتـایج ارزیـابی عملـکرد به مقـدار زیـادی می تواند در اصـلاح افـراد، فـرایـندها و روشها و عملکرد سازمان مؤثر باشد(مظفری مهر، ۱۳۸۸).

ح: مرحله بازنگری و اصلاح نظام مدیریت عملکرد
مدیریت عملکرد یک نظام، پویا کردن سازمانهاست که خود بیشتر از هر چیزی نیازمند پویا ماندن است.
پس باید با توجه به شاخص هایی، آن را مورد بازنگری و اصلاح قرار داد(مظفری مهر، ۱۳۸۸).
۲-۲-۴-۴ سیستم های سنجش عملکرد
مدیریت سازمان ها بدون توجه به عملکرد آنها امکان پذیر نیست و برای اندازه گیری عملکرد سازمان ها نیاز به یک سیستم دقیق و کارآمد می باشد که از آن به عنوان سیستم اندازه گیری عملکرد نام برده می شود.
برای سیستم اندازه گیری عملکرد، تعاریف مختلفی ارائه شده است که هر کدام از جنبه خاصی به این موضوع نگریسته است اما تعریف کوتاه و کاملی از این سیستم را می توان به شکل زیر ارائه کرد(شریعتی، ۱۳۸۸):
یک سیستم اندازه گیـری عمـلکرد، میـزان دستـیابی سـازمـان به اهداف از پیش تعیین شده را از طریق اندازه گیری مجموعه ای از شاخصها تعیین می کند. نکات اساسی یک سیستم اندازه گیری عملکرد شامل موارد درپی آمده است:
- اهداف واضح، واقع گرا و قابل سنجش که از مأموریت سازمان و برای مدیریت و برنامه ریزی نشأت می­گیرند.
- اندازه های عملکرد برای سنجش میزان دستیابی به مأموریت و اهداف.
- داده های درست تکرارپذیر و قابل قبول
- سیستم بازخورد برای پشتیبانی و بهبود مستمر فرایندهای سازمان(شریعتی، ۱۳۸۸).
اندازه گیری عملکرد هر بنگاه اقتصادی، می تواند در تعیین موقعیت فعلی بنگاه، حرکت و جهت گیری های آینده، و برنامه‌ها و فعالیتهای بهبود دهنده مؤثر باشد و اصولاً بدین منظور اجرا می شود. نگـاهـی به شاخـصهای مـورد استـفـاده در روشهـای ارزیابی عملکرد نشان می دهـد کـه وجـه مالی سازمان یکی از شاخصهای مهم برای ارزیابی سازمانهای پیشین بوده است. اما این شاخص دارای اشکالاتی از جمله موارد زیر است(حسینی و دیگران، ۱۳۹۰):
- شاخصهای مالی کلان نگر نیستند و عوامل بیرونی مؤثر بر فعالیت های سازمان را در نظر نمی گیرند.
- شاخصهای مالی کوتاه نگر هستند؛ لذا مدیرانی که عملکردشان با این شاخصها سنجیده می شود، ترغیب می شوند که با به خطر انداختن ارزش ها و عملکرد بلندمدت سازمان، نتایج کوتاه مدت را بهبود بخشند(حسینی و دیگران، ۱۳۹۰).
- شاخصهای مالی با یک کاسه کردن عمـلکرد تمـامی اجـزاء سـازمان در چند معیار، نمی توانند مبنایی برای ارزیابی عملکرد واحدها و فرآیندهای سازمان قرار گیرند. به عبارتی افزایش سود می تواند حاصل مجموعه ای از بهبودهای علی و معلولی در سازمان باشد؛ در این مجموعه برخی واحدها و فرآیندها مؤثرتر و بـرخی کـم تـأثیـرتر بـوده اند و حتی ممـکن اسـت بـرخی واحـدهـا و فـرآیـندها عمـلکرد نامناسبی داشته باشند ولی برآیند کلی مناسب باشد.
- شاخصهای مالی اطلاعات مختصری به کارکنان می دهند. بیشتر کارکنان نمی دانند چگونه کار آنها در آمار و ارقامی که در دوره های زمانی مختلف به عنوان عملکرد سازمان مطرح می شود، تأثیرگذار بوده است(حسینی و دیگران، ۱۳۹۰).
بنابراین باید در نظام سنجش عملکرد علاوه بر بهره گیری از شاخصهای مالی(شاخصهای باتأخیر)، به تدوین شاخص های آینده نگری مانند رشد و یادگیری نیز پرداخته شود. نگـرش فراینـدی به سـازمـان و مدیریـت فرآینـدهای سازمـان جهت انجام مأموریت آن و حرکت به سمت چشم انداز سازمان، در سال هـای اخیـر به طور روزافـزونی مـورد توجـه قـرار گرفته است. در چنین وضعیتی اندازه گیری عملکرد سازمان، همان اندازه گیری فرآیندهای آن خواهد بود. سیستمی از فرایندهای درون سازمان، همراه با شناسایی و تعیین ارتباط متقابل این فرایندها و هم چنین مدیریت آنها می‌تواند به عنوان دیدگاه فرآیندگرا نامیده شود(بلوریان، ۱۳۸۹).
۲-۲-۵ کارآفرینی سازمانی:
فرایندی است که در آن، محصولات یا فرایندهای نوآوری شده از طریق القا و ایجاد فرهنگ کارآفرینانه در یک سازمان از قبل تاسیس شده به ظهور می­رسد یا به عبارت دیگر مجموعه فعالیت­هایی است که از منابع و حمایت سازمانی به منظور دستیابی به نتایج نوآوران برخوردار است(صمد آقایی، ۱۳۷۸).
عمده­ترین الگوهای کارآفرینی سازمانی عبارتند از:
- الگوی کارآفرینی سازمانی کورنوال و پرلمن: این الگو چارچوب کارآفرینی، سازمانی را بر مبنای مدیریت راهبردی نشان می­دهد(کورنوال و پرلمن^[۲۰]، ۲۰۰۸).
- الگوی کارآفرینی سازمانی اکهلس و نک: این الگو توانایی سازمان را برای بقا در یک محیط سرشار از نوآوری نشان می­دهد(بندریان، ۱۳۸۹).
- الگوی کارآفرینی درون سازمانی کوراتکوو و نافزیگر: این الگو تعامل فعالیت­های مختلف را به جای رخداد حوادث در خلاء به عنوان عامل کارآفرینی سازمان معرفی می­ کند(بندریان، ۱۳۸۹).
- ابعاد کارآفرینی سازمانی از دید آنتونیک و هیسریچ^[۲۱](۲۰۰۳): این دو محقق بعد از انجام بررسی­ها و مطالعات فراوان در وحله ی اول معتقدند که کارآفرینی سازمانی مفهومی چند بعدی بوده و در وحله ی دوم هشت بعد اساسی را برای این مفهوم در نظر گرفته­اند که این ابعاد عبارتند از: واحدها و کسب و کارهای جدید، نوآوری در فرایند و محصول / خدمات، خودتجدیدی، ریسک­پذیری، پیشگامی و رقابت تهاجمی(بندریان، ۱۳۸۹).
- ابعاد کارآفرینی سازمانی از دید فرهنگی و صفر زاده (۱۳۸۴): این دو محقق کارآفرینی سازمانی را فرایندی دارای موارد: تولید ایده، اجرا و بهره برداری از ایده می­دانند.
۲-۲-۵-۱ عوامل مؤثر بر کارآفرینی سازمانی:
مقیمی (۱۳۸۳) عوامل مؤثر بر کارآفرینی سازمانی ر ا در سه عامل زیر دسته بندی می­ کند.
الف: عوامل ساختاری کارآفرینانه:
شامل مواردی از قبیل ساختار سازمانی، راهبرد سازمانی، سیستم حقوق و دستمزد، سیستم مالی و بودجه ای، سیستم اطلاعاتی، سیستم تحقیق و توسعه، سیستم کنترل و نظارت، سیستم منابع انسانی و فرایندها و روش­ها(مقیمی، ۱۳۸۳).
ب: عوامل رفتاری کارآفرینانه:
شامل مواردی از قبیل فرهنگ سازمانی، انگیزش نیروی انسانی، سبک رهبری، ویژگی های کارکنان و مدیران، آموزش منابع انسانی و سیستم ارتباطات انسانی(مقیمی، ۱۳۸۳)
پ: عوامل زمینه­ای کارآفرینانه:
که شامل مواردی از قبیل ارتباط با ارباب رجوع، محیط سیاسی- قانونی، محیط اجتماعی- فرهنگی و محیط اداری(مقیمی، ۱۳۸۳).
۲-۲-۵-۲ تفاوت میان کارآفرینی فردی و سازمانی:
صاحبنظران دو نوع کارآفرینی را از یکدیگر متمایز ساخته اند، کارآفرینی فردی (مستقل) و کارآفرینی سازمانی که در ادامه به مفهوم هر دو اشاره خواهد شد(شن^[۲۲]، ۲۰۱۲).
الف: کارآفرینی فردی (مستقل):
با توجه به تعاریف متعدد می توان کارآفرینی فردی را فرآیندی دانست که فردی با اتکا به منابع مالی که اغلب شخصی و متکی بر ویژگی­های شخصیتی نظیر خلاقیت، ریسک­پذیری و عمل گرایی است، اقدام به تاسیس یک کسب و کار می کند و آن را تا رسیدن به موفقیت هدایت می کند. دو رویکرد در کارآفرینی فردی را می توان از هم متمایز کرد: رویکرد ویژگی های شخصیتی و رویکرد عوامل رفتاری(شن، ۲۰۱۲).
ب: کارآفرینی فردی (رویکرد ویژگی های شخصیتی):
رویکرد ویژگیهای شخصیتی، کارآفرینان را افرادی با ویژگی های شخصیتی ویژه می داند و در پی شناخت و تحلیل این ویژگی ها است. علی رغم اختلاف صاحبنظران بر سر ذاتی یا اکتسابی بودن ویژگیهای کارآفرینی، این رویکرد فرهنگ کارآفرینی را در قالب ویژگیهای شخصیتی یک فرد متبلور می داند(آکینت^[۲۳]، ۲۰۰۸). ویژگیهای شخصیتی زیادی برای کارآفرینان ذکر شده که از مهمترین آنها می توان موارد زیر را برشمرد:
۱- نیاز به توفیق:
مک کللند^[۲۴] (۱۹۶۲) نیاز به توفیق را یکی از سه نیاز اصلی هر فرد در تئوری انگیزشی خود نام برده و کانون این نیاز را برتری جویی، رقابت، پذیرفتن اهداف چالشی، پافشاری برای انجام کار و فایق آمدن بر مشکلات دانسته است. به عقیده وی نیاز به توفیق انگیزه اصلی توسعه اقتصادی در کشورها بوده و در تصمیم گیری فرد برای کارآفرین شدن تاثیر بسزایی دارد(فیض بخش، ۱۳۸۴).
۲- مرکز کنترل داخلی:

