“
جدول ۲ ـ ۴ ـ مشخصات جاذبه‌های گردشگری کلان‌شهر مشهد
ردیف نام جاذبه نوع جاذبه ۱ مجموعه حرم مطهر مذهبی ۲ پیر پالان‌دوز مذهبی ۳ بقعه خواجه ربیع مذهبی ۴ آرامگاه شیخ طوسی مذهبی ۵ گنبد سبز مذهبی ۶ گنبد خشتی مذهبی ۷ مسجد و حمام شاه تاریخی ۸ مصلای مشهد تاریخی ۹ مصلی طرق تاریخی ۱۰ مدرسه عباس قلی خان تاریخی ۱۱ مدرسه نواب تاریخی ۱۲ موزه و باغ نادری تاریخی ۱۳ خانه ملک تاریخی ۱۴ فرهنگسرای بهشت تاریخی ۱۵ باغ ملک آباد تاریخی ۱۶ باغ خونی تاریخی ۱۷ موزه تاریخ طبیعی تاریخی ۱۸ موزه علوم طبیعی تاریخی ۱۹ نمایشگاه حیات وحش تاریخی ۲۰ بازار رضا تجاری ۲۱ نمایشگاه بین‌المللی تجاری ۲۲ مجموعه تجاری سپاد و الماس شرق تجاری ۲۳ بازار مرکزی تجاری ۲۴ مجتمع تجاری پروما تجاری ۲۵ مجتمع تجاری زیست خاور تجاری ۲۶ پارک جنگلی وکیل آباد تفریحی ۲۷ پارک ملت تفریحی ۲۸ پارک کوه سنگی تفریحی ۲۹ کوهستان پارک شادی تفریحی ۳۰ پارک جنگلی طرق تفریحی ۳۱ باغ وحش وکیل آباد تفریحی ۳۲ سرزمین موج‌های آبی
تفریحی ۳۳ ورزشگاه تختی ورزشی ۳۴ بیمارستان تخصصی رضوی درمانی
مأخذ مافی و سقایی، ۵۱ ۱۳۸۹)
همان گونه که در نمودار مشخص است جاذبه‌های گردشگری تاریخی ـ فرهنگی با ۳۱ درصد بالاترین حجم جاذبه‌های گردشگری را در کلان‌شهر مشهد را به خود اختصاص داده است بعد از آن جاذبه‌های تفریحی و تجاری با ۱۸ درصد قرار دارند. بعد از آن جاذبه‌های مذهبی با ۱۲ درصد قرار می‌گیرند و جاذبه‌های تاریخی با ۹ درصد و جاذبه‌های ورزشی و درمانی با ۳ درصد در انتهای حجم جاذبه‌های گردشگری کلان‌شهر مشهد قرار می‌گیرند. در این راستا پراکنش فضایی جاذبه‌ها نیز در سطح کلان‌شهر مشهد باید مورد بررسی قرار گیرد.
۲-۱۵- ۱خدمات حمل و نقل (دسترسی)
در این زمینه بررسی حمل و نقل درون شهری دارای اهمیت اساسی است و بدین منظور حمل و نقل درون شهری مشهد مورد بررسی قرار می‌گیرد. در وهله اول بررسی سهم سفرهای درون شهری در کلان‌شهر مشهد در اولویت قرار می‌گیرد. نمودار ۲ ـ ۲ نشان دهنده سهم سفر درون شهری در سال ۱۳۸۹ می‌باشد.
(مأخذ سازمان ترافیک شهر مشهد، ۱۳۹۰)
همان گونه که در نمودار مشخص است تنها ۲ درصد سهم سفرهای درون شهری به زیارت اختصاص یافته است و کار به عنوان بالاترین سهم سفر درون شهری با ۳۰ درصد قرار دارد و بعد از آن تحصیل با ۲۱ درصد و تفریح با ۱۵ درصد آمده است. این امر را می‌توان در وضعیت تراکمی گردشگران در یک نقطه از کلان‌شهر مشهد مشاهده نمود که در اطراف حرم اقامت نموده و شعاع حرکتی بسیار اندکی را دارا می‌باشند. در این بین سهم سفرهای روزانه در رابطه با وسایل نقلیه نیز از جمله بررسی‌های مرتبط با حمل و نقل درون شهری پیرامون دسترسی گردشگران به محصول گردشگری کلان‌شهر مشهد می‌باشد. در این رابطه نمودار ۳ ـ ۲ نشان دهنده سهم وسایل نقلیه مختلف در سفرهای درون شهری در سال ۱۳۸۹ می‌باشد.
