E. coli1

بله

۶۱/۳

۲۳۰/۰

۲۴/۰

۳۸۰/۰

خیر

Ref.

Ref.

T. pyogenes2

بله

۲۳/۱۱

۲۱۶/۰

خیر

Ref.

۱ یافته­های باکتریایی در نخستین معاینه
۲ یافته­های باکتریایی در دومین معاینه

فصل پنجم
بحث
در اولین معاینه، تعداد ۱۷۲ نمونه از ۱۷۷ راس گاو (%۹۷) جمع آوری شد. برای معاینه مجدد، ۱۴۶ راس گاو یافت شدند که از آنها ۲ راس تلقیح شده بودند. بنابراین در دومین معاینه تعداد ۱۲۸ نمونه از ۱۴۴ راس گاو (%۸۹) گرفته شد، که تایید می­ کند شستشوی رحم با حجم کم روشی کاربردی برای جمع­آوری نمونه­های تشخیصی از رحم است (Gilbert et al. 2005; Santos et al. 2009)، بخصوص ۲۵ تا ۳۵ روز پس از زایش.

۵-۱- واکنش زنجیره­ای پلیمراز (PCR)
در مطالعه حاضر برای چهار باکتری T. pyogenes، E. coli، F. necrophorum و P. melaninogenicus واکنش زنجیره­ای پلیمراز (PCR) استاندارد بهینه شده و ۳۲ شناسایی مثبت به دست آمد. برخی مطالعات وجود دارد که از PCR برای ردیابی باکتری­ ها در اندومتریت استفاده کرده ­اند اما بسیاری از آنها یک مرحله از کشت باکتری را در روش خود گنجانده بودند (Bicalho et al. 2010; Liu et al. 2009; Zhang et al. 2009) که این وقت­گیر و گران­تر است و برخی مشکلات را با باکتری­ های بی­هوازی سخت رشد مثل F. necrophorum و P. melaninogenicus دارد. در انجام این مطالعه، PCR به طور مستقیم بر روی DNA استخراج شده از نمونه­های شستشوی رحم استفاده شد و کشت باکتری صورت نگرفت. بنابراین از مشکلات کشت باکتری­ ها- هزینه، زمان و زحمت زیاد آن- اجتناب شده و در ضمن شناسایی باکتری سخت رشد و بی­هوازی چون F. necrophorum از ترشحات رحمی ممکن شد (که این احتمالا اولین شناسایی باکتری F. necrophorum در نمونه­های ترشحات رحمی گاو در ایران باشد). در بسیاری از مطالعات تعداد زیادی نمونه رحمی بدون جداسازی هیچ گونه باکتری گزارش شده است (Ahmadi et al. 2007; Westermann et al. 2010) و از جمله در مطالعه یاوری و همکاران از کشت رحم ۸۹ راس گاو مبتلا به اندومتریت بالینی تهیه شده از گاوداری­های ۵ استان، فقط از ۳۵ مورد (۳/۳۹ درصد) باکتری جدا شد (Yavari et al. 2007). تا جایی که در برخی پژوهش­ها توصیه شده است که تعیین شود آیا روش­های تازه­تری مانند PCR دقت تشخیص را افزایش خواهند داد یا خیر (Westermann et al. 2010). بنابراین معرفی و استفاده از روش­هایی که کاستی­ها و مشکلات مطالعات باکتری شناسی بر مبنای کشت را از میان بردارد، همچون این مطالعه، دارای اهمیت می­باشد. تاکنون مطالعات کمی وجود دارد که از روش PCR بر روی ترشحات رحمی به طور مستقیم (بدون کشت باکتری) استفاده کرده باشند. مانند شناسایی Mycoplasma در گاوهای اندومتریتی (Guo et al. 2012) و شناسایی سه باکتری T. pyogenes، E. coli، F. necrophorum در گاوهای پس از زایش در سه بازه زمانی ابتدا (۱ تا ۳ روز پس از زایش)، میانه (۸ تا ۱۰ روز پس از زایش) و انتهای دوره بازسازی رحمی (۳۴ تا ۳۶ روز پس از زایش) (Bicalho et al. 2012). اما کمتر مطالعه­ ای به تشخیص عوامل عفونی ترشحات اندومتریت با روش multiplex PCR پرداخته است. چنانچه در مطالعه­ ای سه باکتری Staphylococcus aureus، E. coli و Bacillus cereus با روش multiplex PCR شناسایی شدند (Sun et al. 2011). در این پژوهش یک پروتکل multiplex PCR برای سه باکتری­ بیماری­زای اصلی رحم (E. coli، T. pyogenes و F. necrophorum) طراحی شد که به کار گیری روش multiplex PCR سبب سهولت و افزایش سرعت انجام کار و هزینه کمتر نسبت به روش استاندارد می­ شود (Tramuta et al. 2011). علاوه بر حساسیت بالا، فواید دیگری نیز برای واکنش زنجیره­ای چندتایی وجود دارد از جمله کارایی در شناسایی باکتری­ های مرده و امکان استفاده از آن در نمونه­های بایگانی و یا آنها که با روش­های پاتولوژی ماندگار شده ­اند (Preziuso and Cuteri 2012).
