تورش تصدیق و تایید نوعی از ادراک انتخابی است که ایده هایی را تایید می کند که در راستای تصدیق باورهای ما باشد و آن هایی را که باورهای ما را تصدیق نمی کنند کم ارزش می پندارد.
۸-۲-۲-۵-۲)تورش موفقیت منتسب به خویش[۹۹]
این تورش که یکی از عوامل خود فریبی سرمایه گذاران در بازارهای سرمایه می باشد، ناشی از نظریه نسبیت در روانشناسی می باشد. در این نظریه ، افراد رویداد هایی را که معتبر بودن اعمال آنها را تایید می کند به توانایی های مالی خود و رویداد هایی را که اعمال آنها را تایید نمی کنند ، به شانس و اقبال بد خود و عوامل بیرونی نسبت می دهند(مهرانی و نونهال نهر ، ۱۳۸۷).
۹-۲-۲-۵-۲)تورش ابهام گریزی[۱۰۰]
زمانی که توزیع احتمال مبهم باشد افراد علاقه ای به قمار ندارند. در کل ، افراد در موقعیت های مبهم درنگ می کنند ، که این درنگ و به نوعی سردرگمی ، به ابهام گریزی افراد اشاره دارد.
۱۰-۲-۲-۵-۲)تورش تازه گرائی[۱۰۱]
تورش تازه گرائی تمایلی است که افراد را وا می دارد تا اتفاقات و مشاهدات اخیر را بیشتر از اتفاقات و مشاهدات قدیمی تر مورد تاکید قرار دهند (مونتایر[۱۰۲] ، ۲۰۰۳).
۱۱-۲-۲-۵-۲)تورش شکل یا چارچوب گرائی[۱۰۳]
تورش چهارچوب گرائی تمایل تصمیم گیرندگان را برای نشان دادن عکس العمل متفاوت به وضعیت های یکسان با زمینه های مختلف به خاطر زمینه خاص هر کدام نشان می دهد.
۱۲-۲-۲-۵-۲)تورش نمایندگی[۱۰۴]
برای اینکه انسان ها بهتر بتوانند از تجربیات زندگی خود معانی مورد نظر را استخراج کنند ، تمایلی درونی دارند تا افکار و موضوعات مختلف را در ذهن خود طبقه بندی کنند. وقتی انسان با پدیده ای جدید مواجه می شود که برای آن گروهی در ذهن خود در نظر نگرفته است ، این پدیده جدید را وارد بهترین گروه ممکن می کند ، و بر اساس آن گروه به این پدیده معنی می بخشد(کانمن و همکاران ، ۱۹۸۲). افرادی که دچار تورش نمایندگی می باشند از طریق این گروه های محدود در ذهن خود به تجزیه و تحلیل اتفاقات پیرامون خود می پردازند. مشکل این تورش در اینجاست که باعث می شود تا افراد فهم نادرستی از عضو جدید داشته باشند و بر اساس همین درک نادرست تصمیم های خود را برای این عضو جدید می گیرند.
۱۳-۲-۲-۵-۲)تورش تکیه کردن (لنگر انداختن)[۱۰۵]
این نظریه بیانگر این است که افراد برای شروع فرایند تصمیم گیری و تجزیه و تحلیل از بخش خاصی از اطلاعات استفاده می کنند و برای پیش بینی خود اطلاعات موجود را بر اساس آن تعدیل می کنند (مهرانی و نونهال نهر ، ۱۳۸۷).
۱۴-۲-۲-۵-۲)تورش توهم کنترل[۱۰۶]
این تورش را به وفور می توان در کازینوهای لاس وگاس پیدا کرد. هر جای که مشتریان به خیال اینکه می توانند نتیجه را کنترل کنند و یا روی آن تاثیر بگذارند در قمار شرکت می کنند و در آخر سر متوجه می شوند که این جریان خارج از کنترل آن ها بوده است. حتی دیده شده است که بعضی از افراد فکر می کنند با انداختن تاس به سبکی خاص می توانند نتیجه ی آن را تحت کنترل داشته باشند.