بنابراین سیستم معادلات دیفرانسیل تصادفی به صورت زیر بیان می‌شود.

همانند بخش قبلی فرض می‌شود که قیمت نقدی نفت خام و بازدهی آسایش به صورت مستقیم قابل مشاهده نیست بنابراین با بهره گرفتن از فیلتر کالمن باید متغیرهای حالت (غیر قابل مشاهده) را به همراه سایر پارامترهای موجود تخمین زد. برای این امر ابتدا مدل فضای حالت را بدست می‌آوریم. همانطور که بیان شد مدل فضای حالت داری دو معادله است یکی معادله انتقال است که با گسسته سازی ‏(۳-۲۱) و مرتب سازی در فرم ماتریسی به صورت زیر نوشته می‌شود:

که

برای سادگی به صورت زیر نوشته می‌شود:

که  ماتریس جملات خطا می‌باشد که داری توزیع نرمال با میانگین صفر و ماتریس واریانس-کوواریانس به شکل زیر می‌باشد:

معادله دو‌می‌ در مدل فضای حالت، ‌معادله اندازه‌گیری است برای استخراج این معادله از رابطه بین قیمت آتی و نقدی نفت خام و سیستم معادلات دیفرانسیل ‏(۳-۲۱) استفاده می‌نماییم ابتدا سیستم معادلات ‏(۳-۲۱) را با بهره گرفتن از تکنیک‌های حل معادلات دیفرانسیل تصافی حل می‌نمایم سپس در رابطه ‏(۳-۳) قرار می‌دهیم^[۱۰۷] که در نهایت معادله زیر بدست می‌آید:

با لگاریتم گرفتن از طرفین برای قیمت‌های آتی مشاهده شده داریم:

در فرم خلاصه ماتریس به صورت زیر بیان می‌شود:

اگر چهار قراداد آتی برای استخراج قیمت اسپات و تخمین پارامترها در نظر بگیریم در این صورت داریم:

که  جمله خطا است و دارای توزیع نرمال با میانگین صفر و واریانس-کوواریانس زیر می‌باشد:

