کلیه تحقیقات از سه بعد مورد بررسی قرار میگیرند:[۲۳]
هدف : از نظر هدف تحقیقات به انواع کاربردی، بنیادی و توسعه ای تقسیم میگردند. تحقیقات کاربردی پژوهشهایی هستند که در پی یافتن راهکارهایی برای یافتن مسائل مبتلابه جامعه آماری میباشند. تحقیقات توسعه ای در پی افزودن دانش محقق و تحقیقات بنیادی در پی بسط و گسترش تئوریهای موجود در یک رشته علمی میباشند.

میزان کنترل متغیرها: چنانچه محققی بتواند تمامی متغیرهای اثر گذار بر تحقیق را کنترل کند، به آن تحقیق آزمایشگاهی میگویند و در غیر این صورت (چنانکه در اغلب تحقیقات علوم انسانی نیز چنین است) آن تحقیق از نوع توصیفی به شمار میرود.
روش گردآوری داده ها: صاحبنظران روش های زیادی برای گردآوری داده های مورد نیاز تحقیق پیش بینی کردهاند که از آن جمله میتوان به روش میدانی (پرسشنامه و مصاحبه)، مشاهده مستقیم، روش کتابخانهای، مراجعه به اسناد و مدارک و سوابق و… اشاره کرد.
با توجه به توضیحات فوق، از آنجا که این پژوهش به قصد کاربرد نتایج یافته‌هایش برای حل مسائل خاص متداول درون سازمان، انجام می‌شود؛ از حیث هدف، کاربردی می‌باشد و از منظر نوع پژوهش، توصیفی- پیمایشی می‌باشد چرا که بدون دخالت محقق و در محیط طبیعی صورت گرفته و شرایط موجود را بررسی می کند.
از نظر روش جمع آوری اطلاعات، شیوه به کار گرفته شده در این پژوهش، آمیزه ای از روش های کتابخانه ای، میدانی و پیمایشی می باشد. روش کتابخانه ای، عمدتا به منظور مطالعه ادبیات موضوع و بررسی سابقه تحقیق و آشنایی با تجربیات صورت گرفته و شناخت مباحث مرتبط با کیفیت، مدیریت کیفیت و به کارگیری آن در پروژه ها و مشکلات و موانع پیش روی تحقق اهداف کیفی پروژه ها و روش های برطرف نمودن آنها، استفاده می شود. روش میدانی به منظور آشنایی با فرایند اجرای پروژه ها در سازمان نوسازی مدارس و شیوه های اجرایی حاکم بر آنها، به کارگرفته خواهد شد و در نهایت به منظور جمع آوری داده ها، پیمایشی بر روی نمونه تحقیق انجام خواهد شد. روش کتابخانه ای، بررسی تحقیقات گذشته و حرکت در ادامه مسیر آنها را تضمین می کند. روش میدانی با واقع گرایی بالا، دقت را برای نتایج تحقیق به ارمغان خواهد آورد و در نهایت روش پیمایشی، آزمون عوامل در نظر گرفته شده را در سازمان نوسازی مدارس، امکان پذیر خواهد کرد. گام های برداشته شده در این مسیر به شرح زیر است:
گام اول: مرور ادبیات