۳-۲-۵-۲)تورش های گروه ترجیحی[۱۰۷]
این گروه از تورش ها به گرایشات نادرست تصمیم گیرنده به شرایطی خاص اشاره دارد. این نوع گرایش می تواند هم جنبه روانی و شخصی داشته باشد و هم جنبه اکتسابی داشته و برگرفته از شرایط حاکم بر فضای اقتصادی باشد که فرد در آن اقدام به سرمایه گذاری می نماید (پمپین ، ۲۰۰۶). در ادامه تورش های این گروه معرفی خواهند شد:
۱-۳-۲-۵-۲)تورش توزین غیر خطی احتمالات[۱۰۸]
بر اساس این تورش سرمایه گذار درصدهای احتمالی پایین را بیشتر از آنچه که هست و درصدهای احتمالی بالا را کمتر از آنچه که هست تفسیر می کند و اینکه در بررسی نوسانات ، احتمال را در بازه های پایین و بالا بیشتر می داند تا در بازه های متوسط.
۲-۳-۲-۵-۲)تورش ابهام درروند تغییرات ارزش
سرمایه گذارانی که دچار این تورش هستند به جای اینکه بر روی سرمایه پایانی خود تمرکز کنند بر روی نوسانات آن متمرکز هستند و اینکه چه مقدار پول از دست داده اند و چقدر کسب کرده اند. برای مثال ممکن است در یک بازه زمانی خاص سرمایه گذار تعداد زیادی ضرر کوچک و تعداد کمی سود کلان ببرد که در کل سود او افزایش یابد اما اگر او فقط متمرکز به این نوسانات باشد ممکن است که فکر کند در حال ضرر کردن است.
۳-۳-۲-۵-۲)تورش استفاده از نقطه خرید به عنوان نقطه مرجع[۱۰۹]
سرمایه گذارانی که دچار این تورش هستند ، قیمت خرید سهم را به عنوان نقطه مرجع حساب و کتاب در نظر می گیرند و از طریق این نقطه مرجع تصمیم می گیرند که آیا سهام خود را بفروشند یا نه. این تورش باعث می شود که عموماً در هنگام فروش سهام ، سهامی را بفروشند که در حال افزایش قیمت است تا افت قیمت.
۴-۳-۲-۵-۲)تورش تمایل به دیدگاه کوتاه مدت به جای بلند مدت[۱۱۰]
داشتن دید بلند مدت به سرمایه گذاران کمک می ک
ند تا بهتر بتوانند با توجه به تغییرات ارزش سهام در گذشته ، تغییرات ارزش آن ها را در زمان حال تجزیه و تحلیل کنند و در نتیجه با دید بازتری ریسک را پذیرا باشند.
۵-۳-۲-۵-۲)تورش تمایل به تکرار ریسک[۱۱۱]
سرمایه گذارانی که عادت به تکرار ریسک داشته باشند بهتر می توانند از موقعیت های ریسکی آینده استفاده کند و هرچه تعداد ریسک بیشتر باشد احتمال ضرر در آن کمتر است. سرمایه گذارانی که بیشتر ریسک می کنند تجربه بالاتری دارند که می توانند در آینده از آن استفاده کنند و بالعکس.
۶-۳-۲-۵-۲)تورش چارچوب گرایی بسته[۱۱۲]
این تورش بدین معنی است که سرمایه گذاران معمولاً ریسک را جدا از سایر عوامل بررسی می کنند. برای مثال عموماً سرمایه گذاران به سود قطعی کم در مقابل سود ریسکی زیاد و به ضرر با ریسک زیاد نسبت به ضرر قطعی با ریسک کم تمایل دارند.