بنابراین با داشتن معادله انتقال و اندازه‌گیری می‌توان با بهره گرفتن از فیلتر کالمن به تخمین مجموعه پارامترها  و متغیرهای حالت پرداخت. در این قسمت هدف تخمین پارامترها است تا از آنها برای شبیه سازی مسیر قیمت نقدی نفت و بازدهی آسایش جهت ارزش‌گذاری پروژه استفاده کرد.
مدل با واریانس تصادفی
در مدل‌های دو عاملی علاوه بر عامل تصادفی قیمت نقدی نفت خام، ممکن است یکی از پارامترهای  ،  ،  و  دارای رفتار تصادفی باشند. بنابراین بر حسب اینکه کدام یک از پارامترها تصادفی باشد ممکن است مدل‌های متفاوتی داشته باشیم. برای مثال اگر  به صورت تصادفی در نظر گرفته شود و بر حسب اینکه  چگونه در معادله دیفرانسیل تصادفی قیمت نقدی وارد شود و همچنین اینکه چگونه معادله دیفرانسیل آن در نظر گرفته شود ممکن است مدل‌های متفاوتی از قبیل مدل هیستون، مدل استین-استین و مدل کوکس- اینتگر و … را داشته باشیم. اگر  به صورت تصادفی باشد در این صورت مدل پیلی‌پویک^[۱۰۸] ۱۹۹۷ و… قابل بیان است.
در این بخش تاکید بر مدل با واریانس‌های تصادفی است. در ادامه تعدادی از این مدل‌ها بررسی خواهند شد. یک فرض مهم در مدل‌های ‌ارائه شده قبلی فرض ثابت بودن واریانس است. فرض ثابت بودن واریانس قیمت نقدی ممکن است با داده‌های موجود سازگار نباشد. زیرا در تعدادی از مطالعات که قبلا با بهره گرفتن از مدل‌های ARCH و GARCH انجام شده است فرض ثابت بودن واریانس داده‌های نفت خام رد می‌شود^[۱۰۹]. بنابراین در ادامه به بررسی مبانی ریاضی تعدادی از آنها خواهیم پرداخت.
مدل SABR
این مدل یکی از معروف‌ترین مدل‌های نوسانات تصادفی است که توسط ‌هاگن و همکاران ( ۲۰۰۲) ارائه شده است. این مدل برای قیمت گذاری اختیارات به کار می‌رود. چهارچوب اولیه این مدل به صورت زیر است.

که  و  به ترتیب متغیر قیمت نقدی و نوسانات قیمت نقدی کالایی  ام است.  واریانس نوسانات قیمت نقدی است.  حرکت وینر می‌باشد و  دیفرانسیل متغیر  است.
در این بخش حالت خاص  بررسی می‌شود. بنابراین معادلات دیفرانسیل تصادفی قیمت نقدی و نوسانات کالا به صورت زیر نوشته می‌شوند.

که  بیانگر سرعت همگرایی،  بیانگر میانگین بلند مدت نرخ بازدهی و  بیانگر نوسان بلند مدت نوسانات می‌باشد و فرض می‌شود که میان دیفرانسیل حرکت وینر(  ) همبستگی وجود دارد. مدل فضای حالت برای سیستم معادلات ‏(۳-۳۱) مانند مدل دو عاملی با بازدهی آسایش تصادفی استخراج می‌شود و مشابه آنها می‌باشد. با این تفاوت که باید از فیلتر کالمن بسط یافته استفاده نمود.
مدل هیستون^[۱۱۰]
این مدل دارای دو فاکتور تصادفی قیمت نقدی و واریانس قیمت نقدی است. همانند مدل قبلی فرض می‌شود که قیمت نقدی نفت‌ خام از حرکت برآونی هندسی پیروی می‌کند. با این تفاوت که واریانس به صورت ریشه دوم در معادله دیفرانسیل قیمت نقدی وارد می‌شود. همچنین در این مدل فرض می‌شود که واریانس قیمت نقدی  از یک فرایند تصادفی برگشت به میانگین ریشه دوم پیروی می‌کند.

در سیستم معادلات فوق  بیانگر سطح بلند مدت واریانس قیمت نقدی،  بیانگر سرعت بازگشت به سطح بلند‌مدت واریانس و  بیانگر واریانسِ واریانس تصادفی قیمت نقدی می‌باشد. همچنین در سیستم معادلات فوق  بیانگر تغییرات در حرکت وینر واریانس تصادفی است. فرض مهم برای ارتباط این دو معادله در سیستم معادلات فوق این است که دو جز وینر دارای همبستگی می‌باشند. بنابراین داریم:

که  ضریب همبستگی می‌باشد. در سیستم معادلات ‏(۳-۳۲) چون متغیرهای  و  به صورت مستقیم قابل مشاهده نیستند بنابراین برای استخراج آنها از تکنیک فیلتر کردن استفاده می‌شود.
برای تخمین و استفاده از لم ایتو، متغیر  را معادل لگاریتم قیمت نقدی در نظر می‌گیریم:

بنابراین سیستم معادلات به صورت زیر نوشته می‌شود.

در سیستم فوق چون متغیرهای  و  قابل مشاهده نمی‌باشند بنابراین بیانگر معادله انتقال در مدل فضای حالت است و معادله اندازه‌گیری همانند بخش (‏۳-۲-۲-) و(‏۳-۲-۲-۱-) معرفی می‌شود. یعنی داریم:

برای تخمین پارامترهای سیستم فوق  با بهره گرفتن از مدل فضای حالت، بایستی معادلات فوق به صورت گسسته نوشته شوند برای این امر از روش گسسته سازی اویلر-مارویاما^[۱۱۱] استفاده می‌نمایم. معادله انتقال در فرم گسسته به صورت زیر نوشته می‌شود.

بنابراین معادله انتقال به صورت زیر نوشته می‌شود:

که در فرم ماتریسی به صورت زیر نوشته می‌شود:

جمله خطا  دارای میانگین صفر و ماتریس واریانس-کوواریانس  می‌باشد که ماتریس  به صورت زیر می‌باشد.

