کشورهای بزرگ و چند ملیتی متعلق به دو کشور مذکور اداره می شوند. طبق برآورد سال ۲۰۰۲ میزان ذخایر جهانی اورانیوم به ۰۰۰/۱۰۷/۳ تن کیک زرد بالغ می گردد که در بین کشورهای عرضه کننده اورانیوم، استرالیا با ۲۸ درصد از کل ذخایر اورانیوم با ۸۶۳ هزار تن مقام اول و قزاقستان با داشتن ۱۵ درصد از سهم کل ذخایر با ۴۷۲ هزار تن کیک زرد در مقام دوم و کانادا با ذخایر ۴۳۷ هزار تن کیک زرد مقام سوم را دارا هستند و سپس کشورهای آفریقای جنوبی ، نامیبیا ، برزیل ، روسیه ، آمریکا و ازبکستان قرار دارند. (پیشین)
تقاضای اورانیوم: ظرفیت راکتورهای هسته ای تدریجاً روبه افزایش است و از طرفی بدلیل افزایش فاکتور ظرفیت، قدرت راندمان آنها نیز افزایش یافته است. تأثیر دو عامل فوق سبب گردیده که تقاضای سوخت نیز افزایش یابد. با توجه به ساختار ارزشی نیروگاه‌های هسته ای که سرمایه اولیه آنها بالا ولی هزینه سوخت پایین دارند، تقاضا برای اورانیوم نسبت به دیگر مواد معدنی بیشتر است. تقاضای اورانیوم عمدتأ بستگی به ظرفیت نصب شده و در حال کار راکتورها دارد. آمار موجود حاکی از آن است که در سال ۲۰۰۲ میلادی ۴۴۰ راکتور هسته‌ای با قدرت تولیدی کل ۳۶۰ گیگا وات برق در حال بهره برداری، نیازمند ۷۷ هزار تن کیک زرد بودند که میزان معادل اورانیوم طبیعی آن ۶۶ هزار تن برآورد می شود.

