درد خفیف
بدون درد
پرسشنامه اطلاعات آزمودنی ها : اندازه گیری هایی مانند قد، وزن و سن و سوابق عمل جراحی و بیماری های دیگر آزمودنی ها در این پرسشنامه ثبت شد (پیوست شماره۴).
روش جمع آوری اطلاعات
این تحقیق از نوع تحقیقات نیمه تجربی با پیش آزمون و پس آزمون و گروه کنترل بود که تاثیر آب درمانی و مصرف مکمل های غذایی گلوکزامین و کندراتین در بیماران مبتلا به استئوآرتریت زانو را بررسی و مقایسه نمود. آزمودنی های تحقیق ۴۵ زن مبتلا به استئوآرتریت زانو بودن که به پزشک ارتوپد مراجعه کرده و بیماری آنها توسط پزشک متخصص تشخیص داده شده بود. معیارهای ورود به مطالعه عبارت بود از :
درد زانو.
صدای سایش در حرکات فعال.
خشکی صبحگاهی مفصل.
نداشتن عمل جراحی زانو.
نبودن در مرحله حاد بیماری.
قرار داشتن در سطح خفیف تا متوسط بیماری.
تمایل داشتن به شرکت در پژوهش و پیگیری آب درمانی و مصرف مکمل های درمانی.
محدوده سنی ۴۵ – ۶۰ سال.
افراد بعد از انتخاب با روش مذکور به دو گروه آب درمانی (۱۵نفر) و مکمل های درمانی (۱۵نفر) و گروه کنترل (۱۵ نفر) تقسیم شدند. تمامی بیماران در ابتدا پرسش نامه ای مشتمل بر اطلاعات و سابقه و وضعیت بیماری و رضایت نامه برای شرکت در پژوهش را پر کرده، سپس میزان درد آنها توسط پژوهشگر با بهره گرفتن از مقیاس اندازه گیری دیداری – خطی درد (VAS ) که برای سنجش درد استاندارد شده است، اندازه گیری شد. مقیاس اندازه گیری خطی - دیداری درد از صفر تا ده بدین صورت تقسیم بندی می شود :
۰ - ۱ : بدون درد
۲- ۳ : درد کم
۴- ۵ : درد زیاد،
۶- ۷ : درد بسیار بد
۸ - ۹ : حداکثر درد
۱۰ درد غیر قابل تحمل
میزان عملکرد نمونه ها توسط پرسشنامه ( ( WOMAC اندازه گیری شد.
پرسشنامه عملکردی WOMAC شامل : ۵ سوال برای میزان درد، ۲ سوال برای خشکی مفصل و ۱۷ سوال برای عملکرد روزانه بیمار می باشد. امتیاز دهی در این پرسشنامه به صورت زیر می باشد :
اصلا : ۰
کمی : ۱
متوسط : ۲
زیاد : ۳
خیلی زیاد : ۴
اولین ارزیابی در هفته اول بود. از نمونه ها مورد پژوهش خواسته شد که طی ۸ هفته انجام پژوهش مکمل درمانی تجویزی را طبق نسخه پزشک مصرف کرده و تغییر خود سرانه در مقدار و نحوه مصرف نداده و هم چنین حرکات منظم ورزشی و روش های فیزیوتراپی را به برنامه فعالیتی خود اضافه ننمایند. سپس گروه آب درمانی، برنامه آب درمانی را به مدت ۸ هفته و هر هفته ۳ جلسه و هر جلسه۳۰ - ۴۵ دقیقه در استخر تحت نظر پژوهشگر و هیدروتراپ انجام دادند. در هر جلسه توسط هیدروتراپ و پژوهشگر حرکات درمانی در آب گرم حدود ۲۸ – ۳۰ درجه سانتیگراد نمایش داده شد و سپس گروه آب درمانی تمرینات را طبق روال زیر اجرا می نمودند :
راهپیمایی آرام در آب به مدت ۵ دقیقه برای گرم کردن بدن، انجام چند حرکت کششی جهت انعطاف پذیری بیشتر و افزایش تدریجی دامنه حرکتی مفاصل در آب (مدت زمان هر حرکت ۳۰ ثانیه و تعداد ۳ بار با افزایش تدریجی بر حسب توانایی افراد به زمان ۵۰ ثانیه و تعداد ۶ بار)، تمرینات تقویتی به آرامی تا رسیدن به حداکثر دامنه حرکتی هر مفصل جهت دستیابی به بیشترین دامنه حرکتی و افزایش قدرت و جحم عضلات (از پایه ۵ حرکت افزایش تدریجی به ۱۰ حرکت بر حسب توانایی بیماران)، راه پیمایی مجدد در آب به مدت ۵ دقیقه و با سرعتی بیش از راه پیمایی اول برای افزایش توانایی قلبی – ریوی و افزایش تدریجی آن به میزان ۱ – ۲ دقیقه در هر هفته تا مرز ۲۰ دقیقه، انجام چند حرکت کششی و راهپیمایی آرام ۵ دقیقه ای در آب برای سرد کردن تدریجی بدن برای بهره گرفتن از خواص آب، حرکت در حالتی انجام می گرفت که زانو تماما در آب قرار داشت، حفظ وضعیت قائم بدن در انجام حرکات و راه پیمایی الزامی بود و حرکات ساده برای یک مفصل به تدریج به حرکات ترکیبی برای چند مفصل در یک زمان تبدیل شد. پس از پایان ۸ هفته، به طور مجدد توسط پرسشنامه های مذکور مقدار درد و عملکرد دو گروه به همان روش مرحله اول انجام گرفت.
گروه مکمل های خوراکی گلوکزامین و کندراتین با مصرف روزانه ۷۵۰ میلی گرم تحت درمان قرار گرفتند. گروه کنترل نیز دراین مدت هیچگونه مداخله درمانی منظمی دریافت ننمودند.
متغیرهای تحقیق
متغیر مستقل
متغیر های مستقل این تحقیق شامل حرکت درمانی در گروه اول و مصرف مکمل های گلوکزامین و کندراتین در گروه دوم بود.
متغیر وابسته
متغیرهای وابسته این تحقیق شامل درد و عملکرد بیماران در مفصل زانو بود.
روش آماری
به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده از روش های آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. از آمار توصیفی جهت تدوین توزیع فراوانی، میانگین و درصد ها و در بخش استنباطی، برای بررسی فرضیه های تحقیق از آزمون آماری تحلیل واریانس برای اندازه گیری های مکرر استفاده شد. عملیات آماری با بهره گرفتن از نرم افزار SPSS نسخه ۱۷ انجام گرفت و سطح معناداری آزمون ها P <0/05 در نظر گرفته شد.
محدودیت های تحقیق
تمامی آزمودنی ها در محدوده سنی ۴۵ تا ۶۵ سال بودند.
آزمودنی های تحقیق صرفا از بین زنان انتخاب شده بودند.
تفاوت های ژنتیکی توسط محقق قابل کنترل نبود.
عوامل روانی تاثیر گذار بر روی عملکرد و کیفیت زندگی آزمودنی ها قابل کنترل نبود.
