بالتاجی[۷۶](۲۰۰۵) با فرض نرمال بودن توزیع جملات اخلال ، آماره مورد نیاز برای انجام این آزمون را این گونه بیان میکند:
(۹.۳)
RRSS: بیانگر مجموع مربعات پسماندهای مقید حاصل از روش حداقل مربعات معمولی است.
: URSSمجموع مربعات پسماندهای غیر مقید حاصل از روش حداقل مربعات با متغیر موهومی است.
T: تعداد سالهای مورد بررسی میباشد.
N: تعداد مقاطع میباشد.
K: تعداد متغیرهای توضیحی میباشد.
گرین[۷۷](۲۰۰۳)، این آزمون را به شکل سادهتری بیان می کند. به صورت زیر داریم:
(۱۰.۳)
ضریب تعیین در مدل میباشد. اگر فرضیه رد شود، به معنی وجود مدل اثر ثابت است و قبول فرضیه به معنی وجود مدل داده های تلفیقی و استفاده از روش OLS برای تخمین مدل میباشد(افلاطونی و نیکبخت، ۱۳۸۹).
۳-۶-۲-۲٫ آزمون هاسمن
به منظور انتخاب بین مدل اثر ثابت و مدل اثر تصادفی، هاسمن (۱۹۷۸) این آزمون را مطرح کرد. بر اساس این آزمون، تحت فروض عدم وجود همبستگی بین داده های مقطعی و سایر متغیرهای توضیحی، هر دو برآوردگر اثر ثابت و اثر تصادفی ناسازگارند، همچنین برآوردگر اثر ثابت ناکاراست، اما در صورت وجود همبستگی بین داده های مقطعی و سایر متغیرهای توضیحی، اثر ثابت سازگار است، اما اثر تصادفی ناسازگار است.
در این آزمون از ماتریس کوواریانس تفاضل بردار استفاده می شود که شیب در مدل اثر ثابت و شیب در مدل اثر تصادفی است.
: دو برآوردگر نباید به طورمشخص تفاوتی داشته باشند، اما در عین حال مدل تصادفی ارجح است.
: وجود مدل اثر ثابت و رد مدل اثر تصادفی.
](۱۱.۳)
در آزمون هاسمن کوواریانس یک برآوردگر کارا و تفاضل آن از برآوردگری ناکارا برابر صفر است. به عبارتی:
(۱۲.۳)
بنابراین:
(۱۳.۳)
با قراردادن معادله (۱۳.۳) در معادله (۱۱.۳) ماتریس کوواریانس آزمون به دست می آید.
تابع آزمون هاسمن دارای توزیع مجانبی با درجه آزادی براساس معیار والد است(اشرفزاده و مهرگان، ۱۳۸۷).
(۱۵.۳)
۳-۶-۲-۳٫ آزمون مانایی در داده های ترکیبی
یکی از مباحث اساسی در تحلیل سری های زمانی بحث مانایی یک سری زمانی است. آزمون ریشه واحد، مانایی و نامانایی متغیرها را با بهره گرفتن از یک معادله بررسی می کند. لوین و لین و چو[۷۸] (۱۹۹۳) نشان دادند که در داده های ترکیبی، استفاده از آزمون ریشه واحد مربوط به این داده ها، دارای قدرت آزمون بیشتری نسبت به استفاده از آزمون ریشه واحد برای هر مقطع به طور جداگانه است. آزمونهای ریشه واحد برای هر مقطع به طور جداگانه است. آزمونهای ریشه واحد داده های ترکیبی به وسیله کواه[۷۹](۱۹۹۲و۱۹۹۴) و بریتون[۸۰](۱۹۹۴) پایهریزی شد. این مطالعات به وسیله لوین، لین و چو(۲۰۰۲) و ایم، پسران و شین[۸۱](۲۰۰۳) کامل شد.