با توجه به مراتب فوق و نیز برآوردهای صورت گرفته توسط اداره اطلاعات انرژی (EIA) درخصوص ظرفیت نیروگاههای هسته ای جهان، تقاضای جهانی اورانیوم با احتساب رشد حدود ۴ درصدی تا حد ۸۷۵۳۵ تن در سال ۲۰۱۵ افزایش خواهد یافت. متعاقباً مقدار تقاضای جهانی اورانیوم با کاهش سطح تولید برق هسته ای در سال ۲۰۲۰ به میزان ۷/۱ درصد به ۸۶۰۴۴ تن تنزل یافته و در نهایت به ۸۲۸۵۱ تن در سال ۲۰۲۵ بالغ خواهد شد. (پیشین)
عرضه اورانیوم: در سال ۲۰۰۲ میزان اورانیوم تولید شده از معادن مختلف دنیا ۳۶۰۶۳ تن برآورد شده که کمتر از میزان تقاضای سالانه بوده است. قابل ذکر است که از کل میزان اورانیوم تولید شده فوق‌الذکر در سال ۲۰۰۲ ، کانادا با ۱۱۶۰۴ تن بالاترین تولید و استرالیا با ۶۸۸۸ تن اورانیوم مقام دوم را به خود اختصاص داده اند. (پیشین)
بازار جهانی اورانیوم: بازار کلیه مواد معدنی در طی سالهای مختلف دارای نوسان می‌باشد در ارتباط با بازار اورانیوم قیمت های بالای اواخر دهه ۱۹۷۰ سبب شد که در اوایل دهه ۱۹۹۰ قیمت ها در سطح پایین و حتی کمتر از هزینه تولید اکثر معادن باشد.
قیمت اورانیوم طی سالهای ۱۹۸۸ لغایت ۲۰۰۳ دارای دو پیک بارز در سال ۱۹۹۶ (افزایش قیمت) و اواخر سال ۲۰۰۰ (کاهش قیمت) بوده است. رشد شدید قیمت در سال ۱۹۸۸ مشابه سال ۱۹۹۶ قابل مشاهده است که در نتیجه ، قیمت هر پوند کیک زرد به حدود ۵/۱۶ دلار رسید. قیمت بازار جهانی اورانیوم در نوامبر ۲۰۰۴ برابر ۷/۲۰ دلار بوده شده است. کمبود عرضه اورانیوم معمولاً از طریق ثانویه (تسلیحاتی ) و یا ذخایر انبار شده تأمین می شود اما از آنجاییکه این ذخایر بطور محسوسی کاهش یافته اند ، بنابراین موجب افزایش نرخ روز اورانیوم تا مرز فوق الذکر شده است. از طرفی در سالهای ۲۰۰۰ و ۲۰۰۱ ، قیمت روز به حدود ۸ دلار کاهش یافت ولی از سال ۲۰۰۱ قیمت اورانیوم به طور محسوس در حال رشد می باشد. باید در نظر داشت که طبق قیمتهای جاری تنها ۲۵ درصد هزینه سوخت‌گیری راکتورها مربوط به قیمت عنصر اولیه اورانیوم بوده و سایر هزینه ها متعلق به مخارج غنی سازی و ساخت سوخت است.
از طرفی یک کیلوگرم سوخت هسته ای با burn-up جدید حدود ۳۹۰۰ گیگاژول انرژی حرارتی و یا اینکه حدود ۱۰۸۴ مگاوات ساعت برق تولید می نماید. به عبارتی میزان انرژی تولید شده از یک کیلوگرم سوخت غنی شده معادل انرژی بدست آمده از ۱۳۳ تن ذغال سنگ و یا ۶۳۷ بشکه نفت خام می باشد. (پیشین)
با این وصف برای دستیابی به برق هسته ای لازم است که عملیات اکتشاف و استخراج معادن اورانیوم در جهان، گسترش و توسعه یافته و کشورها بویژه کشورهای مستقل در حال توسعه در صدد تکمیل چرخه سوخت هسته ای و غنی سازی اورانیوم و حصول اطمینان جهت تامین سوخت برنامه های صلح آمیز هسته ای خود باشند.
۱-۱۲-۲) سلاح هسته‌ای:
نخستین استفاده عملی از انرژی اتمی در ساختن بمب اتمی بعمل آمد. آشکار ترین مشخصه سلاحهای هسته‌ای (بمب ها، موشکها و سایر جنگ افزارهایی که قدرت انفجاری آنها از انرژی هسته‌ای عمدتاً از شکافت هسته‌ای تامین می شود)، توانایی تخریب آنهاست. (ازغندی، روشندل، ۱۳۷۴، ص ۱۰۳) قدرت تخریبی یک سلاح هسته‌ای ۵ مگاتنی برابر با قدرت مجموع مواد منفجره‌‍ای است که در جنگ جهانی دوم بکار رفته است. (پیشین، ص ۱۰۴)
پدیده های مخرب انفجار اتمی :
انفجار بمب اتمی چهار پدیده مخرب را به همراه دارد : موج بسیار قوی، تشعشعات نورانی شدید، صدور تشعشعات نافذ (اشعه گاما ونوترونها) و پخش کردن محصولات رادیواکتیو.
انفجار بمب با صدور چندین هزار بیلیارد گالری حرارتی در مدتی بسیار کوتاه (شاید چند میلیونیم ثانیه) در فضایی محدود همراه است. طبعاً قسمت فراوانی از این انرژی تبدیل به حرارت می شود و کره‌ای آتشین و نورانی که حرارت آن چند میلیون درجه و فشار آن غیرقابل توصیف است را تشکیل می دهد. گازهای محتوی در این به اصطلاح کره آتشین به سرعت انبساط یافته و هوای اطراف را با سرعت فراوانی (بیش از یک کیلومتر در مجاورت محل انفجار) به حرکت در می آورد. به این ترتیب موج ضربه ای ایجاد می گردد که ممکن است ساختمانها و حتی استحکامات اطراف را تخریب کند. انفجار بمب با تشعشع نورانی بسیار شدید همراه است. بعد از انفجار، روشنایی بمب از ۱۰ کیلومتری ، صد برابر روشنایی خورشید از زمین است که نابینایی موقت ایجاد می کند. انفجار بمب تشعشعات هسته‌ای مرکب از ذرات آلفا و بتا، اشعه گاما و نوترونها تا مساحت زیادی (بیش از یک کیلومتر) را در برمی‌گیرد و باعث مرگ انسانها و حیوانات می شوند. در اثر انفجار بمب، زمین، هوا، آب و … به مواد رادیواکتیو آلوده شده و نفوذ این مواد در بدن انسان از طریق تنفس و تغذیه بسیار خطرناک بوده و حتی در مواردی مرگ آور است. (طباطبایی، ۱۳۸۶، ص ۲۷۳)
بمب های اتمی امریکا در ژاپن :
دو بمبی که آمریکاییها در تاریخ ۶ و ۹ اوت ۱۹۴۵ برای انهدام دو شهر ژاپنی هیروشیما و ناگازاکی از آن استفاده کردند، ۵/۲ پوند اورانیوم یا پلوتونیوم داشت و از طریق شکافت مورد استفاده قرار گرفت و آن بمبها را به ترتیب پسر کوچک و مرد چاق نام نهادند. پسر کوچک ۱۴ کیلوتن تی ان تی، ۱۲۰ اینچ طول و ۲۸ اینچ قطر و مرد چاق ۲۱ کیلو تن تی ان تی، ۱۲۸ اینچ طول و ۶ اینچ قطر داشت. (ازغندی، روشندل، ۱۳۷۴، ص ۱۰۳)
رقابتهای تسلیحاتی و اقدامات کنترلی :
آمریکا تا سال ۱۹۴۹ که اتحاد جماهیر شوروی اولین آزمایش هسته‌ای خود را با موفقیت انجام داد، انحصار سلاحهای هسته‌ای را در اختیار داشت. با دستیابی شوروی به سلاح اتمی، مسابقات تسلیحاتی وارد مرحله جدیدی شد که دکترین های نظامی قدرتهای بزرگ را تحت‌الشعاع خود قرار داد. در واقع، با تثبیت دو قدرت پیروز جنگ یعنی آمریکا و شوروی و ادعای غیرقابل جمع آنان برای اعمال حاکمیت مطلق بر جهان، که نهایتاً به جنگ سرد انجامید، تسلیحات هسته‌ای به عنوان سنگ زیربنای استراتژی های نظامی دو کشور و آخرین سلاح برای تحمیل اراده و برتری خود بر کشور رقیب مطرح شد. از آن زمان سایه یک جنگ هسته‌ای همواره بر سر ملتهای جهان سنگینی می کرد.
اختصاص موضوع نخستین قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل متحد به مسئله سلاحهای هسته‌ای و ایجاد کمیسیون انرژی اتمی با هدف جلوگیری از انحراف فعالیتهای هسته‌ای از اهداف صلح آمیز و حذف سلاحهای هسته‌ای از دکترین های نظامی، به روشنی نگرانی جامعه جهانی را از خطر گسترش چنین سلاح ویرانگری آشکار ساخت. با این حال، تلاشهای اولیه سازمان ملل در زمینه مقابله با خطر تسلیحات هسته‌ای، به دلیل آغاز جنگ سرد و رقابت های سیاسی، نظامی و مسلکی دو بلوک شرق و غرب، راه به جایی نبرد و با شکست مواجه شد. در این دوره، آمریکا و شوروی اساساً در پی جمع آوری و انباشت مجموعه عظیم و متنوعی از سامانه های تسلیحاتی جهت مقابله با تهدیدات یکدیگر بودند و در این میان سلاحهای هسته‌ای براساس استراتژی بازدارندگی، سلاح نهایی دو کشور در زرادخانه های هسته‌ای آنها محسوب می شد. (اسرائیل و سلاحهای هسته‌ای، مترجم سعید محمدی، ۱۳۸۱، سخن مترجم، ص هفت)
به موازات افزایش خطر تقابل هسته‌ای میان آمریکا و شوروی در دهه های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰، به ویژه پس از بحران موشکی کوبا که دو قدرت مزبور را تا مرز یک جنگ هسته‌ای سوق داد، دو کشور مذاکراتی را به منظور کنترل تسلیحات هسته‌ای آغاز کردند. اگرچه جو حاکم بر نظام بین‌المللی در دوران جنگ سرد، از نظر مسکو و واشنگتن، خلع سلاح هسته‌ای را هدفی دست نیافتنی یا بسیار بعید می ساخت و آن را به زمانی دیگر موکول می کرد، اما این دو کشور درصدد برآمدند تا با انعقاد معاهدات دو یا چند جانبه در زمینه کنترل تسلیحات هسته‌ای قدمهای مثبتی بردارند.
در مجموع بیش از ۳۰ معاهده کنترل تسلیحات طی سالهای ۱۹۹۶ – ۱۹۵۹ به امضا رسید که برخی از آنها در چارچوب موافقت نامه های رسمی دو جانبه بین آمریکا و شوروی منعقد گردید. از مهمترین معاهدات چند جانبه ای که به امضا رسید، معاهده عدم اشاعه سلاحهای هسته‌ای (NPT) (Nuclear Non-proliferation Treaty) در اول ژوئیه ۱۹۶۸ بود که از حوزه روابط دو بلوک فراتر رفت و با امضای آن از سوی بیش از ۱۸۰ کشور جهان، امروزه به عنوان یکی از مهمترین معاهدات بین‌المللی مطرح است. مفاد این معاهده چند موضوع اساسی را در بر می گیرد: مواد اول تا سوم به تعهد دول دارنده سلاحهای هسته‌ای مبنی بر عدم همکاری و انتقال تکنولوژی ساخت سلاحهای هسته‌ای به دول فاقد سلاح هسته‌ای و تعهد گروه کشورهای اخیر برای چشم‌پوشی از حق دستیابی به سلاحهای هسته‌ای و پذیرش پادمانهای بین‌المللی هسته‌ای اشاره دارند که در واقع پایه و اساس معاهده را تشکیل می دهند؛ مواد چهارم و پنجم ناظر بر همکاری در زمینه ارتقای صلح آمیز انرژی اتمی و استفاده صلح آمیز از انفجارات هسته‌ای برای همه اعضاست؛ ماده ششم به توقف مسابقه تسلیحات هسته‌ای و انعقاد پیمان خلع سلاح عمومی و کامل اشاره دارد؛ و ماده هفتم ایجاد مناطق عاری از سلاحهای هسته‌ای و ره یافت منطقه ای خلع سلاح هسته‌ای را بیان می‌کند. (پیشین، ص هشت)
اما بر این معاهده ایراداتی وارد است که عمدتاً ناشی از عدم ایفای تعهداتی است که دول دارنده سلاحهای هسته‌ای بر طبق مواد ۱، ۴ و ۶ معاهده و در چارچوب سه مقوله «اجتناب از ارائه دانش فنی و تجهیزات هسته‌ای به دول فاقد سلاح هسته‌ای جهت کسب توانمندی ساخت سلاح هسته‌ای، تلاش در جهت خلع سلاح هسته‌ای ، و تعمیم استفاده صلح آمیز از انرژی اتمی» برعهده گرفته اند. این معاهده از نظر ماهوی نیز کاستی هایی دارد که زمینه عدول از مواد الزام آور آنرا فراهم می سازد. یکی از این کاستی ها تعریف سلاح هسته‌ای است. معاهده عدم اشاعه تعریفی در مورد سلاحهای هسته‌ای ارائه نداده است. همین امر موجب می شود که کشورهایی که تمام اجزای سلاح هسته‌ای را تولید می کنند، مادامی که آنها را ترکیب نکرده‌اند، دارنده سلاح هسته‌ای و ناقض معاهده شناخته نشوند. (پیشین، ص نه)
۱-۱۲-۳) استراتژی :
واژه استراتژی از ریشه یونانی strategema است که خود از واژه strategos به معنای ژنرال ارتش مشتق شده است. stratos به معنای ارتش و ago به معنای هدایت است. بنابراین واژه مزبور به معنای هدایت ارتش می باشد.
به لحاظ تاریخی غیر strategos عنوان افسران عالیرتبه ارتش بیزانس بوده که یک منطقه نظامی (مترادف با یک سپاه نظامی مدرن) تحت فرمان آنها قرار داشته است. معمولا strategos حاکم منطقه نظامی بود که نیروهایش را در آنجا گرد می آورد و یا پایگاه نیروهایش را در آنجا قرار می داد، اما در عمل strategem به مفهوم هر اقدام یا مانوری اطلاق می شد که هدف آن فریب یا غافلگیری دشمن باشد(Dictionary of Military Terms, 1986, p 208) و در نتیجه استراتـژی نیــز یک روش، طــرح یک strategem بــرای نیــل بــه یک هدف تعریف شد.(New Webster’s Dictionary, p 512)
بهرحال در مورد استراتژی تعاریف گوناگونی ارائه شده است، ولی آنچه که مسلم بنظر می‌رسد اینکه عمدتاً در چهار مورد مختلف بکار می رود:
استراتژی به عنوان یک طرح، الگو، موضوع و دیدگاه، دو ویژگی مهم دارد، نخست آنکه آگاهانه و با هدف خاصی انجام می شود و دیگر اینکه اقدامات و عملکردهایی را در بر می گیرد که با برنامه های آن مناسب است.
در مجموع استراتژی علم ایجاد هماهنگی و همکاری بین طرحهای سیاسی، اقتصادی و نظامی است که در سطح دولت و یا بین چند دولت با بکارگرفتن کلیه امکانات جهت دستیابی به هدفهای نظامی انجام می شود.
استراتژی در طول یک مرحله معین تغییر نمی یابد و تنها با انتقال از یک مرحله به مرحله دیگر عوض می شود و جای خودد را به یک استراتژی منطبق با مرحله جدید می‌دهد.
مفهوم استراتژی :