در ابتدا با بررسی متون و مباحث مختلف پیرامون روند اجرای مقاومسازی ساختمانهای آموزشی، اطلاعات کلی پیرامون موضوع پژوهش، کسب گردید. سپس با بررسی تحقیقات انجام گرفته در رابطه با عوامل موفقیت و شکست پروژه های مقاومسازی در زمینه کیفیت و موانع و چالش های پیش روی مدیران در این زمینه، لیست اولیه ای از عوامل بازدارنده و موانع تحقق اجرای این پروژه ها، همچنین راهکارهایی برای مواجهه با این چالش ها، تهیه شد.
گام دوم: آشنایی با فرایند اجرای پروژه های مقاومسازی در سازمان نوسازی مدارس
به موازات بررسی منابع مختلف و با توجه به تجارب قبلی، آشنایی لازم با روند کلی پروژه های مقاومسازی در سازمان نوسازی مدارس و مسائل و مشکلات این سازمان کسب گردید. در ادامه با مصاحبه و نظرخواهی از چند تن از کارشناسان این سازمان، لیستی از چالش های مرتبط با روند اجرای پروژه های مقاومسازی شده در سازمان نوسازی مدارس و نیز راهکارهای بهبود آن، تهیه خواهد شد.
گام سوم: تهیه پرسشنامه جهت یافتن چالش ها و تجزیه و تحلیل آن
لیست تهیه شده چالش ها، توسط متخصصین مورد بررسی قرار گرفته و پس از تغییراتی، به صورت پرسشنامه هایی در چندین بند تدوین گشت (پیوست یک).این پرسشنامه ها به مرور در اختیار
الف -کارشناسان دفتر فنی، مهندسین ناظرین اداره کل استان یزد در ۳۰ بند
ب-پیمانکاران پروژه ها ی مقاومسازی اداره نوسازی مدارس استان یزد در ۲۸بند
ج- مشاوران مقاومسازی مرتبط با این اداره کل در ۲۲بند
قرار گرفت.
از پاسخ دهندگان خواسته شد ضمن پاسخ به سوالات، نظرات و یا توضیحات خود را به محقق منعکس کنند و در صورتی که خارج از این مجموعه، با عامل یا چالش خاصی مواجه بوده اند، آن را بیان نمایند، که در برخی موارد صحبت ها و نظرات آنان بسیار کارگشا و سازنده و یا تاکیدی بر صحت و یا رد برخی از عوامل مطرح شده بود.پس از اتمام توزیع و جمع آوری پرسشنامه مربوط به چالش ها، تحلیل های آماری لازم جهت تایید صحت و سقم پاسخ های دریافتی واولویت بندی عوامل، انجام گرفت. قابل ذکر است پرسشنامه الف درجلسه کارشناسان مقاومسازی که در تهران تشکیل شده بود در اختیار کارشناسان مقاومسازی استانها قرار گرفت تا بتوان اولویتهای این استان را باسایر استانها مقایسه نمود.
گام چهارم: تهیه پرسشنامه جهت یافتن راهکارها و تجزیه و تحلیل آن
بعد از تعیین اولویتها موارد در اختیار خبرگان در سازمان نوسازی مدارس قرار داده تا بعداز بررسی راهکارهای پیشنهادی ارائه گردد.
گام پنجم: جمع بندی و نتیجه گیری
با توجه به نتایج حاصل از تحلیل های انجام گرفته، یافته های پژوهش، مورد ارزیابی و جمع بندی قرار گرفت. همچنین نتایج به دست آمده در این تحقیق، با نتایج تحقیقات مشابه مقایسه و دلایل اختلافات و تشابهات آن بررسی شد.در شکل صفحه بعد، فرایند روش تحقیق به صورت نمودار آورده شده است.