معاونت پژوهش و فناوری
به نام خدا
منشور اخلاق پژوهش
با یاری از خداوند سبحان و اعتقاد به این که عالم محضر خداست و همواره ناظر بر اعمال انسان و به منظور پاس داشت مقام بلند دانش و پژوهش و نظر به اهمیت جایگاه دانشگاه در اعتلای فرهنگ و تمدن بشری، ما دانشجویان و اعضاء هیئت علمی واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی متعهد می گردیم اصول زیر را در انجام فعالیت های پژوهشی مد نظر قرار داده و از آن تخطی نکنیم:
۱. اصل برائت: التزام به برائت جویی از هرگونه رفتار غیرحرفه ای و اعلام موضع نسبت به کسانی که حوزه علم و پژوهش را به شائبه های غیرعلمی می آلایند.
۲. اصل رعایت انصاف و امانت: تعهد به اجتناب از هرگونه جانب داری غیر علمی و حفاظت از اموال، تجهیزات و منابع در اختیار.
۳. اصل ترویج: تعهد به رواج دانش و اشاعه نتایج تحقیقات و انتقال آن به همکاران علمی و دانشجویان به غیر از مواردی که منع قانونی دارد.
۴. اصل احترام: تعهد به رعایت حریم ها و حرمت ها در انجام تحقیقات و رعایت جانب نقد و خودداری از هرگونه حرمت شکنی.
۵. اصل رعایت حقوق: التزام به رعایت کامل حقوق پژوهشگران و پژوهیدگان (انسان،حیوان ونبات) و سایر صاحبان حق.
۶. اصل رازداری: تعهد به صیانت از اسرار و اطلاعات محرمانه افراد، سازمان ها و کشور و کلیه افراد و نهادهای مرتبط با تحقیق.
۷. اصل حقیقت جویی: تلاش در راستای پی جویی حقیقت و وفاداری به آن و دوری از هرگونه پنهان سازی حقیقت.
۸. اصل مالکیت مادی و معنوی: تعهد به رعایت کامل حقوق مادی و معنوی دانشگاه و کلیه همکاران پژوهش.
۹. اصل منافع ملی: تعهد به رعایت مصالح ملی و در نظر داشتن پیشبرد و توسعه کشور در کلیه مراحل پژوهش.
سپاسگزاری
سپاس فراوان خداوند دانایی و دانایان را که موهبت شاگردی و علم‌آموزی را به من عطا فرمود تا بتوانم در مسیر پر افتخار کسب علم و دانش قدمی هر چند کوچک بردارم. در اینجا لازم میدانم به مصداق روایت شریفه «من لم یشکر المخلوق لم یشکر الخالق» مراتب قدردانی خود را از محضر کلیه اساتید ارجمندی که افتخار شاگردیشان را داشتهام اعلام نمایم، به ویژه استاد ارجمند خانم دکتر محبوبه چین‌آوه که انجام این پژوهش، مرهون ارشادها و راهنماییهای استادانهی ایشان بوده است.
تقدیم به :
تنها دارایی‌ام
خدایی است که دغدغه از دست دادنش را ندارم ….
همین برای یک عمر آرامشم کافی ست …

تقدیم به
همسر و فرزندان عزیزم….
علی‌رضا و الینا
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده ۱
فصل اول: کلیات تحقیق
۱-۱- مقدمه ۳
۱-۲-بیان مسأله ۴
۱-۳-اهمیت و ضرورت پژوهش ۸
۱-۴-هدف پژوهش ۸
فصل دوم: مروری بر مبانی نظری و پیشینه پژوهش
۲-۱-مبانی نظری شادکامی ۱۳
۲-۱-۱-ابعاد شادی ۱۷
۲-۱-۲-بعد عاطفی شادی ۱۷
۲-۱-۳-بعد شناختی شادی ۱۸
۲-۱-۴-عوامل موثر بر شادکامی ۱۸
۲-۱-۵-شادکامی و مثبت اندیشی ۲۳
۲-۲-مبانی نظری احساس پیوستگی ۲۵
۲-۲-۱-بخشهای اصلی و مرکزی احساس پیوستگی ۳۰
۲-۳-مبانی نظری نارسایی هیجانی ۳۴
۲-۴-پیشینه پژوهشی ۴۴
الف) رابطه احساس پیوستگی و شادکامی و متغیرهای مربوطه ۴۴
ب)رابطه نارسایی هیجانی و شادکامی و متغیرهای مربوطه ۴۷
ج)پژوهش های در زمینه احساس پیوستگی، نارسایی هیجانی و شادکامی ۴۸
۲-۵-جمعبندی ۴۹
۲-۶-فرضیه‌های پژوهش ۵۱
فصل سوم: روش اجرای تحقیق
۳-۱-طرح پژوهش ۵۳
۳-۲-جامعه آماری ۵۳

