۴-۲-۱ آزمایشات تدخینی
۴-۲-۱-۱ سمیت تدخینی اسانس برگ اکالیپتوس
مقادیر غلظتهای کشندهی (LC50 و LC90) اسانس برگ اکالیپتوس برای افراد بالغ سوسک کشیش، شپشهآرد و شپشهدندانهدار در آزمایشات تدخینی در جدول ۴-۳ نشان داده شده است. مقادیر کای-اسکور[۱۱۳] نشان داد که تمامی دادهها به خوبی توسط مدل رگرسیونی پروبیت برازش یافتهاند.
مقدار LC50 محاسبه شده برای R. dominica، T. castaneum و O. surinamensis به ترتیب ۴۶/۶۲، ۱۴/۷۷ و ۵۱/۲۸ میکرولیتر بر لیتر هوا بود. نتایج به دست آمده نشان میدهد که اسانس اکالیپتوس بیشترین سمیت را روی شپشهدندانهدار و سپس روی سوسک کشیش و شپشهآرد داشته است. مقایسه حدود اطمینان نشان داد اسانس اکالیپتوس اختلاف معنیداری بین LC50 شپشهدندانهدار با سوسک کشیش و همینطور بین سوسک کشیش و شپشهآرد در سطح ۹۵% ایجاد نکرد اما اختلاف شپشهدندانهدار با شپشهآرد در مقدار LC50 معنیدار بود (جدول ۴-۳).
در بررسیهای تریپاتی و همکاران (۲۰۰۲) میزان LC50 سمیت تنفسی اسانس استخراج شده از برگهای زردچوبه C. longa روی R. dominica و T. castaneum به ترتیب ۶۵/۱۳ و ۶۲/۱۹ میلیگرم بر لیتر هوا محاسبه شد. بر اساس این نتایج، R. dominica نسبت به T. castaneum در برابر اسانس برگ زردچوبه حساستر است که این نتیجه با نتایج تحقیق حاضر مبنی بر حساسیت بیشتر سوسک کشیش نسبت به اسانس اکالیپتوس مشابهت دارد.
جدول ۴-۳ میزان کشندگی اسانس برگ E. occidentalis روی حشرات کامل سوسک کشیش، شپشهآرد شپشهدندانهدار در آزمایشات تدخینی
حشره | تعداد | χ ۲(df) | p-value | شیب± خطای استاندارد | LC50(µL/L air) (حدود اطمینان ۹۵%) |
LC90(µL/L air) (حدود اطمینان ۹۵%) |
سوسک کشیش | ۶۰۰ | (۳)۹۰/۱۱ | ۰۰۷۷/۰ | ۵۱/۰±۵۳/۲ | ۴۶/۶۲ (۴۸/۱۰۰-۵۷/۲۴) |
۳۹/۲۰۰ (۱۱۷۵-۹۰/۱۱۹) |
شپشهآرد | ۶۰۰ | (۳)۹۴/۷ | ۴۷/۰ | ۴۵/۰±۳۳/۳ | ۱۴/۷۷ (۷۶/۹۷-۵۶/۵۸) |
۰۷/۱۸۷ (۷۹/۳۷۲-۸۶/۱۳۶) |
شپشهدندانهدار | ۶۰۰ | (۳)۷۶/۵ | ۱۲/۰ | ۳۴/۰±۸۰/۳ | ۵۱/۲۸ (۸۶/۳۰-۰۱/۲۶) |
۹۳/۶۱ (۰۱/۷۲-۸۶/۵۵) |