مستغلات، کرایه و خدمات کسب و کار
۱۳٫۲۶
۲۵
صنعت
۸
۲۰
واسطهگریهای مالی
۱۷٫۶
۳۲٫۳
معدن
۱۵٫۳
۳۰
ماهیگیری
۰٫۹-
۲٫۸
مأخذ: مرکز آمار ایران
همانطور که از نمودار تارعنکبوتی پیداست سرمایهگذاری در بخشهای ساختمان، معدن، حمل و نقل و کشاورزی به منظور نشان دادن جهت تغییرات ساختاری در بین بخشهای مختلف استان از لحاظ افزایش سهم ارزش افزوده از نمودارهای چندضلعی یا نمودارهای تارعنکبوتی استفاده میشود. روش ترسیم این نمودارها بدین منوال است که ابتدا سهم ارزش افزوده بخش یا فعالیت در دوره پایه محاسبه شده و سال مبنا بر حسب ۱۰۰، در نظر گرفته میشود. سپس تغییرات سهم ارزش افزوده بخشهای نسبت به سال پایه محاسبه شده و بر روی نمودار رسم میشود.
بنابراین رئوس چندضلعی که نشان دهنده تغییرات در طی دوره جدید هست، نسبت به رئوس چندضلعی مربوط به دوره میزان نرخ رشد متوسط را نشان میدهد. بنابراین رأس هر چندضلعی که معرف تغییرات در سهم ارزش افزوده نسبت به دوره قبل است اگر بزرگتر از رأس چندضلعی دوره قبل باشد نشان دهنده تغییرات شدیدتر ساختاری و ناهماهنگی سیاستهای صنعتی در همه بخشهاست که احتمالاً در پی اتخاذ جهتگیریهای خاص برای رشد یک یا چند بخش صنعتی بوجود آمده است. برعکس اگر رأس چندضلعیهای جدیدتر نسبت به دوره قبل در زیر آن قرارگیرد این امر مبین آن است که بخش با کاهش توان تولیدی و از دست دادن سهم ارزش افزوده در طی دوره مورد نظر مواجه بوده است.
مأخذ: مرکز آمار ایران
نمودار۴-۱- روند تغییرات ساختاری در بخشهای اقتصادی در استان لرستان طی دوره مورد بررسی
۴-۲-۲ بررسی مزیت نسبی ارزش افزودهای بخشهای اقتصادی استان لرستان
۴-۲-۲-۱ یافته های مزیت نسبی ارزش افزودهای بخشهای اقتصادی به تفکیک ۴ بخش عمده اقتصادی
محاسبه های شاخص مزیت نسبی آشکار به تفکیک ۴ بخش عمده اقتصادی در استان لرستان بیانگر این است که در برنامه سوم و چهارم بخش کشاورزی به مراتب دارای مزیت نسبی ارزش افزودهای بالاتری نسبت به سایر بخشهای اقتصادی بوده است و پس از این بخش، بخش خدمات قرار دارد. این در حالی است که شاخص مزیت نسبی آشکار شده متقارن (SRCA) ، عدم وجود مزیت نسبی را برای بخشهای صنعت و معدن و ساختمان، آب، برق و گاز در این دو برنامه نشان میدهد. روند تغییرات شاخص تا پایان دوره به گونهای است که بخش خدمات دارای مزیت است و بخش ساختمان، آب، برق و گاز همچنان فاقد مزیت در استان است ارتقاء در مزیت به وجود آمده، لیکن بخشهای کشاورزی و خدمات همچنان دارای مزیتاند و بخش صنعت و معدن دچار افت مزیت شده است.
جدول ۴-۳- شاخص مزیت نسبی آشکار و متقارن ارزش افزودهای استان لرستان به تفکیک ۴ بخش اقتصادی
ردیف
شرح بخش
RCA سوم
RCA چهارم