استراتژی در وهله نخست، پیش از آنکه واژه ای سیاسی تلقی شود، اصطلاحی نظامی به نظر می رسد. بطور کلی، علوم نظامی، یعنی مطالعه و کاربرد قواعد و اصول جنگی،که برای نیل به موفقیت در عملیات نظامی طراحی می شود. که از دو شاخه اصلی تشکیل می شود: استراتژی – در این مفهوم خاص- به عملیات نظامی در سطح وسیعی، و تاکتیک به عملیات نظامی در سطح محدود دلالت دارند.(Columbia Encyclopedia, 1987, p 540) در مجموع در سطح نظامی، استراتژی را هنر و علم بکارگیری منابع در جنگ در راستای تامین بیشترین حمایت از سیاست ملی در جهت افزایش احتمال نیل به پیروزی و پیامدهای مساعد آن تعریف می کنند. «رابرت آزگود» نیز تعریف مشابهی از استراتژی نظامی ارائه می دهد و آن را «طرحی کلی برای استفاده از توان قهر مسلحانه، و مرتبط با ابزار اقتصادی، دیپلماتیک و روانی قدرت» می خواند که به بهترین شکل ممکن و با بهره گرفتن از وسایل آشکار و پنهان در خدمت حمایت از سیاست خارجی در می آید. (Osgood, Robert, 1962, p 5)
مفهوم استراتژی محدود به بعد نظامی نیست، در کنار استراتژی نظامی، از استراتژی ملی نیز بحث می شود که به معنای هنر و علم توسعه و استفاده از منابع سیاسی، اقتصادی، روانی اجتماعی و نظامی مورد نیاز در زمان جنگ و صلح برای تامین حداکثر پیامدهای مساعد آن است. (Dictionary of Military Terms, 1986, p209) در حقیقت استراتژی ملی شامل ارزیابیهای پیچیده ای از منابع تکنولوژیک، اولویت های ملی و عوامل ژئوپولتیکی است که در عین حال بطور کلی گسترده‌ای وسیعتر از استراتژی نظامی را شامل می شود و می تواند آن را در برگیرد. بی تردید، استراتژی با جنگ و هدایت حملات نظامی سروکار دارد، اما به این پدیده محدود نمی شود. استراتــژی اساساً درباره راههایی است که می توان قدرت نظامــی را به منظور کسب اهداف سیاسی بکار گرفت و… . جنگ نیز تنها یکی از راههایی است که می توان از قدرت نظامی برای تحصیل اهداف سیاسی استفاده کرد. انجمن مطالعات عالی نظامی وابسته به پنتاگون (وزارت دفاع آمریکا) نیز در سال ۱۹۶۳ تعریف مشابهی از استراتژی بدست داد: استراتژی علم و فن توسعه و کاربرد قدرتهای سیاسی و اقتصادی، فرهنگی و نظامی ملت به هنگام صلح و جنگ و به منظور تامین حداکثر پشتیبانی از سیاستهای ملی و افزایش احتمال پیروزی و تقلیل احتمال شکست است. (فارسی، جلال الدین، ۱۳۶۳، ص ۳۳)
عناصر استراتژی :
استراتژی از سه عنصر ، اهداف (ends)، راه ها (ways) و ابزارها (means) تشکیل می‌شود. منظور از اهداف، هدفهای نظامی است و مراد از راه ها، روش های متفاوت به کارگیری نیروهای نظامی یا در حقیقت بررسی اقداماتی است که برای نیل به اهداف نظامی طراحی می‌گردد و مفاهیم استراتژیک نظامی خوانده می شود. ابزار به معنای منابع نظامی، نیروی انسانی، قدرت مادی. پول، نیروها، پشتیبانی و … است که برای انجام ماموریت لازم است. در حقیقت می‌توان گفت که استراتژی نظامی مجموعه ای از اهداف نظامی، مفاهیم استراتژیک نظامی و منابع نظامی است، این رهیافت مفهومی را می توان در مورد سه سطح جنگی (استراتژیک، عملیاتی و تاکتیکی) بکار گرفت. (ازغندی، روشندل، ۱۳۷۴، صص ۷ و ۶)
رابطه استراتژی و سیاست :
استراتژی تا اواخـــر قرن هجدهــم به مجموعــه ای از حقــه های جنگــی (ruses de guerre) گفته می شد که ژنرالها با بهره گرفتن از آن می کوشیدند که دشمن را فریب دهند و پیروز شوند، اما با پیچیده تر شدن جنگ و جامعه و با توجه به این واقعیت که جنگ بخش لایتجزای جامعه است، توجه استراتژی لاجرم بطور فزاینده ای به عوامل غیرنظامی، اقتصادی، روانی، اخلاقی، سیاسی و تکنولوژیک جلب شد. به این ترتیب، بر خلاف تفکر سنتی که قلمروهای نظامی و غیرنظامی را جدا می دانست، استراتژی در تفکر نوین دیگر یک موضوع نظامی نیست و همانگونه که نظریه پردازان و از جمله «ارل» می گوید: استراتژی دیگر مفهومی مربوط به دوران جنگ نیست بلکه در همه حال عنصر ذاتی هنر حکومت داری است. امروزه تنها محدودترین واژه شناسیها، استراتژی را هنر فرماندهی نظامی می دانند. بنابراین در جهان امروز، استراتژی هنر کنترل و بهره‌وری از منابع یک دولت یا ائتلافی از دولتهاست که نیروهای مسلح آن را نیز شامل می شود و هدف آن پیشبرد منافع حیاتی و حفظ این منافع در مقابل دشمنان بالقوه و بالفعل یا حتی صرفاً مفروض است. (ازغندی، روشندل- ۱۳۷۴، ص۱۱)
بنابراین استراتژی بوضوح از قلمرو نظامی پا فراتر می‌نهد و در اینجا رابطه میان استراتژی و سیاست روشن می شود. از یک سو سیاست باید از استراتژی به عنوان روشی برای انتخاب اهداف و نیل به آن استفاده کند و از سوی دیگر نتیجه‌گیریهای ناشی از سیاست، استراتژی را هدایت می‌کند.
هدف استراتژی نیز- دست کم براساس تعریف رئالیستی از سیاست- بسیار مشابه هدف سیاست است. «آندره بوفر» در تحلیل هدف استراتژی، به این نکته اشاره می کند که هدف از استراتژی بر خلاف فرمولهایی که به کلازویتس نسبت می دهند، همچون «تفوق بر دشمن و در نیتجه پیروزی در نبرد» هرگز به همه موارد و موقعیتها تعمیم پذیر نیست بلکه آنچه در تمام موارد باید به عنوان قاعده کلی در نظر گرفت، آن است که هدف اصلی ما در استراتژی تقریباً همیشه این است که بتوانیم به زور و جبر دشمن را به پذیرش آنچه که می‌خواهیم بر او تحمیل کنیم واداریم. در این جدال اراده ها، تفوق موقعی بدست می آید که اثر روانی معین و مشخصی بر دشمن محسوس شود و آن هنگامی است که او متقاعد شود شروع و یا ادامه جنگ و ستیز به هر نحو دیگر بی فایده خواهد بود. بوفر همچنین تاکید می‌کند : «تنها راه نیل به چنین نتیجه‌ای پیروزی نظامی نیست، گاهی پیروزی غیرنظامی ممکن است.» (بوفر، آندره، ۱۳۶۶، صص ۳۳-۳۲)
از طرفی هم، در مکتب رئالیستی روابط بین الملل که نماینده اصلی و برجسته آن در دوران معاصر، «هانس جی مورگنتا» است، سیاست بر مبنای قدرت تعریف می‌شود و سیاست بین‌الملل نیز به عنوان «تلاشی در جهت کسب و حفظ قدرت» یا «مبارزه قدرت» مورد بررسی قرار می‌گیرد. قدرت که جوهره سیاست تلقی می‌گردد، «رابطه ای» در نظر گرفته می‌شود «که در آن یک نفر افکـار و اعمال سایریــن را کنترل می‌کند». قدرت سیاســی نیز «روابط متقابــل کنترل میان صاحبان اقتــدار عمومــی و میان آنها و کل مردم» می‌باشد. (Morgenthau, Hansj, 1985, p 32) به این ترتیب می بینیم که هم در استراتژی و هم در سیاست قدرت، آنچه که مورد نظر است، تغییر رفتار طرف مقابل براساس خواست ماست. مورگنتا می‌گوید: «قدرت سیاسی رابطه‌ای روانشناختی میان کسانی است که آن را اعمال می کنند و کسانی که قدرت بر آنها اعمال می‌گردد.»
بنابراین استراتژی و سیاست هر دو در اصل یک هدف یعنی کنترل و تغییر اذهان و اعمال طرف مقابل را دنبال می کنند، در عمل لزوم تبعیت استراتژی از سیاست نیز مورد تاکید قرار می‌گیرد. تا جایی که کلمانسو (نخست وزیر فرانسه) می گوید : «جنگ جدی تر از آن است که به ژنرالها واگذار شود.» که مفهوم آن این است که سیاست نباید زیر سیطره استراتژی قرار گیرد. بلکه مستلزم آنست که استراتژی تحت سلطه سیاست قرار گیرد. (ازغندی، روشندل، ۱۳۷۴، ص ۱۴)
با توجه به اینکه بحث استراتژی عمدتاً یادآور سیاست و حکومت و قدرت نظامی است و طبیعتاً استراتژی نگران بعد تاریک بشریت است. بدین معنی که به بررسی راه های استفاده حکومتها از قدرت نظامی برای پیگیری منافعشان می پردازد. چون در حال حاضر قدرت نظامی به معنی ظرفیت برای کشتن، صدمه زدن، اعمال زور و تخریب است، منطقی است که وسیله خشونت آمیزی تلقی شود. استفاده از آن به منزله این نیست که حق با کدام یک از طرفین مناقشه است، بلکه بیانگر این است که اراده و خواست کدامیک بر دیگری چیره خواهد شد، و کاربرد آن اساساً ناشی از این واقعیت ناگوار است که انسانها، مالکیت آنها و جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کنند، به سادگی نابود می شود. شکنندگی انسانها و شکنندگی دست ساختشان است که مورد سوء استفاده به کارگیرندگان قوای نظامی قرار می‌گیرد. درد و رنج، ویرانی و مرگ، ناگزیر به سطح تجزیه و تحلیل استراتژیک نزدیک است، گرچه ممکن است که در مطالعات و ادبیات استراتژیک جلوه بارزی نداشته باشد. (پیشین، صص ۲۱ و ۲۰)
برای افراد عادی، استراتژی با نقشه برای جنگ و اجرای آن رابطه تنگاتنگی وجود دارد. برای آنها استراتژی یعنی فعالیت نظامی صرف، که در آن افسران عالیرتبه طرح کلی هدایت جنگ را پایه می‌ریزند. این برداشت عمومی با تعریف کارل فون کلازویتس (Clausewitz) (1780-1831) از استراتژی به مثابه بکارگیری نبرد، به عنوان وسیله ای در راه دستیابی به هدف «جنگ» تقویت می‌شود. (گارنت، جان، ۱۳۷۴، ص ۴)
ولی در یک تعبیر بسیار مهم برداشت عوام از استراتژی نادرست است. در حقیقت می‌توان گفت که استراتژی با جنگ و هدایت حملات نظامی سروکار دارد، اما به این پدیده محدود نمی‌شود. استراتژی اساساً درباره راههایی است که ممکن است قدرت نظامی جهت تحصیل اهداف سیاسی به کاربرده شود، که البته بنظر می رسد این هر چه تکرار شود نیز کم است، چرا که جنگ تنها یکی از راههایی است که می توان از قدرت نظامی برای تحصیل اهداف سیاسی استفاده کرد.
به این دلیل که استراتژی بسیار وسیعتر از مطالعه جنگها و عملیات نظامی است. تا جائیکه فون مولتکه (von molteke) آلمانی استراتژی را «سازگار کردن عمل و مسائل تحت اختیار یک ژنرال در جهت دستیابــی به هدف مورد نظــر» توصیف کرد و لیدل هارت (lidel hart) نیز تعریف مشابهی ارائه کرد و «استراتژی را هنر توزیع و اعمال ابزار نظامی برای تحقق اهداف سیاسی» خواند. (پیشین) مزیت هر دو تعریف این است که استراتژی را از مفهوم قالب سنتی آن، یعنی جنگ، خارج کرده و نشان دادند که قدرت نظامی می‌تواند، همانند دوران جنگ، در زمان صلح نیز مثمرثمر باشد.
امروزه تعریفهای صرفاً نظامی از استراتژی عملا وجود ندارد، زیرا این تعریفها قادر به القای خصوصیات و یا وسعت قلمرو موضوعی که طیف وسیعی از جنگ تا صلح را می پوشاند، نبودند، بویژه که استراتژی همانقدر با دولتمردی سروکار دارد که با نظامی گری، با این وجود، بنظر می‌رسد که استراتژی بیشتر درباره صلح است تا جنگ، و این حقیقت مورد قبول همه هست که اگر صلح شکست بخورد، باید مسئله بقدر جنگ بطورجدی مورد تعمق قرار بگیرد.
لذا هر تعریف رضایت بخشی از استراتژی می بایستی کاربرد تفکرات استراتژیک در زمان صلح را مد نظر داشته باشد و جای مناسب استفاده از قوای قهریه را نیز در عرصه کلی سیاست‌گذاری خارجی مشخص کند. ریمون آرون، ارتباط بین سیاست و مطالعات استراتژیک را به بهترین نحو بیان کرده است: «مطالعات استراتژیک در هر قرنی، و یا در هر لحظه ای از تاریخ، از مسایلی الهام می گیرد که از وقایع روز ناشی شده است». (پیشین،ص۶) بنابراین تحلیل استراتژیک بدون داشتن دانش سیاسی بی معناست، و امروزه تفکرات استراتژیک چنان رابطه به هم بافته و ناگشودنی ای با سیاست بین الملل دارند که هر اقدامی در جهت جدا کردن آن گمراه کننده و مشکل آفرین خواهد بود.
۱-۱۲-۴) روسیه :
- وسعت سرزمینی و موقعیت ریاضی :
عنوان فدراسیون روسیه به سرزمینی به وسعت ۱۷۰۷۵۴۰۰ کیلومتر مربع (بیش از ۷۶ درصد از کل مساحت شوروی) اطلاق می شود، که در میان اروپا و اقیانوس آرام شمالی گسترده شده است. ۱۶۹۹۵۸۰۰ کیلومتر مربع خشکی و ۷۹۴۰۰ کیلومتر مربع آب، ترکیب این سرزمین را تشکیل داده است که وسیع ترین کشور جهان محسوب می شود. سرزمین روسیه در حدود ۸/۱ برابر بزرگتر از کشور آمریکاست.
از لحاظ موقعیت ریاضی روسیه در شمال آسیا، بین ۴۱ درجه و ۲۰ دقیقه تا ۸۲ درجه عرض شمالی و ۲۷ درجه و ۴۰ دقیقه تا ۱۶۹ درجه طول شرقی قرار گرفته است. بدین ترتیب این کشور در دو نیمکره شرقی و غربی گسترده شده است. حدود ۱۴ درصد از خاک روسیه در شمال مدار قطبی قرار دارد. (کتاب سبز فدراسیون روسیه، ۱۳۸۸، ص۱)