شکل ‏۳-۱: نمودار فرایندتحقیق

جامعه آماری

در یک تحقیق، جامعه‌ آماری مجموعه ای از افرادهستند که در یک یا چند صفت، مشترک‌اند.[۲۴] با توجه به اهداف این پژوهش، جامعه‌ آماری آن را دست اندرکاران پروژه های مقاومسازی سازمان نوسازی مدارس و به صورت خاص، مشاوران مقاومسازی وخدمات جنبی سازمان وکارشناسان دفتر فنی(که غالبا وظیفه مطالعات اولیه، طراحی معماری، سازه و تاسیسات مکانیکی و برقی و نیز برآورد هزینه ها را بر عهده دارند)، مهندسین ناظر ساختمانی و تاسیسات (که وظیفه نظارت بر حسن اجرای پروژه، به آنها محول شده است) و پیمانکاران این سازمان (که به عنوان مجری عملیات ساختمانی محسوب می شوند و عملیات اجرایی پروژه را به عهده دارند)، تشکیل می دهند.

حجم نمونه وروش اندازه گیری

نمونه آماری مجموعه از افرادی هستند که از طریق روش های نمونه گیری از جامعه آماری انتخاب می شوند.[۲۴]از آنجا که امکان بررسی کل جامعه آماری مورد نظر مقدور نبود و با توجه به محدودیت ها و معذوریت های یک سازمان دولتی، جهت بررسی چالش ها،از طریق نمونه گیری آسان یا در دسترس، تعداد۲۲ نفر از میان کارشناسان دفتر فنی، مهندسین ناظر وتعداد ۸نفراز پیمانکاران اداره کل نوسازی مدارس یزد،و تعداد ۲۵ نفر مشاوران مرتبط با کار مقاومسازی این استان و ۲۸ نفرکارشناسان مقاومسازی استانهای دیگر کشورجهت پاسخگویی به پرسشنامه انتخاب شدند. جهت سنجش راهکارهای پیشنهادی نیز از ۵ نفر از کارشناسان منتخب سازمان نوسازی مدارس، استفاده گردید.

ابزارگردآوری داده ها

برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز در این پژوهش از ترکیبی از روش های مختلف بهره گرفته شده است. ابتدا با بازنگری ادبیات پژوهش، ابعاد و شاخص هایی که از سوی محققین مختلف در زمینه مسائل مرتبط با اجرای پروژه های مقاومسازی، عوامل موفقیت و شکست آن و چالش ها و راهکارهای دستیابی به کیفیت در این پروژه ها، با اهمیت دانسته شده اند، شناسایی و در قالب یک چیدمان اولیه گروه بندی گردید. سپس از طریق مصاحبه با خبرگان و صاحب نظران، صحت و کیفیت عوامل، مورد بحث قرار گرفت و تغییرات لازم در این شاخص ها و طبقه بندی آنها، اعمال گردید.
قابل ذکر است چون در مراحل مختلف اجرای مقاومسازی با گرو های متفاوتی همکاری میشود برای این گرو ها بصورت جداگانه پرسشنامه تهیه شده است .(بعلت داشتن مشکلات متفاوت)
گروه اول: مشاوران مقاومسازی در قسمت مطالعات وخدمات جنبی می باشد که کارهای مطالعاتی وگاها” نظارت عالیه ومقیم بعضی از پروژه ها را انجام می دهند .پرسشنامه این گروه در ۲۸ بند تدوین گشته است.
گروه دوم:کارشناسان فنی که مسائل مربوط به طراحی ونظارت این پروژه ها را انجام داده اند. .پرسشنامه این گروه در ۳۰ بند تدوین گشته است.
گروه سوم :پیمانکاران که بحث اصلی اجرا را برعهده میگیرند. .پرسشنامه این گروه در ۲۲ بند تدوین گشته است.
در نهایت، سه پرسشنامه از مراحل اجرای مقاومسازی ساختمانهای آموزشی متشکل از ماکزیمم ۳۰ عامل کلیدی که می تواند به عنوان چالش در برابر اجرای این پروژه ها در سازمان نوسازی مدارس مطرح باشد، تهیه گردید و از پاسخ دهندگان خواسته شد میزان تاثیر هریک از این عوامل را در روند اجرای این پروژه ها در این سازمان، بیان کنند. این پرسشنامه براساس مقیاس پنج درجه ای لیکرت^[۱۴] تدوین گردید، که روش نمره گذاری آن برای گزینه های بسیار زیاد، ارزش ۵، زیاد، ارزش۴، متوسط، ارزش۳، کم، ارزش۲ و بسیارکم، ارزش ۱، می باشد.
پس از شناسایی چالش ها، راهکارهای برداشتن این موانع، که با توجه به مطالعات و تجارب به دست آمده قبلی، شناسایی شده بودند، با ۵ تن از خبرگان در سازمان، به بحث و بررسی گذاشته شدو بهترین راهکارها ارائه گردید.

