بین رفتار توده وار صندوق های سرمایه گذاری مشترک در صندوق های دارای سهام رشدی و رفتار توده وار صندوق های سرمایه گذاری مشترک در صندوق های دارای سهام ارزشی تفاوت معنادار وجود دارد.
۵-۱ هدفهای تحقیق
بررسی وجود رفتار تودهوار صندوقهای سرمایه گذاری مشترک در صندوق های بزرگتر و رفتار تودهوار صندوق های سرمایه گذاری مشترک در صندوق های کوچکتر.
بررسی وجود رفتار توده وار صندوق های سرمایه گذاری مشترک در دوران رونق و رفتار توده وار صندوق های سرمایه گذاری مشترک در دوران رکود.
بررسی وجود رفتار توده وار صندوق های سرمایه گذاری مشترک در صندوق های دارای سهام رشدی و رفتار توده وار صندوق های سرمایه گذاری مشترک در صندوق های دارای سهام ارزشی.
۶-۱ روش کلی تحقیق
این تحقیق شامل ۲ بخش توصیفی و استنباطی است:
آمار توصیفی: در یک پژوهش جهت بررسی و توصیف ویژگیهای عمومی از روش های موجود در آمار توصیفی مانند میانگین، انحراف معیار، میانه، چولگی و کشیدگی استفاده میگردد. بنابراین هدف آمار توصیفی محاسبه پارامترهای جامعه است.
آمار استنباطی: در آمار استنباطی، پژوهشگر با بهره گرفتن از مقادیر نمونه، آمارهها را محاسبه کرده و سپس با کمک تخمین و یا آزمون فرض آماری، آمارهها را به پارامترهای جامعه تعمیم میدهد،برای تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه های پژوهش از روشهای آزمون t دو گروه وابسته استفاده می شود. در بخش آمار استنباطی این تحقیق به بررسی رفتار تودهوار در بین صندوقها میپردازیم.
۷-۱ قلمرو تحقیق
۱-۷-۱ قلمرو مکانی - جامعه تحقیق
قلمرو مکانی تحقیق، کلیه صندوقهای سرمایه گذاری مشترک در سازمان بورس اوراق بهادار تهران که در سهام صندوقهای بورسی سرمایه گذاری نموده اند و حداقل ۲ ماه از فعالیت آنها سپری شده باشد که تعداد آنها ۵۲ صندوق می باشد.
۲-۷- ۱ قلمرو زمانی تحقیق
با توجه به عمر محدود صندوقهای سرمایه گذاری مشترک در ایران، قلمرو زمانی از ابتدای سال۱۳۸۹ تا انتهای سال ۱۳۹۲(دوره ۴ ساله) مورد بررسی قرار می گیرد.
۳-۷- ۱ قلمرو موضوعی تحقیق
در این تحقیق رفتار توده وار در بورس اوراق بهادار تهران را در شرایط مختلف بازار (رونق یا رکود) و بر روی سهام با ویژگی های مختلف (از نظر اندازه و میزان رشدی یا ارزشی بودن) مورد بررسی قرار می گیرد.
۸- ۱ روش نمونه گیری و تخمین حجم جامعه
به دلیل تعداد کم صندوقهای سرمایه گذاری مشترک، کل جامعه مورد بررسی قرار میگیرد و نمونه گیری نداریم. با توجه به بررسی کل جامعه آماری در محدوده زمانی معین می توان نتایج به دست آمده را به دوره های آتی تخمین زد.
۹- ۱ روشهای گردآوری داده ها و ابزار مورد استفاده برای آن
۱)کتابخانه: برای آشنایی با فرایند تحقیق علمی و جمعآوری اطلاعات مرتبط با فصل۲، تهیه بخش مروری بر ادبیات و سوابق موضوع و آشنایی بیشتر با جزئیات موضوع از اسناد و مدارک کتابخانهای استفاده می شود.
۲) استفاده از نرمافزارها و سایتها: سایت رسمی سازمان بورس اوراق بهادار و سایت کدال(سیستم جامع اطلاع رسانی ناشران) و سایت fipiran (مرکز پردازش اطلاعات مالی ایران)
۱۰-۱ شرح واژه ها و اصطلاحات تحقیق
مالی رفتاری : مالی رفتاری، مطالعه چگونگی تفسیر افراد از اطلاعات برای اتخاذ تصمیمات سرمایه گذاری آگاهانه می باشد. به بیان دیگر، مالی رفتاری اشاره به این موضوع دارد که برخی پدیده های مالی را می توان در قالب مدل هایی تبین نمود که در آن ها سرمایه گذاران کاملا عقلایی نیستند(خواجوی،قاسمی،۱۳۸۵).
رفتار تودهوار : رفتار تودهوار عبارتست از آن دسته رفتارهای سرمایه گذاران در بازار، که منجر به نادیده گرفتن پیش بینی ها وعقاید خود در رابطه با قیمت سهام و اتخاذ تصمیمات سرمایه گذاری تنها بر پایه رفتار کل بازار می شود(بیچاندنی وشرما،۲۰۰۰). رفتار تودهوار را به عنوان قصد و نیت آشکار سرمایه گذاری جهت کپی کردن رفتار سرمایه گذاران تعریف کرده اند(اسلامی بیدگلی،شهریاری،۱۳۸۶).