جدول۳-۲۲- بررسی سنتیک شبه مرتبه اول برای جاذب کیتوسان ۸۸

جدول۳-۲۳- بررسی سنتیک شبه مرتبه اول برای جاذب Chitosan/nano-Al₂O₃ ۸۹
جدول۳-۲۴- بررسی سنتیک شبه مرتبه اول برای جاذب Cu-chitosan/nano-Al₂O₃ ۹۰
جدول۳-۲۵- بررسی سنتیک شبه مرتبه دوم برای جاذب کیتوسان ۹۱
جدول۳-۲۶- بررسی سنتیک شبه مرتبه دوم برای جاذب Chitosan/nano-Al₂O₃ ۹۲
جدول۳-۲۷- بررسی سنتیک شبه مرتبه دوم برای جاذب Cu-chitosan/nano-Al₂O₃ ۹۳
جدول ۳-۲۸- پارامترهای مدل های سنتیکی شبه مرتبه اول و دوم برای جذب As(III) روی کیتوسان ۹۴
جدول ۳-۲۹- پارامترهای مدل های سنتیکی شبه مرتبه اول و دوم برای جذب As(III) روی نانوکامپوزیت Chitosan/nano-Al₂O₃ ۹۴
جدول۳-۳۰- پارامترهای مدل های سنتیکی شبه مرتبه اول و دوم برای جذب As(III) روی نانوکامپوزیت Cu-chitosan/nano-Al₂O₃ ۹۴
جدول ۳-۳۱- پارامترهای مدل­ نفوذ درون ذره­ای برای جذب As(III) روی کیتوسان، Chitosan/nano-Al₂O₃ و Cu-chitosan/nano-Al₂O₃ ۹۷
جدول ۳-۳۲- پارامترهای فیزیکوشیمیایی نمونه آب طبیعی ( جمع آوری شده از آب زیرزمینی چاه از یک منطقه روستایی مراغه، ایران) مشخص شده با As(III) ۱۰۲
جدول ۳-۳۳- MIC جاذب ها در برابر گونه های مختلف میکروبی ۱۰۳
فصل اول
مقدمه و بررسی منابع
۱-۱- مقدمه
اهمیت آب و نقش حیاتی آن در زندگی انسان، حیوان، نبات و محیط زیست آنقدر روشن است که نیاز به دلیل و برهان ندارد. بسیاری از مشکلات بهداشتی کشورهای در حال پیشرفت ناشی از عدم برخورداری از آب آشامیدنی سالم است. از آنجایی که محور توسعه پایدار، انسان سالم است و سلامت انسان در گرو بهره مندی از آب آشامیدنی مطلوب می باشد بدون تامین آب سالم جایی برای سلامت مثبت و رفاه جامعه، وجود ندارد. آب از دو بعد بهداشتی واقتصادی حائز اهمیت است. از بعد اقتصادی به حرکت درآورنده چرخ صنعت و رونق بخش کشاورزی است. از بعد بهداشتی آب با کیفیت تضمین کننده سلامت انسان است.
اگر چه از دید ما پنهان است، اما آب دارای آثار بسیار زیادی در حیات جانداران به ویژه انسان می باشد. آب آشامیدنی علاوه بر تامین مایع مورد نیاز بدن به مفهوم مطلق آن یعنی H₂O ، در بردارنده املاح و عناصر ضروری برای موجودات زنده و انسان می باشد که کمبود پاره ای از آن‌ها در آب ایجاد اختلال در بدن موجود زنده می کند. از طرفی آب آشامیدنی در بردارنده عناصر و ترکیبات شیمیایی سمی نیز می باشد که برخی از آنها سرطان زا بوده و برای سلامتی انسان بسیار مضر هستند. همچنین موجودات ذره بینی گوناگونی نیز در آب پیدا می شوند که بعضی از آنها بیماری زا بوده و ایجاد بیماری های عفونی خطرناکی می کنند. بنابراین توسعه فناوری های مختلف جهت تهیه و تامین آب آشامیدنی سالم برای جامعه از اهمیت بالایی برای ارتقاء سلامت جامعه برخوردار است.
فن‌آوری نانو با راهکارهای نوین و جدید خود اظهار می‌دارد که مواد با پایه نانو می‌توانند به فن‌آوری‌های تصفیه آب ارزان قیمت‌تر، بادوام‌تر و مؤثرتری منجر شوند، و بخشی از نیازهای کشورهای در حال توسعه را برآورده ‌سازند. بر این اساس با توجه به توانمندی های فراوان فناوری نانو نسبت به روش های قدیمی و سنتی موجود، در حذف و کنترل آلودگی های محیطی و همچنین تصفیه و جلوگیری از انتشار آلودگی ها، می توان آن را به عنوان یک تکنولوژی سبز و ابزاری موثر برای دستیابی به توسعه ای پایدار ، چه از نظر اقتصادی و چه از نظر بهره وری بیشتر در نظر گرفت. لذا در این پروژه کاربردهای نانوجاذب های بر مبنای کیتوسان در تصفیه آب آشامیدنی برای حذف آرسنیک سه ظرفیتی و باکتری مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
۱-۲- آرسنیک
آرسنیک سومین عنصر گروه پنجم جدول تناوبی است. عدد اتمی آن ۳۳ و جرم اتمی آن ۹۲/۷۴ می باشد. این عنصر با ظرفیت های مختلف و نیز به صورت معدنی و آلی در طبیعت یافت می شود. میزان آرسنیک در پوسته زمین ۸/۱ میلی گرم در کیلوگرم بوده، معمولاً به صورت ترکیب با گوگرد و یا فلزاتی نظیر مس، کبالت، سرب، روی و غیره یافت می شود. از این عنصر در کشاورزی، دامداری، پزشکی، الکترونیک، صنعت و متالوژی استفاده می گردد [۱]. آرسنیک در اثر انحلال مواد معدنی موجود در سنگ ها و خاک هایی که تحت تاثیر عوامل فرساینده طبیعی قرار گرفته اند در لایه های زمین پخش شده و باعث آلودگی آب می گردد. آرسنیک بی رنگ ، بی بو ، بی مزه و بسیار سمی و سرطان زاست. همچنین آرسنیک سه ظرفیتی(آرسنیت^[۱]) در اکثر اوقات سمی تر از نوع پنج ظرفیتی (آرسنات^[۲]) می باشد [۱ و۲]. آلودگی آرسنیک در آب، به خصوص آب های زیر زمینی، به دلیل سمیت و مخاطره آمیز بودن آن، به عنوان یک مشکل اساسی در جوامع مختلف مطرح است. در آب های طبیعی آلوده مقدار آن در حد ۱ تا ۲ میلی گرم در لیتر نیز گزارش شده است[۳]. مصرف طولانی مدت این عنصر سبب ایجاد سرطان می شود [۴]. براساس تقسیم بندی سازمان بین المللی تحقیقات سرطان (IARC)^[3]، ترکیبات غیر آلی آرسنیک در گروه یک (سرطان زا برای انسان) قرار دارند [۵]. این عنصر به عنوان آلاینده مهم آب آشامیدنی به ویژه در نواحی آسیای جنوبی شناخته شده است. در این نواحی میلیون ها نفر در خطر ابتلا به بیماری های مرتبط با آرسنیک می باشند [۶].