در بررسی معنی دار بودن کلی مدل ، با توجه به این که مقدار سطح اهمیت آماره F از ۰۵/۰ کوچکتر می باشد (۰۰۰۰/۰) با اطمینان ۹۵% معنی دار بودن کلی مدل تایید می شود. ضریب تعیین تعدیل شده مدل نیز گویای آن است که ۲۲/۸۴ درصد از تغییرات بازده دارایی های شرکت ها توسط متغیرهای وارد شده در مدل تبیین می شود.همچنین در بررسی مفروضات رگرسیون کلاسیک نتایج آزمون جارکوا- برا بیانگر آن است که باقیمانده های حاصل ازبرآورد مدل در سطح اطمینان ۹۵% ازتوزیع نرمال برخوردار می باشند بطوری که مقدار سطح اهمیت مربوط به این آزمون بزرگتر از ۰۵/۰ است (۲۵۶۱/۰). همچنین با توجه به این که سطح اهمیت آزمون برش- پاگان بیشتراز ۰۵/۰ می باشد (۹۵۹۰/۰) لذاهمسانی واریانس باقیمانده‏های مدل تأیید می شود. علاوه بر این از آنجایی که مقدار آماره دوربین واتسن مدل مابین ۵/۱ و ۵/۲ است (۱۰۵/۲) لذا می توان گفت در مدل مشکل خود همبستگی باقیمانده ها وجود ندارد. در ارتباط با آزمون همخطی میان متغیرهای پژوهش نیز مقدار آماره VIF (عامل تورم واریانس) برای تمامی متغیرها از ۵ کوچکتر بوده و بیانگر این است که میان متغیرهای پژوهش مشکل همخطی شدید وجود ندارد.

