ﺻﻨﺎﯾﻊ ﻧﺴﺎﺟﯽ
۸۲%
ﺻﻨﻌﺖ ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ
۳۳%
(۴-۱-۱-۳ ﮔﺸﺎﯾﺶ ﺑﺎزار
ﮔﺸﺎﯾﺶ ﺑﺎزار ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮑﯽ از ﺳﯿﺎﺳﺖﻫﺎی ﻣﻬﻢ اﺻﻼﺣﺎت، ﻧﻘﺶ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ در ﺣﻔﻆ ﭘﻮﯾﺎﯾﯽ اﻗﺘﺼﺎدی ﭼﯿﻦ اﯾﻔﺎ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ. ﭼﯿﻦ ﺑﺎ اﺗﺨﺎذ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﮔﺸﺎﯾﺶ ﺑﺎزار دو اﻗﺪام را ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ: -۱ ﮐﺎﻫﺶ ﺣﻔﺎﻇﺖ از ﺑﺎزار- ﮐﺎﻫﺶ
-۲ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاری ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺧﺎرﺟﯽ. ۱۸ ﺑﺎ ﮔﺸﺎﯾﺶ ﺑﺎزار، ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاری WTOﺗﻌﺮﻓﻪﻫﺎ و ﭘﯿﻮﺳﺘﻦ ﺑﻪ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺧﺎرﺟﯽ و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻪ رﻗﺎﺑﺖ ﺑﺎ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی دوﻟﺖ در ﺑﺎزار ﭼﯿﻦ ﮔﺸﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﭘﺮورش ﮐﺎرآﻣﺪی اﻗﺘﺼﺎدی ﮔﺮدﯾﺪ. در ﺑﺎزارﻫﺎی ﺧﺎرﺟﯽ ﻧﯿﺰ ﺻﺎدرﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﭼﯿﻨﯽ ﻧﺎﮔﺮﯾﺰ از رﻗﺎﺑﺖ ﺑﺎ ﺷﺮﮐﺎی ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ﺑﻮدﻧﺪ.
(۲-۱-۳ ﻧﻘﺶ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ، ﻧﯿﺮوی ﮐﺎر و ﺳﺎﯾﺮ ﻋﻮاﻣﻞ در رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدی
اﻗﺘﺼﺎدداﻧﺎن ﺑﺮ اﯾﻦ ﻋﻘﯿﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺧﺮوﺟﯽ اﻗﺘﺼﺎدی ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ورودیﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی- ﯾﻌﻨﯽ ﺳﺮﻣﺎﯾﮥ ﻣﺎدی و اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻣﯽﮔﺮدد. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﻮﻟﯿﺪ- ﺑﻄﻮر ﻣﺜﺎل ﺑﺎ ﺗﻘﻮﯾﺖ ﮐﯿﻔﯿﺖ و ﮐﺎرآﻣﺪی، اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی-ﻫﺎی ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪ و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺻﺤﯿﺢ- ﻧﯿﺰ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ رﺷﺪ و ﺷﮑﻮﻓﺎﯾﯽ اﻗﺘﺼﺎدی ﮐﻤﮏ ﻧﻤﺎﯾﺪ. در ﺑﺨﺶ ﻗﺒﻠﯽ ﺑﻪ ﺳﯿﺎﺳﺖﻫﺎی ﮐﻠﯽ ﭼﯿﻦ در ﻣﻮرد اﺻﻼﺣﺎت و ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ اﻗﺘﺼﺎدی اﺷﺎره ﺷﺪ. در ﺑﺨﺶ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎی ﺗﺄﺛﯿﺮﮔﺬار ﺑﺮ اﻗﺘﺼﺎد ﭼﯿﻦ ﻣﯽﭘﺮدازﯾﻢ.
(۱-۲-۱-۳ ﻧﻘﺶ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ
اﻗﺘﺼﺎدداﻧﺎن در ﺑﺮرﺳﯽ رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدی ﭼﯿﻦ ﺑﯿﺶ از ﻫﺮ ﭼﯿﺰ ﺑﻪ ﻧﻘﺶ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪه ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﻣﺎدی ﺗﻮﺟﻪ ﻣﯽ-
ﻧﻤﺎﯾﺪ. اﯾﻦ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ از ﻃﺮﯾﻖ ذﺧﺎﯾﺮ داﺧﻠﯽ ﮔﺴﺘﺮده و ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاری ﺧﺎرﺟﯽ ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻣﯽﮔﺮدد.
(۱-۱-۲-۱-۳ﺳﺮﻣﺎﯾﮥ داﺧﻠﯽ
ﭼﯿﻦ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﻫﻤﻮاره از ذﺧﺎﯾﺮ ﻣﺎدی ﻋﻈﯿﻤﯽ ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﻮده اﺳﺖ. در زﻣﺎن ﺷﺮوع اﺻﻼﺣﺎت در
، %۳۲ ﺑﻮد. ﻋﻤﺪه اﯾﻦ ذﺧﺎﯾﺮ ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی دوﻟﺖ ﺣﺎﺻﻞ ۱۹۷۹GDPﺳﻬﻢ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ داﺧﻠﯽ از ﮔﺸﺘﻪ ﺑﻮد، ﺑﺮای ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاری داﺧﻠﯽ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده واﻗﻊ ﻣﯽﺷﺪ. اﺻﻼﺣﺎت اﻗﺘﺼﺎدی ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺮﮐﺰزداﯾﯽ از GDPﺗﻮﻟﯿﺪ اﻗﺘﺼﺎدی ﻣﯽﮔﺸﺖ، ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ رﺷﺪ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ داﺧﻠﯽ ﭼﯿﻦ ﮔﺮدﯾﺪ. در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺳﻬﻢ ذﺧﺎﯾﺮ داﺧﻠﯽ ﭼﯿﻦ از ﺑﻪ ۵۳/۹% در ﺳﺎل ۲۰۱۰ ﺻﻌﻮد ﮐﺮد و ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻣﯿﺰان ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ داﺧﻠﯽ در ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎﻧﯽ را ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص دﻫﺪﻃﺒﯿﻌﺘﺎً. اﻓﺰاﯾﺶ ذﺧﺎﯾﺮ داﺧﻠﯽ ﻓﺮﺻﺘﻬﺎی ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاری داﺧﻠﯽ اﯾﺠﺎد اﺷﺘﻐﺎل و رﺷﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪ را ﻓﺮاﻫﻢ
(Gouli,2010).ﻣﯽآورد
- Foreign Direct Investment ١
(۲-۱-۲-۱-۳FDI( ﻧﻘﺶ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاری ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺧﺎرﺟﯽ (
اﺻﻼﺣﺎت اﻗﺘﺼﺎدی ﭼﯿﻦ و ﭘﻮﯾﺎﯾﯽ آن در ﺗﺠﺎرت و ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاری و ﻧﯿﺮوی ﮐﺎر ارزان و ﻓﺮاوان، ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺳﺮازﯾﺮ ﺑﻪ ﮐﺸﻮر از اواﯾﻞ دﻫﮥ ۱۹۹۰ ﺷﺪ. ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاری ﺧﺎرﺟﯽ ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻫﺪاف FDIﺷﺪن ﻣﻮج ﺗﻮﻟﯿﺪی ﭼﯿﻦ و رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدی آن ﺗﻠﻘﯽ ﻣﯽﮔﺮدد. ﺑﺮ ﻃﺒﻖ ﺑﺮآوردﻫﺎی دوﻟﺖ ﭼﯿﻦ در ﺳﺎل ۲۰۰۷، ۲۸۶۰۰۰ ﺷﺮﮐﺖ ﺑﺎ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﺧﺎرﺟﯽ در ﭼﯿﻦ ﻓﻌﺎل ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺗﻌﺪاد ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﺑﯿﺶ از ۴۲ ﻣﯿﻠﯿﻮن ﻓﺮﺻﺖ ﺷﻐﻠﯽ اﯾﺠﺎد
