ارزش بازار = ارزش دفتری + ارزش سرمایه فکری مشهود
ارزش بازاری قابل دسترس = ارزش بازار + فرسایش سرمایه فکری
ارزش بازاری قابل دسترس = سرمایه ملموس + (سرمایه فکری مشهود + فرسایش سرمایه فکری)
گام دوم – شناسایی اجزای مرتبط با سرمایه فکری
گام سوم – تخصیص اوزان مناسب به اجزای سرمایه فکری بر اساس تجربه و شناخت از آنها
گام چهارم – تعدیل ضرایب همبستگی
گام پنجم – ارزشگذاری
روش کیوتوبین (q Tobin): ارزش q توبین مساوی است با، تقسیم ارزش بازاری به ارزش دفتری. که این نرخ ارتباط بین ارزش بازاری و ارزش دفتری شرکت را اندازه گیری می کند که توسط اقتصاددانی بنام جیمز توبین[۱۲۲]۱ برنده جایزه نوبل مطرح شد.(آی بید، ۱۵[۱۲۳]۲) توبین این روش را در سال ۱۹۶۹ پیشنهاد کرد و بیان کرد که اگر q بزرگتر از ۱ باشد بیانگر این است که دارایی ها ارزشی بیشتر از ارزش دفتری خود دارند. مثلاً یک کمپانی با ارزش بازار سهام ۱۰۰ میلیون و ارزش دفتری ۲۵ میلیون، دارای نرخ q، ۴ میباشد که این نرخ در بلند مدت متمایل به ۱ خواهد شد. البته این شاخص را باید با متوسط صنعت مقایسه کرد. برای مثال، شرکتهایی که در صنعت نرم افزاری فعالیت می کنند، سرمایه فکری در آنها بسیار زیاد است و نرخ q توبین درآنها متمایل به ۷ می شود و از طرفی شرکتهایی که در صنعت فولاد فعالیت می کنند، دارایی های فیزیکی درآنها بسیار زیاد است و دارای یک نرخ q نزدیک به ۱ می باشند، بر طبق فرمول جویا سرمایه فکری برابر است با :
IC = MV - ( )
۷- مدل ضریب ارزش افزوده فکری (VAIC) [۱۲۴]۱: مدل ضریب ارزش افزوده فکری (VAIC) که بوسیله پولیک[۱۲۵]۲ مطرح شده است، به عنوان مدل اصلی سنجش سرمایه فکری در این پایان نامه بکار گرفته خواهد شد و اساس اندازه گیری آن سه متغییر وابسته میباشد. ضریب ارزش افزوده فکری (VAIC) یک فرایند تجزیه و تحلیل میباشد که برای استفاده مدیریت، سهامداران و سایر ذینفعان در جهت کنترل و ارزیابی کارآیی و ارزش افزوده سرمایه فکری، طراحی شده است.
VAIC ترکیبی از سه شاخص قراردادی می باشد که عبارتند از :
CEE : کارآیی سرمایه ارتباطی است که شاخصی از کارآیی ارزش افزوده بر مبنای ارتباطات میباشد.
HCE : کارآیی سرمایه انسانی است که شاخصی از کارآیی ارزش افزوده بر مبنای سرمایه انسانی میباشد.
SCE : کارآیی سرمایه ساختاری است که شاخصی از کارآیی ارزش افزوده بر مبنای سرمایه ساختاری میباشد.
فرمول بندی شاخص های VAIC بصورت عبارت جبری زیر میباشد :
VAICi = CEEi + HCEi + SCEi
که در آن :
VAICi : ضریب سرمایه فکری برای کمپانی i میباشد.
CEEi : ضریب سرمایه ارتباطی برای کمپانی i میباشد.
HCEi : ضریب سرمایه انسانی برای کمپانی i میباشد.
SCEi : ضریب سرمایه ساختاری برای کمپانی i میباشد.
پولیک (۱۹۹۸) عنوان کرد، در وضعیتی که ضریب VAIC بالاست، کارآیی ارزش افزوده حاصل از کل منابع شرکت بهتر است. اولین گام برای تعیین ارزش افزوده کلی شرکت، محاسبه CEEi، HCEi و SCEi میباشد که این محاسبات بوسیله عبارت زیر تعریف می شود :
محاسبه ارزش افزوده (VAi) شرکت i در سال i ، که بصورت زیر می باشد :
VAi = Ii + DPi + Di + Ti + Mi + Ri
که در آن :
Ii : جمع هزینه بهره شرکت برای سال i
DPi : هزینه استهلاک شرکت برای سال i
Di : سود سهام شرکت برای سال i
Ti : مالیات شرکت برای سال i
Mi : سهم اقلیت شرکت برای سال i و Ri : سود انباشته شرکت برای سال i
محاسبه CEEi که بوسیله عبارت زیر تعریف می شود :
CEEi =
که در آن :
CEEi : ضریب کارآیی سرمایه ارتباطی برای شرکت i
VAi : ارزش افزوده کلی شرکت i
CEi : ارزش دفتری خالص دارایی های شرکت i میباشد.(ادوینسون و همکاران،۱۹۹۷)
محاسبه HCEi که بوسیله عبارت زیر تعریف می شود :
HCEi =
که در آن :
HCEi : ضریب کارآیی سرمایه انسانی برای شرکت i
VAi : ارزش افزوده کلی شرکت i
HCi : کل مبلغ سرمایه گذاری شده برای حقوق و دستمزد شرکت i می باشد.
محاسبه SCEi که بوسیله عبارت زیر تعریف می شود :
SCEi =
که در آن :
SCEi : ضریب کارآیی سرمایه ساختاری برای شرکت i
VAi : ارزش افزوده کلی شرکت i
SCi : سرمایه ساختاری شرکت i
و برای محاسبه SCi (سرمایه ساختاری) در فرمول بالا از رابطه زیر استفاده می شود.
دانلود مطالب پژوهشی در رابطه با بررسی تأثیر سرمایه فکری بر مدیریت سود۹۳- فایل ۱۶