۴-۵-۲-۱) تفسیر نتایج حاصل از آزمون فرضیه دوم پژوهش
فرضیه دوم
بین ضریب پایداری اقلام تعهدی عملیاتی جاری و ضریب پایداری جریان نقدی، تفاوت معنادار وجود دارد.
 : بین ضریب پایداری اقلام تعهدی عملیاتی جاری و ضریب پایداری جریان نقدی، تفاوت معنادار وجود ندارد.
 : بین ضریب پایداری اقلام تعهدی عملیاتی جاری و ضریب پایداری جریان نقدی، تفاوت معنادار وجود دارد.
بر اساس نتایج ارائه شده در جدول ۴-۷، سطح معنی داری آماره t مربوط به ضریبβ_(ΔWC)که نشان دهنده اختلاف بین ضریب پایداری جزء سود عملیاتی جاری اقلام تعهدی با ضریب پایداری جریان نقدی می باشدکوچک تر از ۰۵/۰ بوده (۰۱۸۰/۰) و ضریب آن منفی است (۰۳۷۵/۰-) بنابراین فرضیه H₁ در سطح اطمینان ۹۵ درصد تأیید شده و می توان گفت پایداری اقلام تعهدی سود عملیاتی جاری از ضریب پایداری جریان نقدی، کمتر می باشد. بنابراین بین ضریب پایداری اقلام تعهدی عملیاتی جاری و ضریب پایداری جریان نقدی، تفاوت معنادار وجود دارد و فرضیه دوم پژوهش در سطح اطمینان ۹۵ درصد تأیید می شود.
۴-۵-۲-۲) تفسیرنتایج حاصل از آزمون فرضیه سوم پژوهش
فرضیه سوم
بین ضریب پایداری اقلام تعهدی عملیاتی غیرجاری و ضریب پایداری جریان نقدی، تفاوت معنادار وجود دارد.
 : بین ضریب پایداری اقلام تعهدی عملیاتی غیرجاری و ضریب پایداری جریان نقدی، تفاوت معنادار وجود ندارد.
 : بین ضریب پایداری اقلام تعهدی عملیاتی غیرجاری و ضریب پایداری جریان نقدی، تفاوت معنادار وجود دارد.
بر اساس نتایج ارائه شده در جدول ۴-۷، سطح معنی داری آماره t مربوط به ضریبβ_ (ΔNCO)که نشان دهنده اختلاف بین ضریب پایداری جزء سود عملیاتی غیرجاری اقلام تعهدی با ضریب پایداری جریان نقدی می باشدبزرگتر از ۰۵/۰ می باشد (۱۳۳۸/۰) بنابراین فرضیه H₀ در سطح اطمینان ۹۵ درصد تأیید شده ومی توان گفت بین پایداری اقلام تعهدی سودعملیاتی غیرجاری و پایداری جریان نقدی تفاوت معنی داری وجود ندارد. بنابراین فرضیه سوم پژوهش در سطح اطمینان ۹۵ درصد رد می شود.
۴-۵-۲-۳) تفسیرنتایج حاصل از آزمون فرضیه چهارم پژوهش
فرضیه چهارم:بین ضریب پایداری اقلام تعهدی مالی با ضریب پایداری جریان نقدی، تفاوت وجود دارد.
 : بین ضریب پایداری اقلام تعهدی مالی با ضریب پایداری جریان نقدی، تفاوت وجود ندارد.
 :بین ضریب پایداری اقلام تعهدی مالی با ضریب پایداری جریان نقدی، تفاوت وجود دارد.
بر اساس نتایج ارائه شده در جدول ۴-۷، سطح معنی داری آماره t مربوط به ضریبβ_ (ΔFIN)که نشان دهنده اختلاف بین ضریب پایداری جزءمالی اقلام تعهدی با ضریب پایداری جریان نقدی می باشدکوچکتر از ۰۵/۰ بوده (۰۰۰۱/۰) و ضریب آن منفی است (۰۷۴۶/۰-) بنابراین فرضیه H₁ در سطح اطمینان ۹۵ درصد تأیید شده و می توان گفت بین ضریب پایداری اقلام تعهدی مالی با ضریب پایداری جریان نقدی، تفاوت وجود داشته و پایداری اقلام تعهدی مالی از پایداری جریان نقدی، کمتر می باشد. بنابراین فرضیه چهارم پژوهش در سطح اطمینان ۹۵ درصد تأیید می شود.
فصل پنجم
نتیجه گیری و پیشنهادها
۵-۱) مقدمه
درفرایندهر پژوهش، نتایج آن اهمیت بسزایی دارد، چرا که نتیجه گیری هامی تواند مبنایی برای رفع مشکلات موجود و یا بهبود وضعیت موجود به سمت وضعیت مطلوب باشد. در این فصل ابتدا تحلیلی از نتایج آزمون ها صورت می گیرد و در پایان، قبل از بیان برخی از محدودیت های پژوهش، پیشنهاداتی ارائه می گردد که امید است در ادامه راه پژوهش های حسابداری مفید واقع شود.
۵-۲) نتایج حاصل از فرضیات
یافته های حاصل از آزمون فرضیات حاکی از تایید سه فرضیه می باشد و نشان می دهد که ضریب پایداری اقلام تعهدی سود حسابداری جاری ازضریب پایداری جریان نقدی، کمتر است. درعین حال، مطابق با نتایج، ضریب پایداری اقلام تعهدی سودعملیاتی جاری نیز، از ضریب پایداری جریان نقدی، کمتر است. به بیان دیگر، جریان نقدی درگزارشات مالی شرکت های نمونه آماری، پایدارتربوده است. این یافته نشان دهنده این است که اقلام تعهدی درگزارشات مالی شرکت ها، پایدارنبوده و احتمالا متاثراز راهبردهای گزارشگری مدیران باشد. علاوه براین، نتایج حاصله نشان می دهدکه بین ضریب پایداری اقلام تعهدی مالی با ضریب پایداری جریان نقدی، تفاوت وجود دارد. بدین ترتیب، می توان چنین استنباط نمود که جریان نقدی، بدلیل ماهیت واقعی بودن این جریانات، به طور بالقوه دارای پایداری است.
۵-۲-۱) نتیجه آزمون فرضیه اول
فرضیه اول: بین ضریب پایداری اقلام تعهدی سود حسابداری جاری و ضریب پایداری جریان نقدی، تفاوت معنادار وجود دارد.
براساس نتایج، سطح معنی داری آماره t مربوط به ضریب(AC)که نشان دهنده اختلاف بین ضریب پایداری اقلام تعهدی با ضریب پایداری جریان نقدی می باشد؛ کوچک تر از ۰۵/۰ بوده (۰۲۷۷/۰) و ضریب آن منفی است (۰۲۰۵/۰-) بنابراین می توان گفت ضریب پایداری اقلام تعهدی سود حسابداری جاری از ضریب پایداری جریان نقدی، کمتر می باشدوفرضیه اول پژوهش درسطح اطمینان ۹۵ درصدتأیید می شود.
یافته فوق با ادعای مطرح شده در فرضیه اول و با مبانی نظری پژوهش سازگار است. همچنین، این یافته ها با نتایج پژوهش بوبکری (۲۰۱۲)، مطابقت دارد. این پژوهشگر نیز دریافت ضریب پایداری اقلام تعهدی سود حسابداری جاری از ضریب پایداری جریان نقدی، کمتر است. همچنین، این یافته ها با نتایج ریچاردسون و همکاران(۲۰۰۵) مطابقت دارد. این پژوهشگران استدلال نمودندکه اعمال نظرهای مدیران در اقلام تعهدی، موجب کاهش قابلیت اعتماد این اقلام شده و پایداری آنها را می کاهد.
اقلام تعهدی جاری، منعکس کننده بخشی از اقلام تعهدی است که ناشی از ثبت رویدادهای تعهدی مرتبط با دارایی ها و بدهی های جاری به وجود می آیند. چمبرز^[۸۹] (۲۰۰۵) نشان داد که سرمایه گذاران تلاش می کنند تا پایداری اقلام تعهدی و جریان های نقدی را پیش بینی کرده ولی قادر به انعکاس آن در قیمت ها نیستند. بر این اساس در بعضی شرکتها پایداری اقلام تعهدی بیش از واقع و برای بعضی دیگر کم تر از واقع برآورد می شود.وی این مورد را از طریق طبقه بندی شرکت ها بر حسب اقلام تعهدی و نحوه قیمت گذاری شرکت ها در هر طبقه نشان داد.
براساس شواهد فوق، می توان در خصوص یافته های فرضیه اول پژوهش، به دو نکته استدلالی دست یافت. اول اینکه، دارایی ها و بدهی های جاری شرکت های نمونه آماری به عنوان بخشی از اقلام مالی، تحت تاثیر روش های اختیاری حسابداری بوده اند و دو دوم اینکه، این امر باعث شده است که توانایی آنها برای پیش بینی سودآوری آتی شرکتهای نمونه آماری، کمتر از توانایی جریان نقدی باشد.
یافته های پژوهش بانتایج پژوهش بوبکری(۲۰۱۲)، ریچاردسون و همکاران(۲۰۰۵) ورضازاده و همکاران (۱۳۹۰) یکسان و متجانس بوده و همچنین این یافته های در راستای نتایج چمبرز (۲۰۰۵) می باشد.
۵-۲-۲) نتیجه آزمون فرضیه دوم
فرضیه دوم: بین ضریب پایداری اقلام تعهدی عملیاتی جاری و ضریب پایداری جریان نقدی، تفاوت معنادار وجود دارد.
بر اساس نتایج، سطح معنی داری آماره t مربوط به ضریب(ΔWC)که نشان دهنده اختلاف بین ضریب پایداری جزء سود عملیاتی جاری اقلام تعهدی با ضریب پایداری جریان نقدی می باشدکوچک تر از ۰۵/۰ بوده (۰۱۸۰/۰) و ضریب آن منفی است (۰۳۷۵/۰-) بنابراین می توان گفت پایداری اقلام تعهدی سود عملیاتی جاری از ضریب پایداری جریان نقدی، کمتر می باشد. بنابراین فرضیه دوم پژوهش درسطح اطمینان ۹۵ درصد تأیید می شود.
یافته فوق با ادعای مطرح شده در فرضیه دوم و با مبانی نظری پژوهش سازگار است. همچنین، این یافته ها با نتایج پژوهش بوبکری(۲۰۱۲)، مطابقت دارد. این پژوهشگر نیز دریافت ضریب پایداری اقلام تعهدی سود عملیاتی جاری از ضریب پایداری جریان نقدی، کمتر است.در این رابطه، خی(۲۰۱۱) نشان داد که پایداری کم جزء تعهدی سود را می توان به وجود اقلام تعهدی اختیاری نسبت داد. او نتیجه می گیرد که مدیران به واسطه اقلام تعهدی اختیاری، دیدگاه های فرصت طلبانه خود را در سود وارد می کنند و پیشنهاد داد که پایداری کم اقلام تعهدی با دیدگاه وجود خطا در برآورد این اقلام سازگاری دارد. به عبارت دیگر، پایداری کم جزء تعهدی سود را می توان به تحریفات موقت حسابداری نسبت داد و این تحریفات هم درخطای براورد اقلام تعهدی ریشه دارد.خطای براورد اقلام تعهدی هم می توانداز اشتباهات غیرعمدی در براورد منافع آینده و تعهدات و یا از دستکاری عمدی اقلام توسط مدیریت ناشی شود.
براین اساس، می توان استدلال نمود که احتمالا پایین بودن پایداری اقلام تعهدی سود عملیاتی جاری ناشی از قابل اتکا نبودن این اقلام می باشد.علاوه بر این، باید به این نکته توجه داشت که جریان نقدی دارای یک ماهیت واقعی است و چنین رویکردی، باعث می شود بخش عمده ای از رویدادهای آتی، از طریق این جریان ها، قابل تبیین باشد.
یافته های پژوهش با نتایج پژوهش بوبکری(۲۰۱۲)، ریچاردسون و همکاران(۲۰۰۵) و خی(۲۰۱۱) یکسان و متجانس می باشد.
۵-۲-۳ )نتیجه آزمون فرضیه سوم
فرضیه سوم: بین ضریب پایداری اقلام تعهدی عملیاتی غیرجاری و ضریب پایداری جریان نقدی، تفاوت معنادار وجود دارد.
بر اساس نتایج، سطح معنی داری آماره t مربوط به ضریب (ΔNCO) که نشان دهنده اختلاف بین ضریب پایداری جزء سودعملیاتی غیرجاری اقلام تعهدی با ضریب پایداری جریان نقدی می باشد؛ بزرگتر از ۰۵/۰ می باشد(۱۳۳۸/۰) بنابراین می توان گفت بین پایداری اقلام تعهدی سود عملیاتی غیرجاری و پایداری جریان نقدی تفاوت معنی داری وجود ندارد. بنابراین فرضیه سوم پژوهش در سطح اطمینان ۹۵ درصد رد می شود.
یافته فوق با ادعای مطرح شده در فرضیه سوم و با مبانی نظری پژوهش ناسازگار است. همچنین، این یافته ها با نتایج پژوهش بوبکری(۲۰۱۲)، مطابق نمی باشد. این پژوهشگر، دریافت که ضریب پایداری اقلام تعهدی سود عملیاتی غیرجاری از ضریب پایداری جریان نقدی، کمتر است.
یافته های فرضیه سوم با نتایج رضازاده و همکاران(۱۳۹۰) نیز، ناسازگار می باشد. زیراکه این محققین دریافتند، پایداری جزء تعهدی سود از جزء نقدی آن کمتر است. در رابطه با نتایج حاصله می توان چنین استنباط نمود که اقلام تعهدی سود عملیاتی غیرجاری، نقشی در برآورد رویدادهای آتی شرکت های نمونه آماری نداشته است. به نظر می رسد که در شرکت های نمونه آماری، کیفیت اقلام تعهدی غیرجاری کمتر از کیفیت اقلام تعهدی جاری بوده است واین امر باعث شده است که اقلام تعهدی غیرجاری، معیار مناسبی جهت برآورد سود آتی نباشند.
یافته های پژوهش با نتایج پژوهش بوبکری(۲۰۱۲) و رضازاده و همکاران(۱۳۹۰) یکسان و متجانس نمی باشد.
۵-۲-۴ ) نتیجه آزمون فرضیه چهارم
فرضیه چهارم: بین ضریب پایداری اقلام تعهدی مالی و ضریب پایداری جریان نقدی، تفاوت معنادار وجود دارد.
بر اساس نتایج، سطح معنی داری آماره t مربوط به ضریب(ΔFIN)که نشان دهنده اختلاف بین ضریب پایداری جزء مالی اقلام تعهدی با ضریب پایداری جریان نقدی می باشدکوچک تراز ۰۵/۰ بوده (۰۰۰۱/۰) و ضریب آن منفی است (۰۷۴۶/۰-) بنابراین می توان گفت بین ضریب پایداری اقلام تعهدی مالی با ضریب پایداری جریان نقدی، تفاوت وجود داشته و پایداری اقلام تعهدی مالی از پایداری جریان نقدی، کمتر می باشد. بنابراین فرضیه چهارم پژوهش در سطح اطمینان ۹۵ درصد تأییدمی شود.
یافته فوق با ادعای مطرح شده در فرضیه سوم و با مبانی نظری پژوهش سازگار است. همچنین، این یافته ها با نتایج پژوهش بوبکری(۲۰۱۲)، مطابق می باشد. این پژوهشگر، نیز دریافت که بین ضریب پایداری اقلام تعهدی مالی با ضریب پایداری جریان نقدی، تفاوت وجود دارد.
اقلام تعهدی مالی، جزئی از اقلام تعهدی که دراثر فعالیتهای سرمایه گذاری و تامین مالی ایجاد می شود. با توجه به اینکه نتایج تحلیل آماری حاکی از این است که این اقلام با سودآوری آتی شرکت های نمونه آماری، ارتباط معنادار داشته است؛ می توان استدلال نمود که احتمالا، تصمیمات سرمایه گذاری و تامین مالی شرکت ها، نقش قابل توجهی در سودآوری آنها داشته است و راهبردهای مدیران در این حوزه و نحوه گزارشگری مالی این فعالیت ها، منعکس کننده سودهای آتی شرکت های نمونه آماری بوده است. یافته های پژوهش با نتایج پژوهش بوبکری(۲۰۱۲) و رضازاده و همکاران(۱۳۹۰) یکسان و متجانس می باشد.