بنابراین ضروری است یکی از پنج روش زیر برای آزمون ریشه واحد داده های ترکیبی مورد استفاده قرار گیرد:
-
- آزمون لوین، لین و چو
-
- آزمون ایم، پسران و شین
-
- آزمون فیشر-فلپس پرون[۸۲]
-
- آزمون فیشر با بهره گرفتن از آزمون دیکی-فولر تعمیم یافته[۸۳]
-
- هادری[۸۴]
این آزمونها اصطلاحا آزمونهای ریشه واحد پانل نامیده میشوند. از لحاظ تئوری، آزمونهای ریشه واحد سریهای چندگانه هستند که برای ساختارهای اطلاعات پانل به کار رفتهاند. در این آزمونها، روند بررسی مانایی همگی، به غیر از روش هادری مشابه است و با رد عدم مانایی رد می شود و به عبارتی مانایی پذیرفته می شود. مانایی یا در سطح یا با تفاضل مرتبهی اول یا دوم پذیرفته می شود که برای تشخیص این موضوع، به مقدار احتمال آزمون توجه میگردد(گجراتی، ۲۰۰۴).
۳-۶-۲-۴٫ آزمون همجمعی[۸۵] در داده های ترکیبی
بررسی وجود همجمعی در داده های ترکیبی نیز مانند داده های سری زمانی اهمیت دارد. برای انجام آزمون همجمعی داده های ترکیبی، کائو[۸۶](۱۹۹۹) و پدرونی[۸۷](۱۹۹۹)، پس از برآورد رابطه بلندمدت میان متغیرها، از آزمونهای زیر برای آزمون استفاده کرده اند.
(۱۶٫۳)
(۱۷٫۳)
در روابط فوق، N نشاندهنده تعداد مقطعها، مقدار استاندارد t ضریب در رابطه (۱۸.۳) است. بیانگر رگرسیون خطای بلندمدت روی وقفهی خطاهای حاصل از تخمین مدل به روش پانل (به صورت زیر است:
(۱۸.۳)
آماره های استخراج شده هر دو توزیع، نرمال با میانگین صفر و واریانس یک میباشد. فروض انجام آزمون همانباشتگی داده های ترکیبی را میتوان به صورت زیر نشان داد:
(۱۹.۳)
فرضیه اول بیانگر عدم وجود همانباشتگی بین متغیرها در تمام مقاطع و فرضیه دوم نشاندهنده وجود همانباشتگی بین متغیرها میباشد.
کائو(۱۹۹۹) آزمون همجمعی تعمیمیافته دیکی فولر را با این فرض که بردارهای همجمعی در هر مقطع همگن باشند، به صورت زیر ارائه نمود:
(۲۰٫۳)
در رابطه بالا، خطای تخمین رابطه بلندمدت با روش داده های ترکیبی و p تعداد وقفهها در آزمون دیکی فولر است که اندازه آن بستگی به رفع خودهمبستگی بین اجزاء اخلال دارد. ضریب متغیر تفاضل وقفههای آزمون و خطای معادله تخمین زده شده بالاست. در این آزمون مانند آزمونهای و پس از تخمین رابطه بلندمدت، خطای تخمین محاسبه شده و سپس با بهره گرفتن از رابطه فوق، آزمون ADF انجام میگردد.
فصل چهارم
برآورد مدل و آزمون فرضیه ها
مقدمه
در فصل پیش روش تحقیق تبیین شد. در این فصل، به آزمون فرضیه ها میپردازیم. در این راستا، قبل از به کارگیری روش های اقتصادسنجی جهت برآورد الگوی تحقیق، ابتدا آزمون مانایی متغیرها انجام می شود. سپس آزمون همجمعی به منطور بررسی وجود همانباشتگی میان متغیرها بررسی میگردد. در ادامه از آزمون چاو به منظور بررسی همگنی میان کشورهای مورد بررسی و آزمون هاسمن به منظور انتخاب روش اثرات ثابت یا تصادفی استفاده گردید. در نهایت الگوی مورد نظر با بهره گرفتن از روش انتخاب شده برآورد گردید.