روایی وپایایی ابزارپژوهش

برای اطمینان از این که پرسشنامه، به طور معقول، خوب، مناسب و صحیح تدوین شده‌ است، می‌توان از دو معیار استاندارد روایی و پایایی بهره گرفت. در مجموع می توان گفت، روایی و پایایی، دقت علمی پژوهش را تایید وتصدیق می کنند. [۲۳]

روایی

روایی(اعتبار)، اصطلاحی است که به هدفی که آزمون برای تحقق بخشیدن به آن درست شده است، اشاره میکند. به عبارت دیگر، روایی در پی آن است تا نشان دهد که آیا ابزار پژوهش، مفهوم را درست انعکاس می دهد یا خیر. [۲۳]
پرسشنامه های این تحقیق با بهره گرفتن از معیارهای ارزیابی ایجاد چالش ومشکل درمراحل اجرای مقاومسازی پروژه های مقاومسازی، تدوین و سپس با بهره گرفتن از نظر ۳ تن از خبرگان و کارشناسان سازمان نوسازی مدارس، تعدیل گردید. همچنین، برای اطمینان از روایی پرسشنامه مربوط به چالش ها، در این پژوهش از تحلیل عاملی تاییدی، کمک گرفته شد.

پایایی

پایایی یک ابزار اندازه‌گیری، کمیتی است که معرف درجه‌ ثبات نتایج حاصل از اندازه‌گیری‌های مکرر با روش تعریف شده است. به عبارت دیگر، مقصود آن است که اگر پرسش‌نامه در یک فاصله‌ زمانی کوتاه، چندین بار به گروه واحدی از افراد داده شود، نتایج حاصل نزدیک به‌هم باشد. [۲۳] در این پژوهش، برای محاسبه پایایی پرسش‌نامه مربوط به چالش های فراروی اجرای مقاومسازی ساختمانهای آموزشی در سازمان نوسازی مدارس، از ضریب آلفای کرونباخ^[۱۵] استفاده شده است. محاسبه این ضریب، یکی ازمتداولترین روش های اندازه گیری اعتماد پذیری و یا پایائی پرسش نامه هاست. در واقع می خواهیم ببینیم تا چه حد برداشت پاسخگویان از سوالات یکسان بوده است. [۲۵]

روش های آماری

عموما در کارهای تحقیقاتی که پاسخگویی به یک فرضیه نیاز به جمعآوری اطلاعات از یک جامعه دارد، اولین موضوع مهم برای هر محقق دسترسی به کلیه افراد جامعه میباشد. به طوری زمان جمعآوری اطلاعات کوتاه و کم هزینه باشد. اگر محقق ریسک هزینه و زمان را پذیرا باشد از سرشماری یا به عبارتی از کلیه افراد جامعه اطلاعات را جمع آوری میکند. اما آنچه در این مسیر بسیار مهم است هزینه و زمان است. بنابراین محققین بجای سرشماری از روش های نمونهگیری استفاده کرده و با کمک روشها و تکنیکهای آماری اطلاعات جمعآوری شده به این روش را به جامعه تعمیم میدهند. در تحقیق پیش رو از تکنیک نمونهگیری و با بهره گرفتن از پرسشنامه به جمعآوری اطلاعات بهره جستهایم.
در آماراز دو نوع داده استفاده می شود:
پیوسته
گسسته
تحلیل آماری برای داده های گسسته :
برای تحلیل و استنباط آماری برای داده های گسسته مانند جنسیت، سطح تحصیلات و نوع شغل و غیرو، پاسخ به گزینه های سوالات کیفی و غیرو از روشهایی همچون جداول توافقی با بهره گرفتن از ملاک آزمون کایدو استفاده نمودهایم. به عبارتی برای این نوع داده ها در تحقیق پیش رو نیاز به مقایسه بین نسبت گزینههای هر سوال و نسبت هر گزینه با توجه به سایر سوالات داریم. بنابراین، دو نوع فرضیه در این نوع داده ها مورد نظر است