از معیار اندازه‌گیری رفتار توده وار که توسط لاکونیشوک[۷] و همکاران(۱۹۹۲) طراحی شده است و اصطلاحاً معیار ال اس وی نامیده می‌شود استفاده میکنیم. علی رغم برخی ضعفها، این معیار به طور گستردهای در مطالعات مربوط به رفتارتوده وار مدیران صندوقها و سرمایه گذاران به کار میرود. به همین دلیل معیار رفتارتوده وار ال اس وی به عنوان یک ابزار استاندارد در بررسیهای تجربی رفتارتوده وار مورد استفاده قرار میگیرد، به طوری که میتوان آن را برای مقایسه تحقیقات مربوطه در کشورهای مختلف به کار برد.
در این مدل رفتار تودهوار عبارت است از تمایل یک گروه از سرمایه گذاران برای خرید(فروش) سهمی خاص به طور همزمان، در مقایسه با حالتی که این سرمایه گذاران مستقل از هم به خرید (فروش) سهام مبادرت میورزیدند. در این روش همبستگی الگوهای معاملاتی یک گروه مشخص از معاملهگران در یک دوره زمانی مشخص بررسی می شود. بنابراین رفتار تودهوار به معاملات همبسته(مجموعه ای از خریدها و یا مجموعه ای از فروشها) منجر می شود. اگر سرمایه گذاران مستقل از هم به معامله بپردازند، چنین رفتاری مشاهده نمی شود; این درحالی است که گروهی از سرمایه گذاران به پیروی از یکدیگر به خرید یا فروش سهام مبادرت ورزیده و پدیده رفتار تودهوار مشاهده می شود.
معیار رفتارتوده وار برای سهم i در دوره t (دوره-سهم i,t) به شرح زیر است:
که در اینجا:
Bi, t(Si,t): تعداد صندوقهای سرمایه گذاری را نشان میدهد که سهم i را در دوره t به پرتفوی خود اضافه (از پرتفوی خود حذف) می کنند
Pi,t: نسبت تعداد صندوقهای سرمایه گذاری خریدار سهم i را در دوره t به کل تعداد صندوقهای سرمایه گذاری خریدار سهم i و فروشنده سهم i را در دوره t نشان می دهد. به عنوان مثال، زمانی که مقادیر زیادی منابع مالی به دست آید، سرمایه گذاران تمایل دارند که در بازار بیشتر در طرف خرید قرار گیرند. کسر کردن Pt برای اصلاح چنین رفتارهای تودهواری میباشد.
Pt : نسبت تعداد صندوقهای سرمایه گذاری خریدار تمامی سهام در دوره t به کل تعداد صندوقهای سرمایه گذاری خریدار و فروشنده تمامی سهام در دوره t.
AFi,t : مقدار مورد انتظار |Pi,t-Pt| است که با بهره گرفتن از توزیع دوجملهای به دست می آید و با این فرض محاسبه می شود که معاملات از یک توزیع دوجملهای با نتایج ممکن شکست و موفقیت پیروی کند. عامل تعدیل کننده است و به این علت افزوده شده که در شرایطی که تودهواری وجود ندارد مقدار صفر خواهد شد.
HM: معیار اندازه گیری رفتار تودهوار
n: تعداد سهام معامله شده در دوره t
t : ماه
برای هر سهم مورد بررسی باید با توجه به فرمول مدلlsv ، را در هر ماه در مدت زمان مورد بررسی در این تحقیق محاسبه نمود.
صندوقهای سرمایه گذاری مشترک: یکی از انواع واسطههای مالی و از جمله نهادهایی هستند که با فروش پیوسته واحد سرمایه گذاری خود به عموم مردم وجوهی را تحصیل و آن ها را در ترکیب متنوعی از اوراق بهادار شامل سهام، اوراق قرضه، ابزارهای کوتاه مدت بازار پول و دارایی های دیگر با توجه به هدف صندوق به طور حرفهای سرمایه گذاری می کنند.
سهام رشدی و سهام ارزشی: اگر دور نمای آینده صندوق نشان دهنده رشدی بیش از رشد متوسط باشد ارزش دفتری کوچکتر از ارزش بازار خواهد بود، در نتیجه B/M سهام ارزشی نسبت به سهام رشدی پایینتر است. با افزایش نسبت B/M نوع سهام از ارزشی به رشدی تغییر می یابد. در تحقیق حاضر ارزش دفتری را بر قیمت بازار حقوق صاحبان سهام صندوق تقسیم میکنیم ، سپس صندوقها را با توجه به نسبت B/M به ترتیب صعودی مرتب میکنیم . صندوقهایی که در ۵۰% اول قرار میگیرند دارای سهام رشدی و صندوقهایی که در ۵۰% دوم قرار میگیرند دارای سهام ارزشی هستند.
ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام
ارزش بازار حقوق صاحبان سهام
فرصت رشد
ارزش بازار هر سهم
تعداد سهام کل صندوق
ارزش تاریخی هر سهم
صندوقهای کوچک و بزرگ: در این تحقیق شاخصی که جهت تعیین اندازه صندوق استفاده می شود، ارزش استاندارد شده بازار حقوق صاحبان سهام صندوقها میباشد. در این تحقیق صندوقها را با توجه به ارزش استاندارد شده بازار حقوق صاحبان سهام صندوقها به ترتیب صعودی مرتب میکنیم. صندوقهایی که در ۵۰% اول قرار میگیرند صندوقهای بزرگ و صندوقهایی که در ۵۰% دوم قرار میگیرند صندوق های کوچک هستند.