در این راستا بیشترین سهم سفر در حمل و نقل درون شهری متعلق وسایل نقلیه شخصی است که با ۲۹ درصد در بالاترین جایگاه حمل و نقل درون شهری قرار گرفته‌اند و بعد از آن تاکسی و مسافرکش‌ها با حدود ۲۳ درصد می‌باشد که نشان دهنده نقش مهم این دسته از وسایل نقلیه در حمل و نقل درون شهری مشهد می‌باشد. در این بین سهم اتوبوس واحد در رتبه سوم با ۲۱ درصد قرار دارد که نشان دهنده حجم بالای حمل و نقل درون شهری به وسیله حمل و نقل عمومی می‌باشد. اگر به جمع سهم تاکسی و اتوبوس واحد در حمل نقل درون شهری دقت کنیم که حدود ۴۴ درصد را در بر می‌گیرد به اهمیت نقش حمل و نقل عمومی در جابجایی مسافر در حمل و نقل درون شهری مشهد پی می‌بریم. در این رابطه نقش این بخش در جابجایی گردشگران نیز اهمیت دو چندان می‌یابد و نیازمند بررسی بیشتر در این زمینه می‌باشیم. در این راستا بررسی انواع تاکسی‌های فعال در حمل و نقل درون شهری مشهد می‌تواند مفید واقع شود که نمودار ۲ ـ ۳ نشان دهنده نتایج این بررسی می‌باشد.
همان گونه که در نمودار مشخص است ۶۲ درصد تاکسی‌ها در سطح شهر مرتبط با تاکسی‌های خطوط می‌باشد و بعد از آن تاکسی‌های گردشگری با ۲۰ درصد قرار دارند. این در حالی است که تاکسی‌های پایانه‌ای در حدود ۷ درصد تاکسی‌های موجود در سطح شهر می‌باشد که نسبت به حجم گردشگر ورودی به مشهد به نسبت اندک محسوب می‌شود. به این تعداد باید حدود ۱۴۰۰ تاکسی تلفنی را نیز اضافه نمود که تعداد خودروهای فعال در آن حدود ۲۰۰۰۰ هزار دستگاه می‌باشد (سازمان ترافیک، ۵۱ ۱۳۹۰). این چنین حجم بالایی در رابطه با حمل و نقل درون شهری، اهمیت زیاد نقش تاکسی‌ها را در جابجایی مسافر در کلان‌شهر مشهد نشان می‌دهد.
۲-۱۶- خدمات مهمان نوازی
۲ ـ ۱۶ ـ ۱ ـ خدمات اقامتی
آنچه در شهر مشهد بیشتر مورد توجه است واحدهای اقامتی، شامل هتل، هتل آپارتمان و مهمانپذیرها می‌باشند. ضمن آنکه متل‌ها و پانسیون‌ها نیز جزو هتل‌ها محسوب شده‌اند. واحدهای اقامتی ذکر شده تحت نظارت سازمان ایرانگردی و گردشگری فعالیت می‌کنند. در کنار این واحدها، امکانات دیگری نیز وجود دارند که از ضوابط سازمان ایرانگردی و گردشگری تبعیت ننموده و به صورت مستقل به فعالیت مشغول می‌باشند. این واحدها که فاقد آمارهای منظم و قابل کنترل می‌باشند شمار زیادی را به خود اختصاص می‌دهند. واحدهای اقامتی موجود در شهر مشهد را به دو دسته به شرح زیر می‌توان تقسیم نمود
– واحدهای اقامتی مجاز دارای پروانه بهره برداری که در سطح شهر مشهد عبارتند از هتل، هتل آپارتمان، مهمانپذیر، متل، پانسیون و همچنین واحدهای دارای مجوزهای بهره برداری فصلی.
– واحدهای اقامتی غیر مجاز، فاقد پروانه و غیر رسمی که شامل مهمانسراهای دولتی و زائرسراها، حسینیه‌ها و منازل شخصی می‌باشند.
“
