اگر ز باغِ رعیت مَلک خورَد سیبی
به پنج بیضه که سلطان ستم روا دارد

برآورند غلامانِ او درخت از بیخ
زنند لشکریانش هِزار مرغ به سیخ»
(سعدی، ۱۳۸۷: ۷۴)

امام علی (ع) به فرزندش امام حسن سفارش کرده است: «اُوصیکَ بِتَقوَی اللهِ فی الغِنی والفَقرِ… و بِالعَدلِ عَلَی الصَّدیقِ والعَدُوَّ. تو را سفارش می کنم به تقوی داشتن از خدا، در روزگار توانگری و تهیدستی و به رعایت عدالت با دوست و دشمن.» (محمدی ری شهری، ۱۳۸۶: ۶۵۰)

ظاهر حالِ عارفان دلق است
در عمل کوش و هرچه خواهی پوش
ترک دنیا و شهوت است وهوس
در قزاگند مرد باید بود

این قدربس، چو روی در خلق است
تاج بر سر نه و عَلَم بر دوش
پارسایی، نه ترک جامه وبس
بر مخنّث سلاحِ جنگ چه سود؟
(سعـدی، ۱۳۸۷: ۸۸)

در این چند بیت، سعدی با بهره گیری از احادیث نبوی، دوری از دنیا و ترک شهوت را به خواننده و نویسنده ی گلستان سفارش کرده است.
امام حسن عسکری (ع) در این باره می فرماید: «فَأَمَّا مَنْ کانَ مِنَ الْفُقَهَاءِ صَائِناً لِنَفْسِهِ حَافِظاً لِدِینِهِ مُخَالِفاً عَلَی هَوَاهُ مُطِیعاً لِأًمرِمَوْلَاهُ فَلِلْعَوَامِّ أَنْ یُقَلِّدُوهُ.هر فقیهی که نفس خود را از زشتی ها باز دارد و دین خود را حفظ می کند و با هوای نفس خویش مخالت می ورزد ومطیع دستورهای مولای خود (خداوند) باشد، توده ی مردم باید از او تقلید کنند.» (داودی، ۱۳۸۹: ۷۴)
احادیث و روایاتی که از ائمه (ع) نقل شده است اگر در زندگی از آن ها استفاده گردد مطمئناً راه نجات و کمال را برای انسان به ارمغان خواهد آورد؛ سعدی نیز به منظور رساندن انسان به کمال و نشان دادن این راه به مردم جامعه از این آیات سود جسته است و این گونه سود جویی و بهره گیری ممکن است که باعث شود خواننده به محض خواندن حتی یک بیت زندگی خویش را دگرگون سازد.

حسادت یکی دیگر از رذیلت هایی است که سعدی، با بهره گیری از احادیث و روایات توانسته است آن را به مخاطب گوشزد کند.
درباب هشتم در این مورد چنین گفته است: «حسود از نعمت حق بخیل است و بنده ی بی گناه را دشمن دارد.

مردکی خشک مغز را دیدم
گفتم : ای خواجه گر تو بدبختی
اَلا تا نخواهی بلا بر حسود
چه حاجت که با وی کنی دشمنی

رفته در پوستینِ صاحبِ جاه
مردمِ نیکبخت را چه گناه؟
که آن بخت برگشته خود دربلاست
که وی را چنان دشمن اندر قفاست»
(سعدی، ۱۳۸۷: ۱۸۳)