در ایران نیز مواردی از آلودگی در استان های خراسان و کردستان گزارش شده است. بر اساس مطالعات صورت گرفته غلظت آرسنیک در آب آشامیدنی ۱۰ روستا در استان کردستان بیش از غلظت مجاز بوده و تغییرات آن بین ۱۰ تا ۵۰۰ میکروگرم در لیتر گزارش شده است[۷]. سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا و سازمان جهانی بهداشت بر مبنای مطالعات انجام گرفته، کاهش مقادیر مجاز آرسنیک در آب آشامیدنی از ۵۰ به ۱۰ میکرو گرم در لیتر را مد نظر قرار داده [۸] تا از طبیعت سرطان زایی آرسنیک در سیستم گوارشی انسان جلوگیری به عمل آورده و از طرفی از عوارض کبدی، ریوی، کلیه و اثرات پوستی ممانعت نماید [۹]. این عنصر از طریق پوست، سیستم تنفسی و گوارشی جذب بدن شده و سپس به صورت وسیعی در جریان خون آشکار می شود. مطالعات انجام شده اثرات سرطان زایی آرسنیک را که از طریق تنفس و خوردن وارد بدن انسان می شود به اثبات رسانیده است که البته این خطرات به عواملی از قبیل مدت مواجهه، راه ورود آرسنیک به بدن، نوع و منبع آرسنیک بستگی دارد [۱۰ و ۱۱]. از طرفی مسمومیت مزمن با آرسنیک ممکن است بر برخی از اندام های بدن نظیر اندام های تنفسی، گوارشی، خون، کبد، کلیه، و پوست و قلب و عروق تاثیر گذارد [۱۲]. بر اساس استاندارد آب آشامیدنی ایران، حداکثر غلظت این آلاینده در آب شرب برابر ۵۰ میکروگرم در لیتر تعیین شده است.
۱-۳- روش های حذف آرسنیک از آب
از زمان شناسایی مشکلات بهداشتی ناشی از حضور آرسنیک در آب آشامیدنی، تلاش های فراوانی توسط دانشمندان در نقاط مختلف دنیا برای حذف آرسنیک از آب شرب با بهره گرفتن از روش های مختلف و نو بویژه روش های جذبی به عمل آمده و همچنان ادامه دارد [۱۳]. به دلیل اینکه در آب های طبیعی حذف آرسنیت از آرسنات سخت تر است، معمولا برای دستیابی به میزان بالای حذف از آب آشامیدنی، طی یک مرحله ی پیش تصفیه قبل از فرایند اصلی حذف، آرسنیت به آرسنات اکسید شده و سپس نسبت به حذف آرسنات اقدام می شود [۱۴]. روش های مختلفی برای حذف آرسنیک و دستیابی به حدود تعیین شده در آب آشامیدنی وجود دارد که مهم ترین آنها شامل فرآیندهای غشائی، انعقاد- ترسیب و جذب سطحی می باشند که هر کدام مزایا و معایب خود را دارند [۱۴].
۱-۳-۱- روش غشائی اسمز معکوس^[۴]
یکی از روش های نوین تصفیه آب که امروزه در اکثر نقاط دنیا رو به گسترش بوده و قادر است حدود استانداردهای جدید تعیین شده را تامین نماید، استفاده از فرآیندهای غشائی می باشد. نتایج حاصل از این تحقیقات نشان دهنده آن است که فرآیندهای غشائی به خصوص اسمز معکوس، در حذف آرسنیک از آب آشامیدنی به طور قابل ملاحظه ای موثرهستند. در آژانس حفاظت محیط زیست آمریکا غشای TFC-ULP آزمایش شد که حذف آرسنیک (V) را ۵/۹۷ درصد و آرسنیک (III) را ۵/۹۲ نشان داد [۱۵]. همچنین تحقیقی در ساندیاگو با بهره گرفتن از غشاهای RO در چند پایلوت مختلف انجام شد که حذف آرسنیک (V) ، ۹۹ درصد و حذف آرسنیک(III) ، ۸۴ درصد بوده است[۱۶]. در ایران نیز دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران تحقیقی در رابطه با عوارض ناشی از آرسنیک در آب استان کردستان و روش های حذف آن از آب آشامیدنی انجام داده است که در آن به روش اسمز معکوس به عنوان یکی از مناسب ترین روش های حذف آرسنیک از آب برای سیستم های کوچک اشاره شده است. در این تحقیق نیز پنج نوع غشاء RO برای حذف آرسنیک آب شهر دلبران در استان کردستان که از نوع آرسنیک (III) می باشد مورد مطالعه قرار گرفت و درصد حذف آرسنیک کلیه غشاءها بالاتر از ۸۰ درصد بوده است[۱۷].
فرایند اسمز معکوس نیازمند استفاده از غشاء دارای هزینه های نگهداری بالا و تعویض می باشد و همین طور فرآیندی هزینه بر است و نیز As(V) را بیشتر از As(III) حذف می کند که این امر نیازمند اکسید نمودن As(III) به As(V) می باشد تا بتوان بهتر آن را از آب جداسازی نمود.
۱-۳-۲- روش انعقاد و لخته سازی-ترسیب
انعقاد و لخته سازی یک روش فیزیکو شیمیایی تصفیه است که مواد شیمیایی مختلف مانند (آهک، آلوم، سولفات فرو، پلی الکترولیتها و … ) به مقادیر مناسب به آب اضافه گشته تا ذرات کوچک و کلوئیدی، سبک وغیر قابل ته نشینی، به ذرات بزرگتر، سنگین تر و قابل ته نشین تبدیل گشته و از طریق مکانیسم ته نشینی حذف گردند.
بطورکلی عوامل مختلفی همچون شرایط فرآیندی انعقاد و لخته سازی (سرعت و زمان اختلاط)، pH آب،  قلیائیت، کدورت، TDS آب و درجه حرارت در کارایی یک منعقد کننده تاثیر گذار می باشند. به علاوه سایر پارامترهای محیطی و کیفی دیگری نیز بر عملیات تأثیرگذارند که سبب اختلاف در دوز بهینه ماده منعقد کننده برای هر نمونه آب می شود [۱۸]. از این رو انتخاب منعقد کننده مناسب و تعیین دوز بهینه آن از طریق کمی و فرمولاسیون قابل محاسبه نبوده و از طریق تجربی و با آزمایش جار تعیین می گردد.
به طور سنتی، فرآیندهای انعقاد و فیلتراسیون جهت حذف آرسنیک نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند. مواد منعقدکننده همچون آلوم، کلرید فریک، سولفات فریک و آب‌آهک جهت حذف آرسنیک با درجه‌های مختلف کاربرد دارند. فرایند انعقاد و لخته سازی برای حذف As(V) موثرتر از As(III) است به دلیل اینکه As(III) در pH خنثی بدون بار می باشد. اگر آرسنیک در آب به شکل سه ظرفیتی وجود داشته باشد، نخست باید با بهره گرفتن از کلر، ازون یا پرمنگنات به شکل آرسنات اکسید شود. ساز و کارهای حذف As(V) بوسیله‌ی فرایند انعقاد می‌تواند ترکیبی از ترسیب، ترسیب همزمان و جذب سطحی باشد [۱۹].
مطالعات انجام شده توسط وانگ^[۵] و همکاران نشان داد که در روش های تصفیه مرسوم، فرایند انعقاد با نمک های آهن در مقایسه با نمک های آلومینیوم می تواند منتهی به نتایج بهتری در حذف آرسنیک گردد [۲۰].
۱-۳-۳- روش جذب سطحی
با اینکه روش های مختلفی برای حذف آرسنیک از آب وجود دارد با این حال اکثر فرآیندهای فوق الذکر از معایب قابل توجهی مانند نیاز به انرژی بالا و در نتیجه پر هزینه بودن فرایند، راندمان اندک، تولید مقادیر زیاد لجن، نیاز به مواد شیمیایی خاص و پر هزینه بودن فرایند بازیافت برخوردار هستند [۲۱]. بنابراین بدلیل محدویت های فنی و اقتصادی روش های فوق، جستجو برای روش های جدید بشدت توصیه شده و در این راستا جذب سطحی بعنوان یک گزینه جدید و کارامد مورد توجه خاص قرار گرفته است [۲۲].