ﮐﺮده و ۳۱/۵% از ارزش ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ ﺻﻨﻌﺘﯽ ﮐﺸﻮر را ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص دﻫﻨﺪ. ﺑﺮاﺳﺎس آﻣﺎر اﻋﻼم ﺷﺪه، ﻣﯿﺰان ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ-ﮔﺬاری ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺧﺎرﺟﯽ در ﭼﯿﻦ از دو ﻣﯿﻠﯿﺎرد دﻻر در ۱۹۸۵ ﺑﻪ ۹۲ ﻣﯿﻠﯿﺎرد دﻻر در ۲۰۰۸ و ۱۰۶ ﻣﯿﻠﯿﺎرد دﻻر در ۲۰۱۰ رﺳﯿﺪه اﺳﺖ. ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﮥ ﮐﻨﻔﺮاﻧﺲ ﺗﺠﺎرت و ﺗﻮﺳﻌﮥ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻠﻞ در ﺳﺎل ۲۰۰۹ ﭼﯿﻦ ﭘﺲ از آﻣﺮﯾﮑﺎ دوﻣﯿﻦ ﮐﺸﻮر درﯾﺎﻓﺖ ﮐﻨﻨﺪه ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻣﯿﺰان ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاری ﺧﺎرﺟﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﻧﻤﻮدار ۱-۳ ﺟﺮﯾﺎنﻫﺎی ورود ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ-
(Marrison,2011:9).ﮔﺬاری ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺧﺎرﺟﯽ ﺑﻪ ﭼﯿﻦ را ﺑﻪ ﺗﻔﮑﯿﮏ ﺳﺎل ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ
ﺑﻪ ﭼﯿﻦ، ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻣﯿﻠﯿﺎرد دﻻرFDIﻧﻤﻮدار:۱-۳ ﺟﺮﯾﺎنﻫﺎی ﺳﺎﻻﻧﻪ ورودی
ﺳﺮزﻣﯿﻦ ﭼﯿﻦ ﺑﻪ دو دﻟﯿﻞ ﻣﻬﻢ ﺑﺴﺘﺮ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮای ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاری ﺧﺎرﺟﯽ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽﮔﺮدد؛ ﻧﯿﺮوی ﮐﺎر ﻓﺮاوان و ارزان ﺑﺮای ﺗﻮﻟﯿﺪ و ﺻﺎدرات - ۲ ﺑﺎزارﻫﺎی داﺧﻠﯽ ﮔﺴﺘﺮده ﮐﻪ اﻣﮑﺎن ﺗﻮﻟﯿﺪ و ﻓﺮوش را ﺑﺎ ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﺮای ﺗﻮﻟﯿﺪﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﺑﻪ ارﻣﻐﺎن ﻣﯽآورد. ﻣﻀﺎف ﺑﺮ اﯾﻦ، ﺳﯿﺎﺳﺖ دوﺳﺘﺎﻧﮥ ﭼﯿﻦ در ﺟﺬب ﺳﺮﻣﺎﯾﮥ ﺧﺎرﺟﯽ و ﺗﺴﻬﯿﻼت وﯾﮋه آن، ﭼﯿﻦ را ﺑﺪل ﺑﻪ ﺳﺮزﻣﯿﻨﯽ ﺟﺬاب ﺑﺮای ﺳﺮﻣﺎﯾﮥ ﺧﺎرﺟﯽ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ. ﺣﻀﻮر در ﯾﮏﮐﺸﻮر ﻋﻤﻮﻣﺎً ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی، ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ، اﺻﻼح ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی دوﻟﺖ، ﮔﺴﺘﺮش ﻣﻬﺎرﺗﻬﺎی ﻧﯿﺮوی ﮐﺎر، اﯾﺠﺎد اﺷﺘﻐﺎل، ﮐﺎﻫﺶ ﻓﻘﺮ
و ﻧﻬﺎﯾﺘﺎً رﺷﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪ و درآﻣﺪزاﯾﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﻮارد ﻓﻮق ﺣﺠﻢ ﮔﺴﺘﺮده ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاری ﺧﺎرﺟﯽ در ﭼﯿﻦ
(Ito&Hahn,2010:52).اﻧﺘﻘﺎل اﻗﺘﺼﺎد ﭼﯿﻦ ﺑﻪ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺑﺎزار را ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺨﺸﯿﺪه اﺳﺖ
ﺟﺪول:۶-۳ ﺳﻬﻢ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬاری ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺧﺎرﺟﯽ در رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدی ﭼﯿﻦ ﺑﻪ ﺗﻔﮑﯿﮏ ﺑﺨﺶ ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ
در ﺻﺎدراتFDIﺳﻬﻢ
در ﺗﻮﻟﯿﺪات FDIﺳﻬﻢ
در ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ FDIﺳﻬﻢ
FDIﻣﯿﺰان