با بررسی آثار علیرضا قزوه از لحاظ فکری، اندیشه­ های وی را توانستیم حول پنج محور بیشتر مورد توجه و دسته­بندی قرار دهیم و بعد، این موضوعات اصلی و محورها را با آوردن شاهد مثال­ها توضیح دادیم:
۱_علیرضا قزوه و ادبیات دفاع مقدس
۲_علیرضا قزوه و اشعار آیینی و مذهبی
۳_ علیرضا قزوه و نهضت عاشورایی
۴_علیرضا قزوه و شعر اعتراض
۵_ علیرضا قزوه و ادبیات مقاومت و پایداری

۳-۲-۱-۱-علیرضا قزوه و ادبیات دفاع مقدس

ادبیات دفاع مقدس یکی از گونه­ های ادبی دوره معاصر با آغاز جنگ ایران و عراق در شهریور ماه سال ۱۳۵۹ توسط سنگرداران علم و ادب ایران دوست پدید آمده­است.
ادبیات دفاع مقدس در ادوار تاریخ ادب ایران از ان لحظه که بر مبنای فرهنگ و ظلم ستیزی شیعه و اسلام بنا شده­است بی نظیر و دارای ارزش های فراوانی است. از زمانی که ادبیات ما به صورت مدرن و کتبی در آمده­است متاثر از جنگ­ها و اتفاقات و حوادث اجتماعی گوناگونی است­. در هیچ دوره­ای به اندازه هشت سال جنگ تحمیلی هیچ اتفاق اجتماعی این گونه در ادب ما تاثر نداشته­است­. (سنگری، ۱۳۸۰: ۱۱)
ادبیات دفاع مقدس بخصوص شعر و متعهد بر پایه­ فرهنگ ظلم سیتیزی شیعه و اسلام بنا شده­است. از انجا شاعران این دوره آگاه هستند و متاثر از اتفاقات و حوادث اجتماعی گوناگونی است.
شعر دفاع مقدس نیز در مسیر تکاملی خویش در هشت سال دفع مقدس ناظر رشادت­ها و فداکاری جوانان بوده ­اند.
شعر دفاع مقدس در مسیر تکاملی خویش در هشت سال جنگ ناظر رشادتها و فداکاری جوانان با شور و ذوقی بود که دلیل شده لحظه به لحظه تصویر­های آن رنگی شایسته­ حقیقت­های گوناگون جامعه را در مقابل جنگ و اتفاقات گوناگون آن به خود بگیردو. ­(فولادوند، ۱۳۷۶: ۱۳۲)
ادبیات هر ملت، تحت تأثیر شرایط سیاسی اجتماعی، فرهنگی و دینی هر ملت است جنگ تحمیلی و در برابر، دفاع مقدّس در این نبرد از سال(۶۷ـ۵۹) بوده و عظمت این نبرد شجاعانه و نیز شکوه حضور مردم دیندار ایرانی در این جنگ، ادبیات و شعر فارسی را از دید رنگ و صورت و معنی دگرگون و به آن رنگ دلاوری و دینی و عرفانی داده­است. در قرون متمادی گذشته، حماسه، عرفان، عشق و اخلاق، از عمده­ترین مفاهیم اشعار ایرانی بوده و شاعر دفاع مقدس همه این مفاهیم تجسّم کرده و یا شنیده و تجربه کرده و آن آزموده­های عینی خود را با تجارب شعری درآمیخته و در پوشش هنر و شعر به تصویر کشیده­است.
جنگ تحمیلی و به دنبال آن دفاع مقدّس شگرف­ترین تأثیر را بر ادبیات منظوم و منثور ایرانی گذاشته است. «مجموعه سرودهایی را که در قالب های گوناگون اعم از سنتی و نو، نیمایی و سپید شکل گرفته­اند و درون مایه اصلی آنها تشویق و تکریم «دوست” و تحقیر و تهدید «دشمن” و تقویت روحیه­ی مذهبی و ملی برای حفظ وطن و انقلاب است، شعر جنگ می نامیم. شعر جنگ به لحاظ زمانی حدفاصل بین شروع تجاوز دشمن تا پذیرش قطعنامه(۵۹۸) را در بر می­گیرد” (حسینی، ۱۳۸۰: ۱۲)

شعر جنگ خود جوش بود. شاعران چه ضعیف و چه قوی، احساسات درونی خویش را نسبت به دفاع حق در مقابل باطل و حوادث و پیامدهای اوضاع آن به دور از هر نوع تصنّع و تکلف و کسب شهرت و مکنت بیان می­کردند.