(جیسون، ۱۹۹۸)^[۴۲]
میوری و آتکینسون^[۴۳] نیز تضمین، صحت، و درستی خدمات، همدلی و همکاری با مراجعان، دوام و پایداری خدمات و پاسخگویی را از ابعاد مدیریت کیفیت جامع در بخش عمومی بحساب می آورند(جوزف جوران، ۱۹۹۸)^[۴۴] که در جدول ۲-۶ این ابعاد آورده شده است.

جدول ۲-۶): ابعاد مدیریت کیفیت جامع در بخش عمومی-

(میوری و اتکینسون، ۱۹۹۸) ^[۴۵]
لهتینن و لهتینن^[۴۶] سه بعد برای کیفیت خدمات ارائه کرده اند؛

کیفیت فیزیکی^[۴۷]: کیفیت فیزیکی به محصولات یا موارد حمایتی از محصولات و خدمات اشاره دارد. محصولات مالی ابعاد فیزیکی محدودی دارند؛ بنابراین غالباً شواهد فیزیکی دیگری به منظور ارزیابی کیفیت خدمات مورد استفاده قرار میگیرد. برای مثال مشتریان بر اساس دکوراسیون‘ امکانات و تسهیلات درون شعب و … کیفیت را مورد ارزیابی قرار می دهند.
کیفیت تعاملی: کیفیت تعاملی به تعاملات بین مشتریان و ارائه کنندگان خدمات اشاره دارد. تعاملات ممکن است به روش های مختلفی روی دهد؛ مثلاً می تواند به صورت رو در رو و یا از طریق ابزارهای دوربرد نظیر تلفن یا اینترنت تعامل برقرار کرد. تعامل به هر شکلی که باشد سازمان باید اطمینان حاصل کند که به صورت اثر بخش با مشتریانش ارتباط برقرار می کند.
کیفیت سازمان^[۴۸]: کیفیت سازمان به تصویر ذهنی و ادراکات کلی از سازمان بر می گردد. کیفیت سازمان یک بعد نامحسوس می باشد. بنابراین احتمالاً ادراکات از کیفیت کلی سازمان به تمامی عواملی که در بالا ذکر شده مبتنی است. اینکه هر یک از عوامل فوق الذکر تا چه اندازه بر ادارکات مشتریان از کیفیت کلی اثر می گذارد، متفاوت است. برای برخی از مشتریان، کیفیت عمومی ممکن است بیشتر از کیفیت تعامل با کارکنان مطرح باشد. در حالی که برای برخی از مشتریان دیگر، کیفیت ممکن است بیشتر تحت تأثیر قابل اعتماد بودن فنآوری باشد. این دو اشاره می کنند که در بررسی عوامل تعیین کننده کیفیت، لازم است بین کیفیت مرتبط با فرایند ارائه خدمت و کیفیت مرتبط با ستاده خدمت تفاوت قائل شد(هاریسون، ۲۰۰۰: ۲۴۵)^[۴۹].
پیتر سنگه^[۵۰] در دسترس بودن، ایجاد ارتباط روان و سریعتر، حفظ ارتباط، کیفیت ارتباط و یکپارچگی و صداقت را از ابعاد مدیریت کیفیت جامع در بخش عمومی می داند(جوزف جوران، ۱۹۹۸)^[۵۱].

جدول ۲-۷):ابعاد کیفیت خدمات در بخش عمومی

عدم برنامه ریزی پایداری اجتماعی شامل موارد زیر است:
فقدان یک فرایند رسمی یا چارچوب،
فقدان تحقیق بروی موضوع؛
کمترین درک و بیشتر نا دیده گرفتن سه حوزه پایداری؛
پر هزینه، دراز مدت، پیچیده
چرخه حکومت و تغییرات؛
نتایج رسمی، اندازه گیری نمی شوند.
زمان کم و درک درستی از مشکلات اجتماعی؛ مشکلاتی که تنها برای مدد کاران اجتماعی است.

تغییرات آماری جمعیت، مشارکت و دسترسی؛ هویت، حس مکان و فرهنگ؛ بهداشت و امنیت؛ اختلاط و یکپارچگی اجتماعی؛ سرمایه اجتماعی؛ رفاه و کیفیت زندگی.
کیفیت زندگی (فرصت های مسکن مقرون به صرفه؛ نتایج سلامت روانی و ذهنی؛ توسعه فرصت های مهارتی و آموزشی؛ دسترسی به حمل و نقل عمومی؛ تامین نیاز های اساسی؛ ایمنی و امنیت؛ دسترسی به تسهیلات.
عدالت (کمک به کنترل بیشتر بر روی زندگی اجتماعی؛ شناسایی و پاسخگویی نیازهای مردم.
تنوع (شناسایی گروه های مختلف بزرگسالان، جوانان، کاربران سایت و پاسخگویی به نیازهای آنها؛ پذیرفتن دیدگاه های متنوع، باورها و ارزش ها؛
انسجام اجتماعی (کمک به توسعه احساس تعلق؛ افزایش مشارکت در فعالیت های اجتماعی، دسترسی به موسسات و بخش های عمومی؛ ایجاد ارتباط بین گروه ها؛ تشویق کارهای گروهی و حمایت از دیگران
دموکراسی (پروژه برای طیف متنوعی از مردم و مشارکت در فرآیندهای تصمیم گیری؛

Sung Heui Cho, Tae Kyung Lee (2011)

آپارتمان های بلند مرتبه با تراکم جمعیت بالا

جوامع پایدار به عنوان مکانی که در آن مردم می خواهند زندگی و کار کنند، تعریف شده اند. جوامع پایدار پاسخگوی نیازهای متنوع ساکنین خود هستند و نسبت به محیط و کمک به ایجاد زندگی با کیفیت بالا حساس، امن و فراگیر هستند؛ و به خوبی برنامه ریزی و ساخته شده اند و در صدد اجرا و ارائه برابری فرصت ها و خدمات خوب برای همه هستند و در جهت بازسازی جوامع آپارتمانی در محیط های استثنایی از قبیل مجتمع های آپارتمانی بلند مرتبه با تراکم جمعیتی بالا ضروری است.
رضایت کاربر: ارزیابی محیط داخل ساختمان به طور مجزا از کارایی محیط مسکن با رضایت ساکنین در ارتباط نزدیک است و برای ایجاد یک جامعه پایدار برای آپارتمان هاست. هدف نهایی جوامع پایدار افزایش رضایت ساکنین است و شاخص ارزیابی نیز همان سطح رضایت ساکنین است. رضایتمندی ساکنین با روابط خوب خانوادگی، دوستی و طراحی محیطی مرتبط است. مشارکت ساکنین در فعالیت های اجتماعی در آپارتمان ها حس تعلق و در نتیجه فرهنگ جامعه پایدار را تشکیل می دهد. مشارکت شهروندان در فعالیت های اجتماعی باعث افزایش رضایت میان همسایه ها می شود و نقش مهمی در ساختن یک جامعه پایدار ایفا می کند. فعال شدن فضاهای جامعه به وسیله مسیرهای پیاده روی، پارک کوچک و باغ ها، مکان هایی در کنار آب، و امکانات ورزشی در فضای باز، استفاده از سونا و سالن ورزشی توسط ساکنین و… نقش معنی داری در توسعه جوامع پایدار در مجتمع های آپارتمانی بازی می کند.

مکان کار و زندگی، پاسخگویی به نیاز ساکنین، ایجاد زندگی با کیفیت بالا، ایمنی، برابری فرصت ها و خدمات،
ترکیبی از محیط های فیزیکی و اجتماعی؛
رضایت ساکنین، مشارکت ساکنین در فعالیت های اجتماعی : ۱- ایجاد حس تعلق ۲- ایجاد جامعه پایدار، فعال شدن فضاهای جامعه، تامین نیاز های زندگی؛
درک فیزیکی فرم های فضایی و افراد استفاده کننده ی آنها.
مشارکت در فعالیت های اجتماعی و گروهی

Alison Crompt,
Ant Wilson, (2011)

ساختمان های بلند مرتبه پایدار

توسعه پایدار : رویارویی نیازهای حال حاضر بدون به خطر انداختن توانایی نسل های آینده برای رفع نیازهای خود. توسعه پایدار دارای سه جزء است:
تاثیر محل در مورد مسائل اقتصادی (دسترسی به زمین، آلترناتیو های مسکن و کار، هزینه های زمین، هزینه های ساخت، هزینه منابع انرژی؛ کیفیت تحولات و مطلوبیت همسایه ها؛ انعطاف پذیری)
تاثیر مکان بر روی مسائل زیست محیطی (کیفیت زمین، تنوع زیستی، لینک های حمل و نقل برای کارگران ساختمانی، مواد، ساکنین و بازدید کنندگان ساختمان، تراکم ترافیک، کیفیت هوا، انرژی مورد نیاز، فرصت برای یافتن منابع انرژی)
تاثیر محل در مورد مسائل اجتماعی (بهداشت و ایمنی، کیفیت محیط داخل ساختمان، درجه ای از کنترل بر محیط داخل ساختمان، تاثیر بر همسایگان)
ساختمان بلند مرتبه پایدار هیچگونه آلودگی به هوا، زمین و آب وارد نمی کند و می تواند درتمام عمر طراحی خود از لحاظ اقتصادی تامین کننده باشد و تاثیر مثبتی بر جامعه محلی بگذارد.
در ساختمان های بلند مرتبه پایدار سطح سلامت و ایمنی ساکنین و بازدید کنندگان و همسایگان افزایش می یابد.
جنبه های مثبت مربوط به یک حس خوب در تمام ساختمان ها در دسترس بودن نور روز و ارتباط با جهان خارج داشتن منظره خوب است.
ادراک خطر، می تواند یک عامل مهم در تأثیر بر رفاه ساکنان باشد. سوانح در ساختمان های بلند مرتبه:
ریسک پرتاب شدن مصالح افزایش می یابد.
مسائلی مانند آتش سوزی، زلزله، و یا شرایط آب و هوایی شدید نیز وجود دارد، البته این مسائل تنها به ساختمان های بلند مرتبه مربوط نیستند اما تعداد افرادی که در معرض خطر قرار می گیرند زیاد است.

توجه به سطوح بالا و رشد اقتصادی و اشتغال؛
حفاظت موثر از محیط زیست؛ استفاده عاقلانه از منابع طبیعی؛
پیشرفت های اجتماعی، که نیازهای همه را به رسمیت می شناسد. عدم ایجاد آلودگی موثر بر جامعه محلی
ارائه تسهیلات، استخدام و آموزش نیروی کار، تعامل با جامعه محلی، انتخاب سایت، ایده آل گرایی و استفاده از تکنولوژی،
استفاده از شبکه حمل و نقل، امکان تهیه و نگهداری غذا، سازگاری بیشتر با محیط، استفاده از خدمات بانکداری و فضاهای ورزشی، افزایش سطح سلامت و ایمنی، نور مطلوب روز و ارتباط با جهان خارج، کنترل محیط و افزایش رضایت
سوانح در ساختمان های بلند مرتبه
زلزله
باد
آتش سوزی و … .