۴-۲-۵-۲)تورش گروه پدیده های غیر عادی (رفتار اقتصادی)[۱۱۳]
تورش های قرار گرفته در این بخش عموماً به واسطه محیطی که تصمیم گیرنده یا سرمایه گذار در آن قرار دارد ایجاد می شود. به عبارتی دیگر سرمایه گذار اثر محیط را در تصمیم گیری خود به اشتباه وارد می نماید و تحت تاثیر محیط پیرامون خود (اعم از اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و …) تصمیماتی را به اشتباه اتخاذ می نمایند (ریتر ، ۲۰۰۳). در ادامه به تورش های این گروه اشاره شده است:
۱-۴-۲-۵-۲)تورش اثر سوء جای گیری (اثر تمایلی)[۱۱۴]
نگهداری سهام در زیان و فروش زود هنگام سهامی که در ناحیه سود قرار دارد از جمله رفتارهای رایج سرمایه گذاران است.
۲-۴-۲-۵-۲)تورش تعلق خاطر[۱۱۵]
اگر یک دارایی یا سهامی را برای مدت زیادی داشته باشیم، نسبت به آن تعلق خاطر پیدا خواهیم کرد. فروش خانه ، اتومبیل و حتی سهامی که مدت زیادی در تملک ماست کار مشکلی است.
۳-۴-۲-۵-۲)تورش ترجیحات با خطای محدودیت در زمان[۱۱۶]
افرادی که دچار این تورش هستند برای زمان حال ارزش بیشتری در مقایسه با زمان آینده قایل می شوند.
۴-۴-۲-۵-۲)تورش سرمایه گذاری لحظه ای[۱۱۷]
سرمایه گزاری احظه ای به این معنی است که سرمایه گذاران تمایل زیادی برای خرید سهامی دارند که طی ۳ تا ۱۲ ماه گذشته سود داشته اند و همچنین فروش سهامی که طی همین دوره ضرر داشته است.
۵-۴-۲-۵-۲)تورش رفتار جمع گرایی[۱۱۸]
رفتار جمعی در بازار مالی زمانی رخ می دهد که سرمایه گذاران تحت تاثیر تصمیمات سایرین قرار گیرند و در این فرایند با نادیده گرفتن باورهای شخصی و اطلاعات خود به تقلید از سایرسرمایه گذاران می پردازند. به عبارت دیگر سرمایه گذار تنها بر مبنای رفتار کل بازار نسبت به معامله سهام تصمیم گیری می کنند(خداپرست و همکاران ، ۱۳۹۰).
۶-۴-۲-۵-۲)تورش سفسطه هزینه های واقع شده[۱۱۹]
کسانی که دچار این تورش هستند زمانی که هزینه ای را برای موضوعی می پردازند حتی اگر بعد از آن تمایلی به آن موضوع نداشته باشند به خاطر این حس که فکر می کنند به نقطه ی غیر قابل بازگشت رسیده اند مراحل هزینه کردن را ادامه می دهند.
۵-۲-۵-۲)تورش های گروه رفتار مکاشفه ای[۱۲۰]
کانمن و تیورسکی (۱۹۸۳،۱۹۷۴)، در تقسیم بندی خود از تورش ها گروهی را تحت عنوان رفتارهای مکاشفه ای ارائه دادند و در توضیح این گروه بیان کردند : «زمانیکه افراد در شرایط ابهام در پی تصمیم گیری یا قضاوت هستند از تئوری آماری پیش بینی تبعیت نمی کنند و شانس خود را محاسبه نمی کنند بلکه تنها به چند رفتار مکاشفه ای اکتفا می کنند که گاهی برای آنان سود بخش و گاهی هم زیان ده می باشد.» در ادامه به تورش های این گروه اشاره می شود:
۱-۵-۲-۵-۲)تورش نظریه انتظارات[۱۲۱]
منابع تحقیقاتی برای نگارش مقاله عدم اطمینان اطلاعاتی و واکنش کمتر از حد سرمایه گذاران- ...