شعر دفاع مقدّس، آثارمنظوم هنگام نبرد و بعد از نبرد و زمان صلح می­باشد. بعد­ از اقبال به قطعنامه(۵۹۸) از سوی ایران، شاعران نکته­گوی ایرانی به سرشت سیاسی جنگ نگریستند و سروده­هایی که از این زمان به بعد با شاخصه­های تشویق و تکریم دوست و تحقیر و تهدید دشمن و نیز انتقاد از خودی و دیگران می­پرداختند، به شعر دفاع مقدس مرسوم گردید و قدری شعر دفاع مقدس رنگین­تر همراه با حسن طلب بوده ­است.
نبرد و دفاع ایرانیان در برابر تجاوز دشمن فریب خورده ارزشمند و ستودنی است. ادبیات و کلام منظوم فارسی می ­تواند چون گنجینه و طلسمی آداب و فرهنگ و میراث مادی و معنوی دفاع مقدس را حفظ کند و آن را از بوته نسیان و نابودی صیانت و حفاظت کند. پژوهش و تحقیق در باب تأثیر دفاع مقدس در شعر معاصر می ­تواند شکوه حماسه و هنر شاعرانه شاعران متعهد را آشکار ساخته و بر این شکوه و عظمت بیفزاید.
عشق و سادگی از ویژگی­های اولین سروده­هاست. دراین سروده­ها دعوت به پایداری، مقاومت، شهادت، تحقیردشمن، تشویق رزمندگان و سروده­های غم­انگیز برای شهدا همراه با بیان فرهنگ عاشورایی چشمگیر است. شعر دفاع مقدّس آمیختگی شرع و شعر است و تجسّم ستیز شرع و شرّ می­باشد. موضوع شعر دفاع مقدّس در بر گیرنده، اندیشه­ها و احساسات و تمایلاتی است که در برابر مظاهری چون زور، تجاوز، خونریزی، بیان شده­است. «در جنگ تحمیلی از سوی رژیم بعث عراق و به دنبال آن دفاع مقدّس سلحشورانه­ی مبارزان خستگی­ناپذیر در جبهه­های نبرد حق علیه باطل و خلق حماسه­های شگفت و استقامت و پایداری جان­مایه­ی ارزشمندی است که شکوفایی و بالندگی شعر دفاع مقدس را در سال­های پر تب و تاب جنگ و نیز بعد از آن شکوه و شفافیت داده است.» (سنگری، ۱۳۸۰، ج۱: ۱۸)
با این توضیح، علیرضا قزوه آثار و سروده­های دارد که نشان از اهتمام ایشان به موضوع دفاع مقدس دارد. در واقع قزوه به دلیل جا ماندن از قافله­ی کاروان شهدای دفاع مقدس همیشه خود را سرزنش می­ کند و دعا می­ کند:
گل اشکم شبی وا می­شد ای کاش همه دردم مداوا می­شد ای کاش
به هرکس قسمتی دادی خدایا شهادت قسمت ما می­شد ای کاش
(قزوه، ج، ۱۳۹۰: ۲۷)
به همین خاطر قزوه آرزوی شهادت می­ کند:
قسمت نشود روی مزارم بگذرند سنگی که گل لاله بر آن نقش نبسته
(قزوه، ث، ۱۳۸۹: ۴۴)
و از شهیدان می­سراید:
پاییز بود شبی سرد، این سینه پر بود از درد گفتیم شعری به یاد گل­های پرپر بخوانیم
(همان: ۶۳)
و از شهادت مردان خدا می­گوید که با دهان روزه به ملاقات خدایشان می­روند:
دسته دسته گم شدند، سهره­های بی نشان تشنه تشنه سوختند، نخل­های روزه­دار
(قزوه، ث، ۱۳۸۹: ۶۴)
و آن­ها را دنبال رو شهدای کربلا می­داند و از خدا می­خواهد این شهیدان که قربانی راه حق و عدالت هستند را قبول کند:
از کرببلا با عطش زخم رسیدیم یا رب بپذیر این همه قربانی ما را
(همان: ۶۶)