۵-۲- باکتری شناسی
عفونت­های رحمی را عفونت­های غیر اختصاصی می­نامند زیرا باکتری مهاجم اولیه و باکتری­ های اختصاصی ایجاد کننده علائم عفونت شناخته شده نیستند (Azawi 2008; Lewis 1997). با این حال، تعداد زیادی باکتری در ترکیب­های متفاوت از رحم­های عفونی جدا شده ­اند، اما یک توافق عمومی وجود دارد که T. pyogenes و E. coli باکتری­ های بیماری­زای اصلی و مرتبط به هم هستند (Földi et al. 2006; Westermann et al. 2010) و گفته شده این دو باکتری معمولا همراه با عفونت رحمی در گاو هستند (Seals et al. 2002; Usmani et al. 2001). باکتری­ های بیماری­زای شناخته شده رحمی که اغلب با بیماری بالینی همراه می­باشند شامل T. pyogenes، E. coli، F. necrophorum و P. melaninogenicus هستند (Azawi 2008; Sheldon and Dobson 2004). چندین مطالعه مشخص کرده است که T. pyogenes یکی از معمول­ترین باکتری­ های جدا شده (Bonnett et al. 1991; Mateus et al. 2002; Westermann et al. 2010; Williams et al. 2005; Yavari et al. 2007) و معمولا همراه با باکتری­ های بی­هوازی چون F. necrophorum و P. melaninogenicus است (Sheldon et al. 2006a; Williams et al. 2005). باکتری­ های T. pyogenes، F. necrophorum و P. melaninogenicus برای افزایش احتمال و شدت بیماری رحمی هم­افزایی دارند (Bonnett et al. 1991; Sheldon and Dobson 2004).
در بسیاری مطالعات، بین جداسازی باکتری با ترشحات چرکی و موکوسی-چرکی ارتباط یافت شده است (Williams et al. 2005; Yavari et al. 2007). چرک ترکیبی از عفونت باکتریایی، مخلوطی از سلول­های دفاعی و نوتروفیل­های زنده و مرده، بافت­های نکروز شده و مایع بافتی است. بنابراین تراکم رشد باکتری­ های بیماری­زا با ترشحات چرکی مهبل در ارتباط است (Williams et al. 2005). در مطالعه حاضر تنها در معاینه اول بین ابتلای گاوها با اندومتریت بالینی و آلودگی به باکتری­ ها ارتباط وجود داشت. چنانچه، آلودگی کلی باکتریایی در نمونه­های رحمی با ابتلای به اندومتریت بالینی ارتباط داشت. بین ابتلای به اندومتریت با یافتن باکتری­ T. pyogenes و یافتن باکتری­ F. necrophorum ارتباط وجود داشت اما با یافتن باکتری E. coli ارتباطی وجود نداشت. در مطالعه احمدی و همکاران بین یافتن T. pyogenes و ترشحات چرکی رحم ارتباط وجود داشت (Ahmadi et al. 2007).
مطابق با گزارشات پیشین T. pyogenes در این مطالعه شایع­ترین باکتری بود (۱۳ مورد) و با درجه ترشحات مهبلی ارتباط مثبت داشت (Ahmadi et al. 2007; Westermann et al. 2010; Williams et al. 2005). در این مطالعه، ۱۱ مورد از ۱۳ مورد T. pyogenes ترشحات رحمی چرکی و مخاطی-چرکی داشتند. این مشاهدات با یافته­های دیگران هم­خوانی دارد (Ahmadi et al. 2007; Westermann et al. 2010; Williams et al. 2005). هنگامی که T. pyogenes ۲۱ روز پس از زایش از مایعات رحمی جدا شد، گاوها دچار اندومتریت شدید شدند و معمولا در اولین تلقیح نابارور بودند (Azawi 2008; Bicalho et al. 2012). T. pyogenes هنگامی که در روز ۳۴ تا ۳۶ پس از زایش شناسایی شد، ارتباط قوی با اندومتریت بالینی داشت (Bicalho et al. 2012).

• necrophorumیک باکتری بیماری­زای رحمی مرتبط با ضایعات اندومتریوم رحم است. این باکتری به دفعات یک مهاجم ثانویه بوده و ایجاد عفونت آمیخته آن با T. pyogenesمعمول است (Sheldon and Dobson 2004; Williams et al. 2005; Zerbe et al. 2001). در این مطالعه ۱۱ مورد F. necrophorum یافت شد که ۹ مورد از آن­ها همزمان با T. pyogenes بود. ویلیام و همکاران یافتند که F. necrophorum مرتبط با ترشحات مهبلی درجه ۲ است (Williams et al. 2005). در مطالعه ما ۹ مورد با ترشحات مهبلی درجه ۳ داشتند.