۳-۱-۳- معماری با رویکرد پایداری اجتماعی
با تمرکز بر جنبه های جمعی زندگی اجتماعی، پنج بعد که مربوط به پایداری اجتماعی است شکل می گیرد که به قرار زیر است:
تعامل اجتماعی/ شبکه های اجتماعی در جامعه
مشارکت در گروه های جمعی در جامعه

تمبو: در ۲۵ کیلومتری جنوب شرق مرکز بخش سندرک قرار گرفته است.
وجه تسمیه: بنابه اظهار اهالی در لفظ به تپه کوچک تمب گفته می شود و چون آبادی در میان تپه های کوچک قرار گرفته نام آبادی به تمبو شهرت یافته است.
داوری: در ۴۳ کیلومتری جنوب شرقی مرکز بخش سندرک قرار گرفته است و قدمت این آبادی به یک قرن می رسد.
درپهن: در ۳۳ کیلومتری جنوب شرق مرکز بخش سندرک قرار گرفته است. و قدمت روستا به ۴ قرن می رسد.
وجه تسمیه: بنا به اظهار اهالی چون آبادی در جای پهن و وسیع واقع شده به همین دلیل نام آبادی به درپهن شهرت یافته است.
در جادون: در ۴۹ کیلومتری جنوب شرق مرکز بخش سندرک قرار گرفته است. و دارای موقعیت تپه ای است.
وجه تمسیه: بنا به اظهار اهالی در گذشته های دور در این آبادی افرادی بوده اند که کار جادو گری انجام می دادند به همین دلیل نام آبادی درجادون شهرت یافته است.
مردم روستای در جادون همه شیعه دوازده امامی می باشند که در ماه های محرم و صفر و رمضان تمامی مراسمات شیعه را برپا می کنند و هیچ اقلیت مذهبی دیگری در بین آن ها وجود ندارد . در دهه ی عاشورا هرخانواده با توجه به توان مالی خویش یک گوسفند را نذر کرده و قربانی می کند ؛ به قول خودشان در راه خدا و دوازده امام علی الخصوص امام حسین ( ع ) و حضرت ابوالفضل ( ع ) .به این شکل که در عصر روز ششم و شب هفتم محرم و در روز عاشورا در جلوی حسینیه ، گوسفند را ذبح می کنند و گوشت خام را بین اهالی تقسیم می کنند.همچنین در شب ۲۱ رمضان و ۲۸ صفر مصادف با شهادت امام رضا ( ع ) نیز مراسم برپا نموده و نذر آش و گوشت می دهند.
در روستای در جادون از ششم محرم تا پایان تاسوعا ، ظهر و شب تمامی هیئت های عزاداری از روستاهای همجوار به این روستا می آیند و ناهار و شام آن ها در حسینیه این روستا داده می شود.نکته قابل توجه این است که تمامی اهالی در دهه محرم از هرکجای کشور که باشند به روستای خویش می آیند و به حسینیه روستای خود میروند و در مراسم ایام عاشورا شرکت می کنند.لازم به ذکر است که اهالی روستای در جادون همگی از نژاد و قبیله بلوچ و بلوچکاره هستند و نژادهای میرو خان نیز در بین آن ها وجود دارد.زبان آنان مٌلکی(یعنی زبان مادری است) که به میرشکاری مشهور است که در مقابل آن زبان مارزی گال قرار دارد(شهمرادی ، ۱۳۹۰ ،۲۱-۱۸).
۲-۲-۲۳-۴- بزرگان روستای درجادون
۱.محمود بن سلیم : بزرگ قبیله درجادو و گوریچی
۲.کمال بن چاشتی
۳.علی بن غلامعلی
وارثان محمود بن سلیم
۱.مهدی بن بهروز بن عباس بن حسین بن محمود بن سلیم بن صندک بن نورالدین بن حسین بن اسکندر
۲.محمد بن حسین بن عزیز بن علی بن غلامعلی
۳.کمال بن محمد بن کمال بن اکبر بن دُرک بن کمال چاشتی بن کمال
که از حدود پانصد سال پیش ساکن همین منطقه بوده اند(نقل از حاج عباس سلیمی و حاج ابراهیم سلیمی،۱۳۹۴).
دشت هویزه: در ۳۳ کیلومتری جنوب شرق مرکز بخش سندرک قرار گرفته است.
وجه تسمیه: نام گذاری آبادی توسط بانی آن (جهاد سازندگی میناب) صورت گرفته است.
دون: در ۲۷ کیلومتری جنوب شرق مرکز بخش سندرک قرار گرفته است.و قدمت آن به ۳ قرن می رسد.
دهن در: در ۵۳ کیلومتری جنوب شرقی مرکز بخش سندرک قرار گرفته است.
وجه تسمیه: بنا به اظهار اهالی چون در میان چند دهنه مسیر آب واقع شده است به همین دلیل نام آبادی به دهن در شهرت یافته.
ده نو: نام دیگر گجک احمد، در ۴۲ کیلومتری جنوب شرق مرکز بخش سندرک قرار گرفته است.
دهیچ: در ۴۲ کیلومتری جنوب شرقی مرکز بخش سندرک قرار گرفته است. و قدمت آن به یک قرن می رسد.
رپگاه: نام دیگر آن محله شهید پیرک جعفری است که در ۳۳ کیلومتری جنوب شرق مرکز بخش سندرک قرار گرفته است. و قدمت آبادی به ۲ قرن می رسد.
سرکهنان: در ۳۱ کیلومتری جنوب شرقی مرکز بخش سندرک قرار گرفته است.
وجه تسمیه: به دلیل واقع شدن آبادی در بالای قنات به سرکهنان معروف شده است.
سیت: در ۲۱ کیلومتری شمال مرکز بخش سندرک قرار گرفته است. و قدمت روستا به ۲ قرن می رسد.
شیبکوه: در ۵۶ کیلومتری جنوب شرق سندرک قرار گرفته است. قدمت آبادی به نیم قرن می رسد.
کلالیون: در ۵۴ کیلومتری جنوب شرق مرکز بخش سندرک قرار گرفته است.
وجه تسمیه: به دلیل وجود قلعه سنگی به نام کلات در قدیم نام آن کلالیون بیان شده است.
گشیراز: در ۴۸ کیلومتری جنوب شرق مرکز بخش سندرک قرار گرفته است.
گودی: در ۳۵ کیلومتری جنوب شرق مرکز بخش سندرک قرار گرفته است.
وجه تسمیه: بنا به اظهار اهالی چون باغات آبادی در جای گود و پستی واقع شده است نام آبادی به گودی شهرت یافته است.
کرت زنی: در ۳۳ کیلومتری جنوب شرق مرکز بخش سندرک قرار گرفته است. و قدمت آبادی به ۲ قرن می رسد.
کشپیری: در ۳۷ کیلومتری جنوب شرق مرکز بخش سندرک قرار گرفته است.
نز: در ۵۸ کیلومتری جنوب شرق مرکز بخش سندرک قرار گرفته است.
هنج: در ۲۸ کیلومتری جنوب شرق مرکز بخش سندرک قرار گرفته است.
۲-۲-۲۳-۵- دهستان سندرک
دهستان سندرک به مرکزیت سندرک(مرکز بخش) است.
این دهستان از شمال به دهستان بندر، از شرق به دهستان گوهران از جنوب به دهستان درپهن، از جنوب غرب به دهستان سیریک محدود می گردد.
ارتفاع متوسط آبادی های این دهستان ۴۶۹ متر، که مرتفع ترین آن ، روستای بهان با ارتفاع ۱۴۴۰ متر و پائین ترین آن روستای آن روستای مازاوی با ارتفاع ۶۰ متر است در ضمن موقعیت طبیعی غالب آبادی های این دهستان تپه ای است.
آب و هوای منطقه اقلیم بری ضعیف، خیلی خشک و خنک، تا خیلی گرم است. در میان روستهای سندرک، روستای گرو پر جمعیت ترین و روستای «اره کن» کم جمعیت ترین آبادی است.
هفت روستای دهستان با نام های ارنگو بالا ، ارنگو پائین، بنهگان ، در گیلو ، سرمازغ ، گرو و لور هر کدام با ۳ قرن قدمت از قدیمی ترین آبادی های این دهستان به شمار می روند.
وجه تسمیه : سندرک در اصطللاح محلی زمینی را گویند که در میان کوه ها واقع شده و زمین های آن ناهموار و سنگلاخی باشد.
توضیح مختصری در مورد روستاها ی دهستان سندرک :
آرنگو بالا : در ۲ کیلو متری جنوب شرق مرکز بخش قرار گرفته است و قدمت این روستا به بیش از ۳ قرن می رسد.
وجه تسمیه : آرنگو ، از دو کلمه « آرن» به معنی استقرار دام و «گو» به معنی گاو تشکیل گردیده است، چرا که در گذشته پیرامون آبادی به جهت فروانی سر سبزی برای چرای دام منانسب بوده است. (البته افراد کهنسال روستا مدعی قدمت بیش از ۵ قرن روستا هستند)

آرنگو پائین : در یک کیلو متری جنوب شرق مرکز بخش قرار گرفته است.
وجه تسمیه : آرنگو ،از دو کلمه «آرن » به معنی استقرار دام و «گو» به معنی گاو تشکیل شده است، چرا که در گذشته پیرامون آباغدی برای چرای دام مناسب بوده است.
اره کن : در ۲۷ کیلومتری شمال شرق سندرک قرار گرفته است و قدمت آن به یک قرن می رسد.
انبارک : در ۲۷ کیلومتری شمال شرق سندرک قرار گرفته است.
وجه تسمیه: در گذشته یک انبار کوچک برای نگهداری غله در این محل وجود داشته و به همین خاطر این آبادی به انبارک معروف است.
بن زیر: در ۳۳ کیلومتری شمال شرق مرکز سندرک قرار گرفته است. و دارای موقعیت طبیعی دره ای است و قدمت این آبادی ۲ قرن است.
بنهکان: در ۸ کیلومتری شمال شرق سندرک قرار گرفته است. و دارای موقعیت تپه ای است. و قدمت این آبادی ۳ قرن است.