یک جریان تهدید آمیز و یک فرایند حساب شده از سوی دشمنان و معاندان نظام مردمی و اسلامی، تهدیدات اقتصادی است که از طریق احتکار یا اختلال در سیستم اقتصادی و زندگی کشور و گاهی نیز با ترویج فرهنگ مصرف گرایی صورت می­گیرد. این امر از سویی، موجب افزایش فاصله طبقاتی و از سویی، فراموشی فرهنگ مقاومت و پایداری در کشور می­گردد و «ضد ارزشها» جایگزین «ارزش­ها» می شود. قزوه از این جریان نیز غافل نمانده و گفته­است:
همسایه بغلی ما شخص شریفی است/ با هشتصد متر بنا. (­قزوه، ج، ۱۳۹۰: ۵۲)
و نیز می­گوید: امسال در خیابان ولی عصر (عج)/ هیچ کس مثل خود آقا غریب نبود. (همان: ۶۴)
و باز می­گوید: امسال تاکسی­ها به پاهای قطع شده/ با دنده  چهار احترام می­گذاشتند. (همان: ۶۴)
افزایش فاصله طبقاتی، پیدایش ثروتهای بادآورده و بی­توجّهی به ارزش­های مقاومت و حقوق مسلّم و طبیعی مستضعفان، راه را برای کمرنگ شدن آرمانهای انقلابی باز می­ کند. فقرا­ در پی تأمین نیازهای زندگی و ثروتمندان و زراندوزان نیز درصدد تجمل؛ از اینجاست که هر دو گروه به نوعی از مسیر انقلاب دور می­افتند.
علیرضا قزوه هم سیمای عافیت طلبان بی­درد و به ظاهر متدیّن را چنین نشان می­دهد:
او در پاک کردن حساب مردم، مهارتی خاص دارد/ و از ولاالضّالین همه ایراد می­گیرد/ هر وقت جنگ جدّی می­شد/ به جبهه می­رفت/ و یک تغار آب پرتقال تگری می­خورد/ او از خدا چند هزار رکعت طلبکار است/ و خاطرخواه جیب های برآمده/ بی خبر از همه جا/ برای بنیاد نبوّت صلوات می فرستد/ و گاه مارکوس رامحکوم می­ کند/ تا سیاستش عین دیانتش باشد. (قزوه، ج، ۱۳۹۰: ۵۲)
شاعر انقلاب ما نیز با دیدن فقر و تبعیض­های اجتماعی، چنین فضای دو گانه جامعه را به تصویر کشیده، خون دل خوردن ولی نعمتان­ انقلاب و نظام را در مقابل مرفه­هان بی درد بیان کرده است:
بگذار حاجی آقا برای امام حسین (ع) بوقلمون بکشد/ و مرغ کوپنی/ برایش واژه خنده داری باشد/ بگذار صغری سر بچه­هایش را/ با سیراب و شیر­دان گرم کند/ امام خون دل بخورد/ حلیمه به خاک سیاه بنشیند/ و حاجی آقا صیغه چهاردهمش را بخواند! (­همان: ۵۳)
شاعر با اشاره به خون­خواری عده­ای سودجو نیز می­گوید:
درمیدان انقلاب/ اتحادیه خرید و فروش کوپن/ حوصله مردم را سر آورده است/ دلّالان کامپیوتر و روغن چراغ/ دلالان شیر مرغ و جان آدمیزاد/ با ارز غیر آزاد، تجارت می­ کنند/ شرکتهای ثبت نشده/ سیاست بازان لرد مستضعف/ جیب برهای با جواز/ جیب­برهای بی جواز/ غولهای پوشیده در لباس مذهب…/ خجالت هم چیز نایابی است. (همان: ۶۰)
در چنین اوضاع آشفته و غفلت نیروهای مذهبی و انقلابی، هجوم همه جانبه­ی فرهنگی دشمن نیز آغاز می­ شود.
علیرضا قزوه می­گوید:
و باز همان آش بود و همان کاسه/ و سان­گلاسه/ کافه­گلاسه/ و بستنی­های هفت رنگ ایتالیایی/ کفّاره این همه غفلتمان بود وقتی دندان عقلمان عاریه­ای باشد/ باید هم عکس هنر پیشه­ها را بزرگ کنند و سردمداران یونسکو/ برای حفظ پرستیژ حافظ/ عکس شهیدان دانشگاه را جمع کنند/ روزنامه­ها بنویسند: «خانم ها برای تناسب اندام/ از یوگا استفاده کنند». (همان: ۴۸)
شاعر گوشه ای از تأثیر­پذیری مردم از تهاجم فرهنگی را نیز این گونه به تصویر می­کشد: