۳

شدید

۳۴/۲

سنگریزه عمقی

۱

کم

۱

شیب

شکل ۴-۴ نقشه شدت بیابان­زایی از نظر معیار خاک در منطقه مورد مطالعه (مدل MEDALUS)
شکل ۴-۵ نقشه شدت بیابان­زایی از نظر معیار خاک در منطقه مورد مطالعه (مدل IMDPA)
۴-۱-۱-۳- معیار اقلیم
منطقه مورد مطالعه از جهت ویژگی­های اقلیمی دارای شرایط خشک و بیابانی است. میانگین بارندگی ایستگاه دشت مهران بعنوان ایستگاه معرف معادل ۶/۱۹۳ میلی­متر می­باشد. همجنین توزیع زمانی بارندگی در منطقه پراکنش منظمی نداشته و در بسیاری از سال­ها در چند ماه از سال هیچگونه بارندگی رخ نمی­دهد. نکته قابل توجه دیگر آن است که بر اساس تحقیقات محلی و صحرایی مشخص گردید که توزیع مکانی بارندگی نیز با تفاوت­های زیادی همراه است. در مجموع با وجود اینکه عوامل بیابان­زایی در محدوده مورد مطالعه متعدد است، ویژگی­های اقلیمی منطقه نیز یکی از مهمترین این عوامل می­باشد. همان­طور که در متدولوژی کلی بیان شد پتانسیل اقلیمی بیابان­زایی منطقه تابع میزان بارش سالانه، شاخص خشکی، شاخص خشکسالی و استمرار خشکسالی در مدل IMDPA وتابع میزان بارش سالانه، شاخص خشکی و استمرار خشکسالی در مدل MEALUS می­باشد. ذیلاً به ارزیابی هر کدام از شاخص ­ها در منطقه دشت مهران پرداخته می­ شود.
۴-۱-۱-۳-۱ میزان بارندگی
منطقه مورد مطالعه از نظر میزان بارش در کلاس متوسط بیابان­زایی در مدل IMDPA و خیلی­شدید بیابان­زایی در مدلMEDALUS قرار می­گیرد (جداول۳-۱۲و۳-۱۳). شکل(۴-۶) نقشه­های همبارش را در محدوده مطالعاتی دشت مهران نشان می­دهد. دقیق­ترین روش در تعیین میانگین بارندگی یک منطقه استفاده از منحنی­های هم­بارش آن می­باشد. منظور از منحنی­های هم­بارش، مکان هندسی نقاطی است که مقدار بارندگی آن در زمان تداوم باران یکسان باشد. در این روش ابتدا باید ایستگاه­های باران­سنجی را روی یک نقشه مناسب نمایش داده، سپس خطوط همبارش را با توجه به مقدار بارندگی ایستگاه­ها رسم کرد. روش­های مختلفی برای برآورد توزیع مکانی بارندگی با در دست داشتن داده ­های نقطه­ای وجود دارد. از جمله این روش­ها می­توان به تیسن، عکس فاصله و زمین آمار اشاره نمود. روش­های زمین­آماری به علت در­نظر گرفتن هم­بستگی بین داده ­ها و ساختار مکانی در بر­آورد، توزیع مکانی از اهمیت ویژه­ای بر­خوردار هستند. در این قسمت از روش آمار­ی درون یابی IDW^[24] (وزن دهی فاصله معکوس)، برای توزیع مکانی بارندگی­ها استفاده شده است.

شکل ۴-۶ نقشه همباران در منطقه مورد مطالعه
۴-۱-۱-۳-۲ شاخص خشکی
همان­طور که قبلاً ذکر شده شاخص خشکی از رابطه ترانسو بدست آمد. در جدول (۴-۵) مقادیر شاخص ترانسو ایستگاه­های مورد مطالعه برای دو مدل مذکور ذکر شده است.

جدول ۴-۵ مقادیر طولانی­مدت شاخص خشکی ترانسو در منطقه دشت مهران

نام ایستگاه

شاخص ترانسو

مهران

۱۵/۰

بانرحمان

۱۴/۰

چنگوله

۱۶/۰