طراحی ساده، عدم تولید لجن و هزینه نسبتا کم، از مزایای پروسه جذب نسبت به سایر روش هاست. به همین دلیل روش های جدید حذف آرسنیک بویژه با بهره گرفتن از انواع جاذب های اصلاح شده بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. کربن فعال یکی از جاذب هایی است که به خاطر قابلیت بالای آن برای جذب آرسنیک زیاد استفاده شده است. هونگ^[۶] و فو^[۷] در سال ۱۹۸۴ از کربن فعال برای حذف آرسنیک استفاده کردند و نتایج مطلوبی گرفتند [۲۳]. مطالعات صورت گرفته توسط سایر محققین نیز نشان می دهد که کربن فعال دارای ظرفیت جذب بالایی برای حذف آرسنیک می باشد [۲۴ و ۲۵]. اما به دلیل قیمت بالا و مشکلات احیا مجدد آن کاربردش در کشورهای در حال توسعه و کم درآمد محدود است. لذا این امر باعث شده که بسیاری از محققین به دنبال جاذب های اقتصادی، عملی و موثر مانند بقایا و زایدات گیاهی و جانوری باشند. یکی از جاذب های ارزان قیمت کیتوسان است که بیوپلیمری زیست سازگار و قابل بازگشت به محیط است و با بهره گرفتن از فرایند استیل زدایی از کیتین ساخته می شود [۲۶].
۱-۴- تعریف جذب سطحی
جذب سطحی یک فرایند جداسازی است که در آن برخی از اجزاء فاز سیال به سطح یک جاذب سطحی جامد منتقل می شوند. معمولا ذرات ریز جاذب در بستر ثابتی نگه داشته می شوند و سیال به صورت پیوسته از میان بستر عبور داده می شود تا جامد تقریبا سیر شود و دیگر نتوان به جداسازی مورد نظر دست یافت. جذب سطحی را می توان تمایل مولکول های فاز سیال برای چسبیدن به سطح جامد تعریف کرد [۲۷]. جذب روی یک سطح جامد به علت نیروی جاذبه اتم ها یا مولکول ها در سطح آن جامد است. در عمل جذب سطحی نیروهای مختلفی اعم از فیزیکی و شیمیایی موثرند و مقدار آن بستگی به طبیعت ماده جذب شده وجسم جاذب دارد. در جذب سطحی از جامد متخلخل استفاده می شود زیرا این منافذ سطح بسیار زیادی را ایجاد می کنند. یعنی فقط سطح خارجی نداریم و تخلخل نیز داریم و هرچقدر سطح جاذب افزایش یابد، مقدار ظرفیت جذب نیز افزایش می یابد.
اساس پدیده های جذب سطحی برمبنای جداسازی است. در عملیات جذب سطحی انتقال یک جز از فاز گاز یا مایع به سطح جامد صورت می گیرد ، در حقیقت این جذب بوسیله نیروهای چسبندگی و همدوسی روی می‌دهد. جذب سطحی با نیروی ضعیف واندروالسی آغاز و با نیروهای قوی کوتاه ‌برد مانند پیوند یونی و فلزی پایان می‌یابد [۲۸]. بایستی توجه داشت که نیروی کووالانسی همراه با واکنش شیمیایی‌ ا ست و نه تنها در سطح، بلکه در توده ماده نیز عمل می‌کند و بنابراین جزو نیروهای اختصاصی جذب سطحی نیست.
۱-۴-۱- مهمترین عوامل موثر بر جذب سطحی
۱-۴-۱-۱- مساحت سطح جذب
با افزایش سطح تماس مقدار جذب افزایش می یابد زیرا جذب سطحی یک پدیده مربوط به سطح است. قسمتی از سطح جامد که در عمل جذب سطحی در دسترس است سطح ویژه نام دارد. بنابراین مقدار جذب سطحی به ازای واحد وزنی در مورد جاذب های متخلخل و ذرات ریزتر بیشتر است [۲۹]. مساحت سطح جامد های بسیار متخلخل و نامنظم را عموما با بهره گرفتن از همدمای BET^[8] بدست می آورند. در عمل استفاده از این روش نتایج مطلوبی می دهد چون این روش، همدمای جذب سطحی چند لایه ای را هم در بر می گیرد [۳۰].
۱-۴-۱-۲- ماهیت ماده جذب شونده و جاذب
نوع ماده جذب شونده و جاذب در جذب سطحی تاثیرگذار است به طوری که بعضی از مواد جاذب، قدرت جذب زیاد نسبت به ماده حل شونده به خصوصی از خود نشان می دهد، در حالی که نسبت به ماده دیگر قدرت جذب کمتری دارند. حالت ماده جذب شونده و جاذب ، همراه بودن آن با واکنش شیمیایی ، برگشت پذیر بودن و یا برگشت ناپذیر بودن واکنش آنها نیز در جذب سطحی تاثیرگذار است. همچنین حلالیت جذب شونده در حلال با سرعت جذب، نسبت عکس دارد. افزایش طول زنجیر مولکولی، اندازه مولکول و درجه یونیزاسیون باعث افزایش سرعت جذب سطحی می شوند. شکل هندسی مولکول نیز فاکتور موثر بر سرعت است [۲۹].
۱-۴-۱-۳- pH
pH محیط زمانی در فرایند جذب سطحی موثر است که جذب شونده به شکل یونی یا به صورت مولکول های قطبی باشد. چون با تغییر pH بار سطحی جاذب به دلیل جذب سطحی یون های H⁺ و OH^- تغییر می کند. pH ای را که در آن جاذب دارای سطح بار صفر (خنثی) می باشد را اصطلاحا نقطه ایزوالکتریک (pH_zpc^[9] ) می نامند. زمانی که pHبزرگتر از pH_zpc است، سطح جاذب دارای بار منفی می باشد و اگر pH کوچکتر از pH_zpc باشد، سطح جاذب دارای بار مثبت خواهد بود [۳۰].
۱-۴-۱-۴- دما
فرایند جذب سطحی معمولا گرمازا است، بنابرین با کاهش دما جذب بهتر صورت می گیرد و زمانی که دما افزایش یابد عملیات دفع آن انجام می شود. افزایش دما اصولا باعث کاهش جذب سطحی می شود مگر در مواردی که جذب سطحی همراه با واکنش شیمیایی باشد. آنتالپی جذب سطحی معمولا برابر آنتالپی میعان یا بلوری شدن می باشد. بنابراین تغییرات زیادی در جذب سطحی ایجاد نمی شود [۳۰].
علاوه بر عوامل ذکر شده فوق پارامترهای دیگری مانند مقدار مصرفی جاذب و غلظت اولیه محلول نیز می تواند بطور مستقیم بر روی فرایند جذب سطحی موثر باشد.
۱-۴-۲- اساس پدیده جذب سطحی
به طور کلی پدیده جذب سطحی به خاطر خواص موجود بر روی سطح جامد اتفاق می افتد. این خواص دارای دو منشأ می باشد. ۱- پدیده ناپیوستگی: به این مفهوم است که خواص سطح جاذب از خواص بقیه جاذب متفاوت است در واقع اتم های سطح از اتم های توده متفاوت هستند. ۲- اتم های سطح جامد غیر اشباع هستند. این پدیده به این مفهوم است که در زیر سطح اتم های جامد با اتم های مجاور پیوند سطحی ایجاد کرده است اما در سطح اتم ها از بالا آزاد هستند و توانایی ایجاد پیوند با مولکول های دیگر را دارند. از این رو یک حالت تمایل برای رسیدن به حالت اشباع در مولکول های سطح وجود دارد. بنابراین خاصیت جذب سطحی در آن ایجاد می شود.
ویژگیهای پدیده جذب سطحی عبارتند از:

ج – ارائه فرصتهای یادگیری , منابع و پشتیبانی
اکتساب و تخصیص منابع برای اجرای طرحهای آموزش و بهسازی

ارائه فرصت های یادگیری و پشتیبانی لازم برای توانمند کردن افراد و گروه ها در رسیدن به اهدافشان
د – ارزشیابی اثربخشی آموزش
ارزشیابی اثربخشی آموزش و بهسازی
ارزشیابی موفقیت فرد و گروه بر اساس اهداف تعیین شده
ارزشیابی موفقیت با توجه به گواهی عمومی
ه – پشتیبانی آموزش و بهسازی
تلاش ومشارکت برای پیشرفت آموزش و بهسازی
ارائه خدمات لازم برای پشتیبانی عملیات آموزش و بهسازی ( عباس زادگان , ۱۳۸۹)
۲-۳۹-۳ مدل پارکر
نمدار۲-۴:« مراحل برنامه ریزی برای آموزش در مدل پارکر »
Human Resource Devlopment : ULshak.I.j. 1983
مدل پارکر فراهم کننده یک نقشه برای تعقیب مسیر طراحی و ارزشیابی آموزشی است . همان طوری که ملاحظه می شود تحلیل نیازها هدایت کننده به سوی توسعه و تعیین اهداف آموزشی ,اساس طراحی برنامه های آموزشی و انتخاب روش های آموزشی مناسب است . مدل پارکر یک فرایند مرحله به مرحله و ماهیت آن چرخه ای است .( ولشاک , ۱۹۸۳ )
۲-۳۹-۴- مدل مبتنی بر تحول پذیر بودن سازمان
مدل مبتنی بر تحول پذیر بودن سازمان بر سه اصل استوار است :
سازمانها باید پویا و متحول باشند و آموزش مسئول حفظ و تقویت این پویایی است .
هر شغل ماهیتی دارد و تمام مشاغل به تناسب از زمینه های ارتباطی خاص خود برخوردارند .
متغیر بودن توانایی های مورد نیاز برای هریک از مشاغل در زمان های مختلف ( شبلی , ۱۳۸۶ )
ماهیت این مدل مطابق شکل زیر است :
نمودار۲-۵ : مدل مبتنی بر تحول پذیر بودن سازمان
۳-تعیین زمینه های
تحول
۱ -تعیین اهداف رسمی مؤسسه ۲-تعیین اهداف عملیاتی
۸- ارزشیابی تحقق تحول سازمان
۴-تعیین اهداف واحدها
۷- اجرای آموزش
۵- تعیین نیازهای آموزش
۶- برنامه ریزی آموزش
۲-۳۹-۵ مدل رویکرد سیستمی به آموزش
این رویکرد برتعیین اهداف آموزشی، تجارب یادگیری کنترل شده برای رسیدن به این اهداف تأکید دارد ، معیارهای عملکرد و ارزشیابی اطلاعات این رویکرد عبارتند از :
برای اصلاح مداوم فراگرد آموزش باز خورد را به کار می گیرد . از این دیدگاه برنامه های آموزشی هیچ گاه محصولات تمام شده نیستند . آنها با اطلاعاتی که نشان دهنده برآورده شدن اهداف آرمانی است انطباق داده می شود .
این رویکرد پیچیدگیهای تعامل بین اجزا را شناسایی می کند .
این رویکرد یک چارچوب اجرایی برای برنامه ریزی وباقی ماندن و ادامه دادن به اهداف آرمانی را فراهم می آورد و در این چارچوب یک پژوهش و تعیین اینکه کدام برنامه در رسیدن به اهدافشان موفق بوده اند ضروری است .
دیدگاه کل گرایانه دارد و یک مجموعه کلی از تعامل بین خرده سیستم ها است .
در این رویکرد علاوه بر سه مرحله نیازسنجی , آموزش وارزشیابی یک مرحله دیگر که شامل مقاصد آموزش است که شامل اعتباریابی آموزش :
اعتبار آموزش ( یادگیرندگان در طول دوره آموزشی چه چیز را فرا می گیرند . )
اعتبار انتقال ( آیا آنچه در طول آموزش آموخته شده است می تواند عملکرد سازمان را بهبود بخشد).
اعتبار درون سازمانی (آیا عملکرد یک گروه جدید از یادگیرندگان با عملکرد گروه اصلی یادگیرنده همان برنامه آموزشی سازگار است .)
اعتبار بین سازمانی ( آیا یک برنامه آموزشی اعتبار یابی شده در یک سازمان می تواند به گونه ای موفقیت آمیز در سازمان دیگر اجرا شود .) ( گلدستین , ۱۹۹۲ )
بنابراین , با توجه به مدلهای گوناگون ارائه شده درباره مراحل و فرایند های آموزش درسازمان , فرایندی را که در سازمانهای مختلف تقریبا همه گیر است وجامعیت دارد واجرا می شود به قرار ذیل است :
الف : تشخیص نیاز آموزشی
ب : تدوین اهداف برنامه آموزشی
ج : تعیین محتوای مورد نیاز برنامه آموزشی
د : انتخاب روش های آموزش
ذ : اجرای برنامه آموزشی
ه : ارزشیابی برنامه آموزشی
۲-۴۰پیشینه پژوهش
وی تائو تای ( ۲۰۰۶ ) در پژوهش با نمونه ۱۲۶ کارمند در تایوان دریافت که ساختار برنامه های آموزش، خودکارایی و نیز انگیزهی یادگیری کارمندان را پیش بینی می کند و در نتیجه، واکنش ها، یادگیری و انگیزه ی تغییر در آنان را تحت تأثیر قرار می دهد.
اسمیت و همکاران(۱۹۹۷) او برای ترقی کارکنان، ۱۶۶ برنامه ضمن خدمت با ۲۷۰۰ شرکت کننده اجرا کردند . اکثر این برنامه های ضمن خدمت در محل تفرجگاه دانشگاه در مرکز شهر برگزار شد . از آن جا که زمان و هزینه صرف شده برای شرکت در آموزش های ضمن خدمت نسبتاً زیاد است، در سال ۱۹۹۷ یک کمیته متشکل از کارمندان و استادان دانشگاه ایالت پنسیلوانیا بر آن شدند که چگونگی برگزاری آموزش های ضمن خدمت را ارزیابی کرده ، تعیین کنند چه عواملی آن را اثربخش کرده و اصولاً چه نوع آموزش هایی برای کارمندان مفیدتر است. نتایج ارزشیابی، در میزان سازی آموزش ها در ایالت پنسیلوانیا برای مدیران، مربیان و کارمندان مورد استفاده قرار گرفت . ۶۱ درصد پاسخ گویان، به وجود ۵ نوبت آموزش ضمن خدمت در سال توجه داشتند ، ۳۲ درصد به ۱۰ - ۶ نوبت و ۶ درصد به ۱۵ - ۱۱ نوبت. میانگین روز های صرف شده در آموز شهای ضمن خدمت در طی سال ۱۹۹۸، ۹/۸ روز بوده است . بیش تر از نصف مشارکت کنندگان موافق بودند که بیش ترین فاصله مطلوب برای یک آموزش ضمن خدمت ، یک برنامه کامل روزانه خواهد بود . مسائل و م وضوعاتی که به نظر نمونه های شرکت کننده در این پژوهش در نرسیدن به یک آموزش ضمن خدمت ایدئال مؤثر بوده به قرار زیر است: